Tuesday, December 23, 2008

موغام اولدوزلاري تئهران دا - ايكينجي بؤلوم

گؤروت ده گؤردوغونوز كيمي(هاچان بير هوشلو-باشلي كامئرا آلاجايام تانري بيلير!)، دونن گئجه بهمن كولتور ائوينيين آويني سالونو، تئهران توركلري، تبريز كيمي دولدوردولار(البته دوزوم سوز و نظم سيز / تبريز ده كي نظمه باخين كئف ائله يين!)، و عاريف بابايئو و موغامين گنج اولدوزلاري دا دوزگون پارلاديلار. بيز ده سالونون هاواسي توتوق اولماغي و تهويه اولونماسينا باخماياراق، ياخشي كئيف آپارديق. ياشاسين اوزمانجلار و اوزمانجلاري آلقيشلايانلار.

دئمه لي سؤزلر:

1- نه اولار بئله وئرليشلري، ايران و تئهران تيلويزيونو جانلي ائكران ائده؟ بو كونسئرتلرين، كولتور ايله قارشي اولان فوتبول ياريشلاري قدر، ده‫يه‫ري يوخدورمو؟

2- بو گونلر گؤرونور، بئله وئرليشلر ده، وئرليشي قوران قوروملار و اؤزلليكده بيليت ساتانلار، توركلرين اؤز وارليق، كولتور و موسيقيلرينه گؤسترديگي حدسيز ماراقدان، اؤز ايقتيصادي مقصدلرينه گؤره سوء استفاده ائدسينلر. البته آل-وئري دانماق اولماز، آنجاق كولتورل ايشلرين يانيندا، اخلاق و سايقي گؤسترمك هر نه دن اؤنملي دير!

3- بيليتلرين باهالي اولماغينا باخماياراق، تاماشاچيلار و حتي ايفاچيلارا ياخشي و كئيفيتلي قوللوقلار وئريلمه دي.

4- كونسئرتين بيرينجي بؤلومو بير آز تاماشاچيلاري يوردو، چونكو كسينتي سيز، ياريم ساعاتدان چوخ هاي اوخودولار.

5- بيرينجي بؤلومدن سونرا بيلميرم نه اولموشدو، و عاريف بابايئو پرده آرخاسيندا نه دن راضيدئييلدي و سس سالميشدي!

6- عاريف بابايئوي ايكينجي دؤنه گؤروردوم، آما باشقا اوزمانجلاري بوندان اؤنجه تكجه تيلويزيون و بيلگي ساياردا گؤرموشدوم.

Saturday, December 20, 2008

Mugham Ulduzlari Tehranda


Bu gorutu burada gordum; Tebriz de salinmishdir. Artiq yorum lazim deyil. Azerbaycanlilar oz kulturlerine six-six baghlidirlar ve havanin soyux-moyuxlughuna da saymirlar.

Mugham ulduzlari Tehran'a da gelecekler. Onlar bu gece, yarin ve ardi gece, Behmen Kultur evini ifalariyla qizdiracaqlar.

Thursday, December 18, 2008

Kitap Yandırılan Gecə Unudulmaz

Görürsünüz o tarix qondaran kişi, gecələr gəlir beytulmal xerci ilə, Azərbaycan'a ağzından gələn ihanətləri eliyir; Deyək sən deyən düz və o hüküməti İstalin gətirib Təbriz də əkmishdi; ancaq o vəhşicə yandirdiğiniz bizim Anadilimizde olan kitablari da Ruslar yollamıshdılar mi?
Nə dən, Azərin 26ci günündə yandırılan minlər kitabdan söz aparmırsan Şahın üzüsüsüz shorbachısı?

Ancaq bunu bil ki Azərbaycanlıların VARLIQlarını aradan alabilməyəcəksiniz, elə ki sizdən bətərləri, bilginin az olan çağlarında bu ishi görəbilmədilər.

About a historic Catastrophe:

When Shah's forces accomplished the genocide of a lot of Azerbaijanis in Tabriz at Dec.16, 1946, they uncivilly burned textbooks of children and all collected Turkic books, to vanish our culture and language. But they absolutely failed, because we never change our mother tongue. You see that after 62 years!

Sunday, November 30, 2008

اورمو نوغولو


اورمولو امكداشلارين بيري‫سي هر دن اورمو نوغولو گتيرر و بيزه چتينليك يارادار!
اورمو نوغولو چوخ يئمه‫لي دير. بئله كي ديشلريمين ياريسينداني چوخونون خارابليغي و آغري‫ياجاغينا باخماياراق، اؤز قاباغيمي ساخلاياممايب و چاي‫ ايلخ و يا چاي‫سيز اونلاري تئزليك ايله قوتارارام!

هر حال‫دا، اورمولو نوغول دوزلدنلرين بير ايشلريندن زهله‫م گئدير و گؤردوغونوز دوزسوز قوشمالاري او قابلارين اوستونه ياپيشديرماقلاري‫دير. اولماز توركجه‫ده گؤزل شئعرلر ده تاپيب قوتولارينيز اوستونه يازاسينيز؟

فارسجا يازيليب بو نوغول باشقا بير نوغول دور! ائله من ده اونايلاييب، دئييرم نوغولون كي باشقا دير هئچ، سؤز قابين ايسه بام باشقا دير.


Thursday, November 27, 2008

چؤزوم


ايسنا نين بو ساليغيني(خبريني) اوخويون:
فرهنگی در جمع دانشجویان دانشگاه تبریز: هیچ ملتی را به زور نمی توان تغییر رفتار داد

البته فرهنگي نين تبريز بيلي يوردوندا كي سؤزلرين چوخو، ايقتيصادا گؤره دير و اونون احمدي نيژادين ايقتيصادي طرحينه توتدوغو ايرادلار ايله ايشيم يوخدور. آنجاق اونون باشليق اولدوغو سؤزونه(هئچ اولوسون داورانيشي ني، زور ايله ده ييشمك اولماز) گؤره، چوخ سؤزلر گتيرمك اولار كي بيريسي هيتلئرين سؤزو دور! او دئميشدي بير ميللتي آرادان آپارماق ايچين او ميللتين ديلين آرادان آپارين!
آنجاق ديلي ياواش-ياواش و يا باريش ايله و يا زور ايله آرادان آپارماق بير جوره مساله اولابيلر؛ بيز داورانيشين ده ييشلمه سيندن يوخ، بلكه آرادان گئتمكدن قورخوروق!

تبريز بيلي يوردونون اؤيرنجي لري، هميشه كي كيمي بير ميللت وكيلي نين ياخاسين توتوب و آناياسانين 15 و 19 جو اصللريندن سوروشوبلار. يوخاري دا كي سؤزو دئيه ن سانكي اؤنجه دئديگي ني اونودوب و بو اصللري اقوام چرچيوه سينده بيلديريب و »تا حدودي» ايجرا اولونماسينا ايناناراق بئله بويورور كي بيز مجليس وكيللري، اؤزلليكده ديل اؤيرتيمينده، بير پارا ايشلرين اولونماسي ني گركلي بيليريك و البته ايشين داليسيجا دوشموشوك و منيم اؤنرديگيم، تبريزين اؤيرتيم و آراشديرما مركزي، سوروملولارين مووافيقتي ايله قارشيلانيب و بونا گؤره، حداد عادل بير آدامي آختارير(!) تا بو مركزين باشچي ليغينا سئچندن سونرا ، اورا دا اؤز ايشلريني باشلاسين.

گؤردوغونوز كيمي فرهنگي نين ائتديگي ايزله مه لر و وئرديگي سؤزلره گؤره، آذربايجانليلارين توركجه اولدوغو آناديللرينين دوگونو حداد عادل، فارس ديلي فرهنگيستان باشقاني نين الي ايله، بو تئزليك ايله آچيلاجاق!

Wednesday, November 26, 2008

ساري‫ گلين دالغالاندي

دونن گئجه ساري گلين كونسئرتي، دئديگيم كيمي هاريكا ايدي! تكجه بير ايش منه راس گلدي كي آز قالميشدي بورنومدان گلسين! او دا بو ايدي كي شيركتيميزين سئرويس سوروجوسو قانونچو و خيلاف ائتمه‫يه‫ن بير فارس چيخيب، مني فاطيمي كوچه سينين باشيندا انديرمه‌ييب و شوونيستلر كيمي، اليندن گله‫ني ائتدي تا مني لاپ اوزاق يئر ده سالسين. آخيردا ايستيرديم بير دنه وورام انگينين آلتيندان! گرچكدن عوقده‫سي وار ايدي گه‌ده‫نين. آنجاق قاچا-قاچا وليعصر كوچه‌سيني اوزو يوخاري قاچيب اؤزومو يئددي ياريم‌دا يئتيرديم. هر دؤنه ايران دا بئله وئرليشلرين باشلانغيجي گئجيكمه‌يي عاددي بير ايش اولدوغو كيمي، گؤردوم هن، ساعات 19 يوخ، بلكي 20 ده باشلاناجاق!
ايكي ايش ده اولماسايدي دالغا قوروپونون چيخيشلاري يوز ده يوز بيز ايچين ياخشي اولاجاقدي. بيري بو كي آپاريجي خانيمين چوخلو فارسجا دانيشماغي آدامين لاپ زهله‌‫سيني آپاريردي. ايكينجيسي ده اؤز تقصيريميز ايدي: اوجوز اتين شورباسي ياخشي اولماز! اون‫‌بئش‫‌مين تومن دوز دور باها نظره گلير، آنجاق اؤلكه(كشور) تالاريندا، اورتورب باخماق ايچين چوخ پيس يئر ايدي و بوينوموز قورودو! هر حال دا بيز او اوزمانجلارين آلقيشلامالي سسلريني دينله‫مك ايچين گلميشديك.

بيلي يورد يولداشلارين بيري‫سي sms ايله مني اورادا تاپدي. دان اولدوزو درگي‫سينده امكداشليق ائدرديك. من كيمي ال آياقسيز چيخماييب و اؤز حايات يولداشي اولاجاق بير خانيم ايله گلميشدي. دئييرد داي نه‫يه بيزي خبر ائتميرسن بئله چاغلار!؟ ائله بيليرديم داي اصلا كونسئرت-مونسئرته گلميرسن؟ من ده دان‫اولدوزونون ايلك سايي‫سيندا يازديغيميز شئعر ياديما دوشدو و بير آز چئويريب دئديم: داي اودلانيب-يانماق ايسته‫ميريك، آنجاق، من گلمه‫سم، سن گلمه‫سن، بيز گلمه‫سك، هانسي چپيك چالانلار، آلقيشلايار بو اوزمانجلاري!



بالكون دا اوتورموشدوق. اورادان سئني ياخشي گؤره‫بيلمه‫‫سه‫ا‫يديك ايسه، پرده آرخاسيندا و سئن قيراغيندا چاليشانلاري ياخشي گؤرمك اولوردو! اينتئرنت واسيطه‫سي ايله تانيديغيم پئشه‫كار و گنج فوتوقرافچي، روشن به‫يين نئجه چاليشديغي‫‫ني اوزاق دان گؤروردوم. اونا باشاريلار ديله‫ييرم، آنجاق كاشكي او زال دا اوتورانلاردان دا عكس گؤتوره‫يدي! البته اولابيلر گؤتوروب و من گؤرمه‫ديم. من‫ده بو قيريق موبايليم ايله نئچه دنه ايري-اويري گؤروت گؤتوردوم كي گؤره بيلرسينيز! سون چيخيش دا، بير قوجا كيشي‫ اويناماغا باشلاميشدي و اوندان ايسته‫ييرديم بير گؤرونتو سالام كي سالون قوروقچولارينين بيريسي ادب ايله دئدي قوي جيبينه! من ده دئديم ائـــ...! هئچ ياديمدا ده‫ييلدي عكس و فيلم گؤتورمك ياساق ايميش.

بير ياندان دا، توركوك بيز وئبلاقيندا گؤردويوم قيوير بلاقي يازارينين سؤزو،‫ بونو منه وورغولاميشدي كي بئله تؤرنلر و كونسئرتلر يوز ايلده آذربايجان بؤلگه‫لرينده قورولماياجاق! تكجه ايفتيخاري تبليغ ائتمك هدفي ايله، كوپي‫رايت ياساسي‫ني آياق آلتينا قويوب و اورادا ايفا اولونان چيخيشلاردان ايكي سيني بورادان يوكله‫يه‫بيلرسينيز. دوز دور كئيفييتلري چوخ آشاغي دير و اولابيلر ايفالارين گؤزلليكلريني آرادان گئتسين، آنجاق اوزاق دا اوتورانلارين گوناهي نه؟! اؤزو ده، بو ايش ايله، هامي تحريك اولارلار كي اصل CDنين داليسيجا دوشسونلر.

اينشاللا CD سي، بو تئزليكده چيخا، و اونو هاممي آلابيلسين.

Monday, November 24, 2008

بونو دا خارابلاديلار

قاجارلاردان قالميش ياخشي بير آنيتلارين بيريسي، او زامانلار دا يازيليب، چالينيب و اوخونموش، ايران محروسه مماليكينين اولوسال مارشي دير. او تكجه نئچه ايلدير تاپيليب سانكي. او مارش دا ايرانين نئچه اولوسلو و نئچه ديللي اولماغينا ايشاره اولوب و فارس ديلينه اوخونماغي و بير فرانسا موسيقي چي سينين دوزنلمه يينه باخماياراق، موسيقي اوزماني اولماساندا بيلرسن بو موسيقي آذربايجان موسيقي سينه اوخشايير. هر حالدا، تاريخي خاراب ائدنلر ايش سيز قالماييب و بئله بير گؤزل اثرين هئيكلينه ده ايسته ييرلر آفتافا گؤتوروب و بوتون ايرانليلارين آبريسيني دونيا قارشيسيندا آپارسينلار. بونا بير كليپ دوزلديبلر، و شئعر ده كي ايران خالقلارينا گؤره اولان سؤزلره قولاق آسماياراق، گؤتورب آغيلدان اوزاق گؤروتلر باسيبلار:

لاپ گولونج بؤلومو باشلانغيج دا دير! آمئريكاليلارين ايكينجي دونيا ساواشيندا، ژاپونلولارا "ايوو جيما" دا غاليب گليب و بايراقلاريني قالديرماق شكيلينده، ايران بايراغي قويولوب. آمئريكاليلار كي هئچ، دونيا دا تاريخ كيتابلاريني ورقلريني بير آز چئويرميش هر كيمسه، بو عكسين كؤلگه سينه ده باخسا، تشخيص وئرر، بو همن پوليتزئر اؤدولونو آلان «آتالاريميزين بايراغي»ـينا(Flags of our fathers) معروف اولان گؤرونتو دور. بونلار گليبلر اونا اوتوردوبلار جومشود تختينده كي قانادلي آتين آسلان آدامينين قارشيسيندا!

بونلار هر نه يي بئله چئويريب تحريف ائديرلر. اوز دئديكلري ايكي مين بئش يوز ايلليك تاريخ، گلير ايكي يوز ايلليك تاريخينين 60 ايل بوندان قاباغيندان رسيم اوغورلايير! اولمازدي ايران-ايراق ساواشيندان بئله بير گؤروت سئچيله ايدي؟!

Thursday, November 20, 2008

ساری گلین؛ آشيق چينگيز ايفا ائدير


توركوك بيز وئبلاقيندا، آشيق چينگيزين اؤلكه تالاريندا وئره جك كانسئرتينين بيلديريسني گؤردوم (باغلانتي). قوهوم-تانيشلارين هر بيريسينه دئييرم، گؤرورم اونلار من دن اؤنجه بيليرميشلر! بئله سانيرام ايگنه آتماغا يئر اولماسين. آشيق سولدوز مئهدي پور، چينگيزين بالاجا قارداشينين چيخيشيني ايكي ايل اؤنجه گؤرموشم(بيز ايله اوزمانجلاريميز)، آنجاق اوندان داها آدليم اولان چينگيزين تكجه تعريفيني ائشيتميشم. بيلي يورد دا كي هر زامان چاغيرارديق واختي اولمازدي گله.
يقين كي توركييه لي لر دئيه ن كيمي هاريكا اولاجاق.

Wednesday, November 19, 2008

اؤزون سن

يازماغا داي بئله ماراغيم يوخدور؛ چونكو آذربايجانين گوجلو يازارلار و قوشارلار(شاعيرلر)ين بلاقلچيللار آراسينا گيريب و اؤزلليكده بو بير ايكي اوچ ايلين ايچينده، تورك بلاق يايانلارين حئيرتلنديريجي شكيل ده چوخالماسي، بير ياندان من كيمي بير بيلاق يازاني سئوينديرير، آنجاق آلتي ايل بوندان اؤنجه كي كيمي، اوچ- دؤرد دنه توركجه(ايراني دئييرم ها!) بيلاق ايچينده پيس يا ياخشي كئيفييت ده يازماق، بيلاقا باش وورانلارين سايي سيني ائتگيلنميردي. هر حال دا اينگيليسليلر دئديكلري كيمي ائله بيليريم پييس آو جانك(آشقال پاراسي) يازيرام! هر حال دا نئجه ليك(كئيفييت) باخيميندان يوخ، بلكه نئچه ليك(كمييت) باخيميندان حيسابلايين يازيلاريمي! آنجاق ان آزي بو پوست يقين كي آشقال پاراسي دئييل، چونكو قونوسو باشقا بير آدامين آشقال پارا سؤزلرينه گؤره اولاجاقدير.

ايران تيلويزيونوندا، گئجه ساعت دوققوزا اون-اون بئش دقيقه قالاندا، ايكينجي كانال دا، مؤعتضيد آدلي بير قوجا و كؤك كيشي، چاغداش ايلايا گؤره بير اون-اون بئش دقيقه ليك پروقرام آپارير و اوندا گئرچك دن ناققاليق ائدير. بير دؤنه گؤردوم دئيينير و دئيير كي ديش اؤلكه ده كي سلطنتچي لر منيم دوغرو سؤزلريميندن قيزيب و دئييرلر فيلاني تيلويزيون دا تاريخ ساتير! من ايسه بئله دوشوندوم بو كيشي حاقلي دير و شاهچي كؤپك اوشاقلاري بوندان سونرا كي بير سؤز دئيه بيلمزلر، چونكو ريضاه شاه و اونون بالاسي محمدريضانين گؤردوگو ايشلرينين پيس-ياخشي سي بيرليكده يويولونورلار. ايلك ده دئديم هن ساغ اول مؤعتضيد! بير زامان اونلار تاريخي اورتديلر ايندي سنين نؤوبتين دير.

نئچه گون بوندان قاباق گؤردوم او ايسته يير پيشه وري نين بير ايلليك حوكومتينه گؤره دانيشسين. چونكو هميشه او دؤنمه گؤره هر يئرده سوسولور، سؤز آپاريلمير و فارسلار دئميشكن هر نه ماستمالي اولار؛ منه جاليب گلدي، دئديم گؤروم نه دئيير و دقيق قولاق آسديم بلكه يئني و ياخشي بيلگيلر وئريلدي. آنجاق بو ايلايچي هر نه يي بير بيرينه توخودو و هر نه دن دانيشدي، دئديگيميز حوكومتين نئجه يارانماغي، نئجه ايش آپارماغي و نئجه آرادان گئتمه ييندن سونرا! كاشكي او سؤزلري ضبط ائليه رديم! گاه دئدي گورجوستان، اؤنجه ايرانين ايميش(پورتاقال ساتاني تاپين)! گاه دئدي آرازين قوزئيينده كي يوردلار اصلا آذربايجان دئييل و اورانين آدي قوندارما دير و اورانين اصل آدي اران و شيروان و حتي ايروان(!)... ايميش! وئرليشين سونوندا دا دئدي كي اصلا من بونا فخر ائديرم كي آذربايجانليلار ايله قوهوم اولموشام و گلينيم آذربايجانلي دير‍!ائله بونو دئيه ندن سونرا بئله گولدوم كي دئديم هه كيشي سنين ده بو سؤزلرين باعيث اولور تا سن كيمي آداملار بئله سؤزلر دئييرلر بيزيم ده يازماغا هله ليك بهانه ميز وار، آللاه اونون اوزونو گولدورسون!

بونو ايسته ييرم جيددي دئيه م. بيز آذربايجانليلارا بير پيس لقب وئريبلر كي دئيه نلرين اؤزونه اويغون دور؛ بونون نه دني يوخاري دا بللي دير! طرف گلير و دئيير آذربايجانين ياريسيندان چوخ تاريخي بؤلگه لري هئچ زامان آذربايجان آدلانميرميش. دئمه لي، اوتانمازليقلا گولوستان ايله توركمنچاي راضي ليقلاريندان مودافيعه ائدير و باشقا طرفدن، ايسته يير دئديگي كيمي، بونا فخر ائده كي گليني آ‌ذربايجانلي دير! او گلين يقين كي بيلير آذربايجان خالقينين آراسيندا ايكي يوز ايلليك يامان آيريليق دردي نه دئمك دير. او تاريخ چي ايسته يير كيمي ائششك ائتسين؟ بيزلري مي، يا اوزونو مو؟!

Sunday, November 2, 2008

راه اندازي تلويزيون سراسري تركي در ايران


آلما يولو وئبلاقيندا ياييلميش خبر، چوخ ياخشي خبر دير، بونا گؤره:

بيرينجي سي، ايرانين باشدان باشاسيندا توركجه ديلينه بير اؤزل تيلويزيون كانالي قورولاجاقدير.

ايكينجي سي، بير ائشيديجي قولاق تاپيليب كه آذربايجانليلارين ايستكلرينين بيريسينه يانيت وئرير.

اوچونجو سو، دينمز-دانيشماز و ضيمني، قبول اولونور كي تورك بؤلگه‫لر تكجه دؤرد-بئش اوستانا سيغيلماميشدير.

دؤردونجو سو، تورك اوشاقلار و دليقانليلار، توركجه دانيشانلاري تكجه ائو ده ائشيكده، يوخ، بلكه تيلويزيوند دا گؤره بيله جكلر!

بئشينجي سي، سوچو اولمايان فارس اوشاقلار و دليقانليلارا بئله ايلقا اولونماياجاق كي، آذربايجان توركجه سينده دانيشماق تيلويزيون دا تكجه كيلاس سيز و گولدورمك ايچين دير.

آلتينجي سي، ايرانين هر بير يئرينده فارس ديليني باشا دوشمه ين ياشلي قادينلار و كيشيلر خبرلر و فيلملري، ديلماج سيز باشا دوشه جكلر، و آز باشقا لاري دنگ ائله يه جكلر كي او نه دئدي؟!

و يئدينجي سي، بو كي ايران توركلري، اؤزلليكده سينير قيراغيندا ياشايانلار، اؤزگه و قونشو كاناللارا باخماغي اؤتوره جكلر كي هئچ، بلكه قونشو اؤلكه لر ده كي توركلر ايسه دئيه جكلر، ايرانين توركجه كانالينا باخاق گؤرك نه وئرير؟


- ترجمه فارسي: -

خبر منتشر شده در وبلاگ آلما يولو، خبر بسيار خوبي است از اين جهات:

اولا، يك شبكه تلويزيوني سراسري به زبان تركي در ايران داير خواهدشد.

ثانيا، بالاخره گوش شنوايي پيدا شده كه به يكي از خواسته هاي آذربايجاني ها واكنشي مثبت نشان دهد.

ثالثا، تلويحا پذيرفته مي شود كه مناطق ترك نشين محدود به چهار-پنج استان نيست.

رابعا، بچه ها و نوجوانان ترك، نه فقط در خانه و كوچه و خيابان، بلكه در تلويزيون هم خواهند ديد.

خامسا، به بچه ها و نوجوانان معصوم فارس، هم چنين القا نخواهدشد كه تركي آذربايجاني زباني بي كلاس بوده و فقط مسخره بازي در فيلمهاي طنز است!

سادسا، در هر نقطه از ايران زنان و مردان مسن و غير مسني كه فارسي را بلد نيستند، اخبار و فيلمها را بدون ديلماج هم متوجه خواهندشد و بقيه بينندگان تلويزيوني را كمتر سؤال پيچ خواهند كرده كه اين چي گفت، آن چي گفت؟!

سابعا، ترك زبانهاي ايران، به ويژه مرزنشينان، كانالهاي بيگانه را تماشا نخواهند كرد كه هيچ، بلكه تركهاي همسايه هم خواهند گفت، به جاي ديدن اين همه برنامه هاي مبتذل خودي، بهتر است نگاهي هم بيندازيم به كانال تركي ايران.

Wednesday, October 8, 2008

قانماز نما


اين ضرب المثلهايي كه از تبريزي ها شنيده ام، بي نظير و جالبند و همواره به خاطر مي مانند؛ پنج سال قبل، زمان خدمت سربازي در بندرعباس يكي از رفقاي تبريزي اين جمله را در مورد يكي به كار برد، كه الان هم باعث خنده ام مي شود:
«فيلاني دئيير: نئجه سن قانمايام، قالاسان يانا يانا؟!»(يعني فلاني ميگه: چطوري خودم را بزنم به نفهمي تا واقعا بسوزي؟!).

اين اوصافي كه نويسنده وبلاگ 'خارج از مكان'(در مطلب نقشه گربه اي شكل) در مورد يك آدم استثنايي ساكن تبريز آورده، مرا به ياد همان خاطره مي اندازد و به اين نكته پي مي برم كه تبريزي ها به علت مواجهه با چنين افراد محير العقولي است، كه چنين متلكهايي را ابداع مي كنند! مخصوصا وقتي مطابق با شواهد و قرائن مي بينند، طرف واقعا هم آدم كم عقلي نيست و مثلا زماني مهندسي عمران دانشگاه تبريز را مي خوانده! ولي، خوب، اين آقاي باهوش وقتي خود را مي زند به نفهمي تا بقيه را عصبي كند، تبريزي ها كه دست روي دست نمي گذارند و بايد متلكي سنگين بپرانند!

و واقعا اگر كسي بيايد و پس از مطالعات چندين ساله تاريخ مشروطه و معاصر آذربايجان، به اين نتيجه برسد كه پيشه وري تجزيه طلب نبوده، در حاليكه دانشجويان هويت طلب آذربايجاني با انتشار مجلات و برپايي شب شعر و جشنواره فرهنگي – دانشجويي جدايي طلب هستند و در روز روشن بيايد با رسانه اي كه طرح خاورميانه بزرگ آمريكا را تبليغ مي كند، مصاحبه كند و از طريق آنها از دولت جمهوري اسلامي بخواهد كه چنان دانشجويان به زعم خود بالقوه تجزيه طلب را به شدت سركوب كند، مصداق بالفعل همان متلك تبريزي هاست!

ي. س(يازاندان سونرا):
دست نويسنده وبلاگ ارمغان درد نكند كه اداي صحيح ضرب المثل را گفت و من هم اصلاح كردم. ضمنا مثل اينكه اين ضرب المثل به جز تبريز در مناطق ديگر آذربايجان، و البته ولايت خودم خلخال و كيوي، هم مصطلح است و من احتمالا، چون امثال اشخاص مورد بحث را كم ديده ام، با ضرب المثل فوق هم، ديرتر آشنا شده ام!

Sunday, October 5, 2008

ياشاسين تهران


به خاطر اعتقاد به آزادي بيان و وجود سلايق مختلف در انتخاب راه و روش ها نمي خواهم از سيد حيدر بيات خرده بگيرم كه چرا با فلان سايت كه معمولا قضايا و اخبار را به گونه دلخواه خود و جور ديگري بيان مي كند و از قديم الايام، اشتهار به درج شايعات هراس افكن دارد، اينقدر جدي بحث مي كني، و آنچه اهمييت دارد، محتوا است و نه عنوان؛ ولي رنجش او به خاطر مسأله اي كه همان سايت، مسبب آن شده، باعث مي شود من هم نكات زير را بيان كنم. اكثر حرفها هم بر سر عبارت «تولید فرهنگی از تهران برای آذربایجان» خواهد بود كه سايت فوق بر سر مطلب نويسنده وبلاگ آلما يولو چسبانده، و نه غير از آن:

1- رسانه هايي كه در چسباندن انگ، تبحر ويژه اي داريد! مطلبي را اگر با اكراه منتشر مي كنيد، اصلا چرا منتشرش مي كنيد؟ فكر نمي كنم كسي التماس بكند كه بيا و اين نوشته را منتشر كن! و البته دوستان آذربايجاني اين را مد نظر داشته باشند، قبلا خبرهاي مرتبط با آذربايجان حتي با اكراه هم منتشر نمي شد و اين نشان از اين دارد، آنطور هم نيست كه ميخ آهني در سنگ اصلا فرو نرود. البته اين هم جاي شكر دارد، هر كاري كه از سوي فعالان هويت طلب آذربايجان انجام مي شود، از سوي عوام و خواص و هر گروهي پذيرفته شده، فرهنگي و مدني است و نه از انواع ضد فرهنگي و خشن ديگر! اين را به همه هموطنان تبريك مي گويم.

2- اينكه آذربايجان با تهران مراودات فرهنگي دارد، كه به صلاح همه است! شما كه نمي خواهيد مردم آذربايجان، چشمشان به سوي باكو و گنجه و استانبول باشد؟!

3- دست تهران درد نكند كه به آذربايجان(و البته توسط فرزندان آذربايجام) صادرات فرهنگي دارد، ولي اينكه چرا ضمن پناه دادن به آنها، بعضي وقتها قات مي زند و حال آنها را مي گيرد، معلوم نيست! احتمالا با بقاياي سوابق مذبوحانه تخريب فرهنگي و آسيميلاسيون آذربايجان در نود سال اخير مرتبط باشد، كه انشاءالله چنين مشكلهايي هم حل شدني است. يادمان نرود، مردادماه امسال،شاهد گراميداشت با شكوهي از دكتر صديق(دوزگون) در فرهنگسراي بهمن تهران بوديم. و متأسفانه، تبريز هنوز هم مهياي اين نيست كه در آن چنان تقدير شايسته اي از اديب و محقق بزرگ آذربايجاني بشود!

4- بازهم دند تهران نشينان نرم، كه به زعم عده اي كاسه داغتر از آش بوده، و همواره دغدغه فرهنگ آذربايجان را داشته و در راستاي بسترسازي فرهنگي شب و روز ندارند؛ اين خواهش در راستاي قانون اساسي و براي چند صد ميليونيومين بار، اينجا مطرح مي شود كه يك فكري به حال زبان مادري بچه هاي آذربايجان هم بشود؛ مخصوصا مهرماه هم كه هست!

5- آنهايي كه هزاران كيلومتر دورتر از گود نشسته و حتي دستي بر آتش هم ندارند، و با عبارتهايي نظير «توليد فرهنگي از تهران براي آذربايجان»، قصد تكه و متلك(ـهاي چند متغيره!) دارند كه تهران نه براي ميليونها ترك ساكن در تهران بلكه براي استانهاي ترك نشين كم امكانات آ‌ذربايجان، دارد زحمت زيادي مي كشد و از طرف ديگر اصولا خود مردم آذربايجان هم با كارهاي فرهنگي مربوط به خود(بخوانيد قوميتي) ميانه اي ندارند، بهتر است بدانند با اتخاذ چنين تاكتيكي، خودشان بيشتر ضربه پذيرترند، و متناظر و مصداق چنين تعبير و تفسيري، يقينا فعاليتهاي خودشان است و نه داخل ايران! دانستن اين نكته لازم است كه جامعه داخل ايران همچون مجمع الجزاير پراكنده اي نيست كه همبستگي ها، ارتباطات و آگاهي ها در آن كمرنگ و ضعيف باشد.

6- با فرض اينكه تهران توسط يك سلسله ترك تبار ايراني بنا نشده، و در آن هم اكنون حتي يك ترك هم، نه زندگي، و نه كار مي كند(!)، و به فرض اينكه كليه خدمات فرهنگي ويژه تركهاي ايراني را غير تركهاي تهران انجام مي دهند(!)، بازهم جاي هيچگونه منت و طلبكاري نيست كه پايتخت و دولت يك كشور براي اقوام و ملل ساكن در نقاط ديگر همان كشور توليد فرهنگي ( البته بدون اتخاذ استراتژي آسيميلاسيون) بكند و بايد واقعا بدون درك و تعقل بود كه در مقابل حرفهاي شيشه خرده داري همچون «تولید فرهنگی از تهران برای آذربایجان»، سكوت كرد.

7- چون من نديده ام مي پرسم؛ آيا مي دانيد در برابر هر هزار كتاب فارسي كه با بودجه دولتي منتشر مي شود، چند كتاب تركي انتشار مي يابد، و در برابر هر هزار ساعت برنامه راديو-تلويزيوني فارسي، چند ساعت برنامه درون مرزي و سراسري تركي پخش مي شود؟

Friday, September 26, 2008

اوروجلوغون سون جوماسی


اوروجلوق آیی نین سون جوماسی اولاراق، بو گون ایران دا قودس گونو اولدوغو اوچون، گونئی آذربایجانین بوتون بؤلگه لرینده ایسه ، ایرانین باشقا یئرلری کیمی، فیلیسطینین ایشغال آلتیندا اولان تورپاقلارا گؤره تظاهورات اولوندو و قاچقین دوشموش عربلره دستک وئریلدی؛ بو تورکلرین موسلمان اولماقلاری ایچین و حضرت محمدین تاپشیریقلارینا گؤره بیر بورج اولابیلر. آنجاق آذربایجان تورکلرینین چوخ سایی سی شیعه دیرلر و داها یاخین تانیشلاری، فیلیسطینلی لره اوخشار بیر دوروملاری واردیر.

هن؛ سیز من دن یاخشی بیلیرسینیز! داشناکلارین میندار آیاغینین آلتیندا اولان قاراباغ تورپاقلاری ایسه، قودس دان داها آرتیق قوتسال اولمازسا، آنجاق شیعه آذربایجانلیلارین آنایوردودور و بیزدن مین کیلومئتیر اوزاق یوخ، بلکی سینیرین او تایی دیر. و چوخ گولونج، و یا چوخ آغلامالی دیر کی، فیلیسطینین داشینی دؤشوموزه تاپدایان یئرده، قاراباغا گؤره بئله بیر ایشلر گؤرموروک.

شاعیر بونا دئییر: اؤز دیاریندا وطن سیزله مک...

Friday, September 19, 2008

Gərçək Şayir

Şəhriyarın 20ci vəfat ildönümü, və İranın ulusal Qoşma və Görəksöz(milli şeyr və ədəb günü) günü də gəlib geçdi. Zaman geçdikcə, Şəhryarın şeyrləri köhnələnmir və dəyəri daha artıq bilinir, və bu bəlli olur ki o onun tayı kimi bir yetənəyin, təkcə Türk dilində yox, bəlkə başqa dillərdə, gəlib-gəlməmyi allahə lində dir. Deyirlər Fars dili Şeyr dili dir, ancaq mən görməmişəm Fars dilində bir şeyr olsun gerçək anlamda hammının birdən duyğulandırıb, güldürsün və ya ağlatsın. Şəhriyarın qoşmaları belə bir gücə sahibdirlər. və bunları Xan Nənə , Bəlalı Baş, və Yar qasidi kimi şeyrlərdə görmək olar. Şəhriyarın öz dili ilə oxunmuş Bəlalı Baş şeyrini MP3 formasında burada qoymuşam ki əndirib, qulaq asabilərsiniz*.

Şəhriyar bu şeyri, səksəninci illərdə Təbriz biliyurdunda(?), bir Türkcə şeyr oxumaq istəyinin cavabında, oxumuşdur. Deyir xanımın yadına, Bir şeyr oxumaq istəyir! Ancaq orada olan güdükçülərin birisi deyir bura ‘müxtəlit’ dir ha!

Şəhriyar ilk də müxtəlit sözü araya gələndə, belə düşünür, çünkü öyrəncilərin arasında İranın bütün yerlərindən Türk dilli olmayanlar da vardılar, gərək Türkcə şeyrlərinin Farscaya da çevirə! Deyir buna görə Farsca da izah edəcək, ancaq bunu da artırır Türk dilində olan zərafətləri başqa dillərə açıqlamaq olmaz!

Ona deyirlər , mənzurları ‘müxtəlit’ deməkdən budur ki, orada qadınlar isə vardılar, sən ki öz arvadına görə bir şeyr oxumaq qərarındasan, gözlə!!

Və nə əcib işdir ki uzu-susuzluq ilə, Şəhriyara əxlaqı bir uyarı verirlər! Mən ki 20-30il dən sonra, o ustada belə bir sayqısızlıq göstərməyi eşidirəm utanıram!
Hər halda Şəhriyar gülüb deyir:
“Xanımımın ölümündən sonra, yaxşılıq və xeyrləri deməkdən sonra, başqa bir şey yoxdur!”


Bəlalı baş

Yar günümü, göy əsgiyə, tutdu ki dur məni boşa!
Cütçü görübsən öküzə, öküz qoyub bizov qoşa?!

Sən əllini geçib yaşın, mən bir otuz yaşında qız,
Söylə görüm otuz yaşın nə nisbəti əlli yaşa?!

Sən yerə qoydun başıvı, mən başıma nə daş salım?!
Bəlkə mən artıq yaşadım, neyləməli? Dedim: yaşa!

Biz də bəlalı baş nöçün(nə için), yanına süpürgə bağlasın?
Börkü başa qoyan gərək, börkünə də bir yaraşa!

Bir də kəbin kəsilməmiş sən mənə bir söz demədin,
Yoxsa cəhazımda gərək gələydi bir hoqqa maşa!

Dedim qəza gəlib tapıb, bir iş idi olub geçib
Qurbanam ol ala gözə, heyranam o qələm qaşa!

Mən ki özümdə bir günah görmüyürəm, çarə nədir?
Pis bəşərin qaydasıdır, yaxşını tapsa dolaşa!

Dosta mürüvvət etməli, düşmən ilə geçinməli,
İş belə dir, rəva dəyil, bəşər yolun azıb çaşa!

Mən də sənin dayoğlunam, sən də mənim bibimqızı
Könül baxırsa günəşə, göz də gərəkdir qamaşa

İndi bizim maral kimi, üç balamız var dır gərək,
Ata-ana savaşsa da, bunlara xatir barışa

Hər kişiyə əyalı də, öz canı tək hörüklənib
Hədiyə də olmaz eyləsin əyalı qardaş, qardaşa!

Bu dünya bir yol kimi dir, biz axirət musafiri,
Kicavədə, hamaş gərək öz hamaşi ilə yanaşa

Axirəti olanların dünyası ğəmsiz olmuyub**
Sel dir gələr axar geçər, amma gərək aşıb daşa

Məsəl dir yer ki bərk olur, öküz öküzdən inciyir
Hey dartılılır ipin qıra, yoldaşı ilə bir savaşa!

Bizim də rüzigarımız yaman dır, biz də eyb yox,
Bəlkə vəzifə dir bəşər gonşuları ilə qonuşa

Həqq-i həyat yox daha bizlərə, çox böyük başı,
Zindanımız da həqqimiz, bir baca tapsaq tamaşa!

Amma onun şəmatəti, allaha xoş gəlmiyubən,
Getdi manim həyatımı vurdu daşa, çıxdı başa...

Xişgənaplı Seyid məmməd hüseyn Bəhcət (Şəhriyar)


* )
32Kbps MP3 file: 2.69MB
64Kbps MP3 file: 5.38MB

Bu faylların sonuna ‘Haq Yolunda’ adlı bir gözәl Mahnı isә artırmışam:
32Kbps MP3 file: 3.94MB
64Kbps MP3 file: 7.89MB

**) Bura da deyir bu bölmə quranın bir ayəsi ilə ilişgili dir
بو يازينين آزكانوئرت ايله عرب اليفباسينا دؤندريلميشي ني، بورادا اوخويابيلرسينيز -- كليك ائدين

Tuesday, September 16, 2008

بونلاردان داها آبيرلي سي يوخ


تبريزين ايمام جومه سي دئييب: «آبيرلي شهروندلرين دوستاغا دوشمه سي نين قاباغي، آلينمالي دير»(باغلانتي). و عجب گؤزل و دوغرو سؤز دئميشدير.

آنجاق گئچن يئدديجه(هفته)، تئهران دا، ايفطار قوناقليغينا ييغيشان ايگيرمي نفره ياخين آدامين خبري ني ائشيتديك. بونلارين چوخو آذربايجانين ان حؤرمتلي، ان آبيرلي، ان آيدين دوشونجه لي و يازارلاري ديرلار. دؤرد - بئشيني كي من گؤرموشم(موهنديس صرافي و راشيدي كيمين آداملاري)، اينانميرام حتتا آبيرسيز آداملار ايله اوتوروب دورسونلار! و نه قدر اوتانديريجي دير كي رمضان كيمي قوتسال آي دا، اوروج توتان آداملاري سوفرا باشيندان ييغيب آپاريب گؤز آلتينا آلاسان.

اومودوم وار تبريز ايمام جومه سينين سؤزونو، بئله گوناه سيز آداملارا گؤره ايسه ايشه آپارالار.

Wednesday, September 10, 2008

حفاظت از حيوان يا انسان؟


شهرستان خلخال واقع در شرق آذربايجان(استان اردبيل)، مابين كوههاي تالش-باغرو و رودخانه قزل اوزن يكي از بكرترين و زيباترين مناطق مرتعي، نيمه جنگلي و جنگلي را در خود جاي داده و به خاطر حفاظت از منابع طبيعي و جانواران وحشي آن يكي از ادارات مهم حفاظت از محيط زيست در خلخال واقع شده، تا هميشه از آنها صيانت كند تا در خطر انقراض و نابودي قرار نگيرند و البته اين كار به نوعي غير مستقيم، خدمت به بشريت است.
ولي ديروز، در كمال تعجب خبري در سايت ايرنا ديدم با اين عنوان:
يک گراز وحشی از دست ماموران حفاظت محیط زیست خلخال جان سالم به در برد

جل الخالق!
اين چه نوعي حفاظتي است كه آنچه بايد از آن محافظت شود، از دست محافظ جان به در مي برد!!؟ و ياد همان خرس و پلنگ نگون بختي افتادم كه در تبريز و مغان به دست ماموران حفاظت از محيط زيست نفله شدند! و انگار اين ماجرا در خلخال هم ادامه دارد، البته احتمالا اين گراز زبل سرنوشت خويشاوندان كشتار شده سال گذشته را در محوطه فرستنده راديويي خلخال، مي دانسته و توانسته از دست انسان فرار كند.
با يكي از آشنايان در كيوي تماس گرفتم و گفتم اگر در چنين مواردي مي خواهند حيوانات زبان بسته را بكشند، پس فلسفه كارشان چيست و چرا جاي خود را به نيروي انتظامي نمي دهند كه اين كار را بكند؟! و او هم گفت كه كيشي سن نه فيكير ده سن(بابا تو چي فكر مي كني)؟ از سلاح هاي مخصوص بيهوش كردن حيوانات در كل ايران، فقط در تهران وجود دارد و حتي در تبريز هم از اين وسايل غير جنگي(!) ندارند، چه برسد به جايي مثل خلخال؟!

و راستي اين اسلحه ها در تهران به چه دردي مي خورد؟ اصلا يك گله گراز و خرس و شير و پلنگ و اژدها ... هم از ترس دود و دم و برج ميلاد(!) جرئت نمي كنند وارد تهران شود! اصلا تهران چه نيازي به اين وسايل دارد؟ آنها را بفرستند به جاهايي كه احتمال وجود حيوانات وحشي به مناطق مسكوني وجود دارد!

البته اگر با اين دلارهاي نفتي مقداري سلاح بيهوش كردن حيوانات هم بخرند و بدهند به سازمان حفاظت محيط زيست، بد نمي شود. محض رضاي خدا!

تانري اؤزو، اؤز حئيوانلارين قوروسون

Tuesday, September 2, 2008

قيرخ ايل گئچدي


ياي سونون 9 جو گونو صمد بهرنگي نين آرازدا بوغولماسي نين ايلدؤنومودور. 40او قالسايدي آذربايجان ادبياتي ني داها يوكسك يئرلره قالديرابيلردي؛ آنجاق اونو آراز آذربايجانلي توركلره چوخ گؤردو. ايل گئچدي و صمد عمي آرازدان قاييتمادي...

تزه ليك ده ائشيتديگيم يئني ايفا دا بير «خان آراز» ماهني سيني، صمدين اونودولماز خاطيره سينه گؤره تقديم ائديرم. فيكر ائليرم آشيق حجت ابراهيمي اونو اوخويوب، كيمسه بيلسه يوروم وئرسين. ماهني ني بورادان يوكله يه بيلرسينيز: «كليك ائدين».

بو ده گؤزل بير كليپ:«كليك ائدين».

Thursday, August 28, 2008

فكري به حال زبان مادري ما هم بكنيد

با ديدن اين خبر: «وزير علوم: 50 سال ديگر، فارسي بايد نخستين زبان علمي دنيا شود» ، به چند اصل زير در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران ، براي چند صدمين بار در طول دهه سوم زندگي ام نگاهي مي كنم و سعي مي كنم ببينم كه اين كار به موازات كدام بخش قانون اساسي است:

اصل 15 : زبان‏ و خط رسمي‏ و مشترك‏ مردم‏ ايران‏ فارسي‏ است‏. اسناد و مكاتبات‏ و متون‏ رسمي‏ و كتب‏ درسي‏ بايد با اين‏ زبان‏ و خط باشد ولي‏ استفاده‏ از زبانهاي‏ محلي‏ و قومي‏ در مطبوعات‏ و رسانه‏ هاي‏ گروهي‏ و تدريس‏ ادبيات‏ آنها در مدارس‏، در كنار زبان‏ فارسي‏ آزاد است‏.

اصل 16: از آنجا كه‏ زبان‏ قرآن‏ و علوم‏ و معارف‏ اسلامي‏ عربي‏ است‏ و ادبيات‏ فارسي‏ كاملا با آن‏ آميخته‏ است‏ اين‏ زبان‏ بايد پس‏ از دوره‏ ابتدايي‏ تا پايان‏ دوره‏ متوسطه‏ در همه‏ كلاسها و در
همه‏ رشته‏ ها تدريس‏ شود.

اصل 19: مردم‏ ايران‏ از هر قوم‏ و قبيله‏ كه‏ باشند از حقوق‏ مساوي‏ برخوردارند و رنگ‏، نژاد، زبان‏ و مانند اينها سبب‏ امتياز نخواهد بود.

اصل 20: همه‏ افراد ملت‏ اعم‏ از زن‏ و مرد يكسان‏ در حمايت‏ قانون‏ قرار دارند و از همه‏ حقوق‏ انساني‏، سياسي‏، اقتصادي‏، اجتماعي‏ و فرهنگي‏ با رعايت‏ و موازين‏ اسلام‏ برخوردارند.


و دوباره با دستور find كامپيوتر، كلمات زبان، فارسي، ترويج، جهان و آموزش را در كل قانون اساسي جستجو مي كنم تا دقيقتر بررسي كنم! و البته هيچ نتيجه اي پيدا نمي شود كه با استنتاج از آن، وزير علوم كشور، چنين هدف علمي-فرهنگي استراتژيكي تعريف كند؛ در حالي كه هنوز نصف اصل پانزدهم هنوز اجرا نشده و دريغ از مساعدت دولت براي زبان مادري ما! لطفا اصل 19 و 20 را دوباره بخوانيد. حضرت امام علي (ع) هم فرموده آنچه را برخود مي پسندي بر ديگران بپسند و آنچه را كه بر خود نمي پسندي بر ديگران نيز نپسند! آيا شايسته نيست در حاليكه ميليونها ايراني نمي توانند زبان خود را در مدارس در كنار فارسي بياموزند، فقط به فارسي آنهم در سطح اول جهاني بپردازيد؟ من به عنوان كسي كه تسلطي بسيار به همين زباني كه هم اكنون مشغول نوشتن آنم، واقعا مشعوف خواهم شد اگر مبدل به زبان نخست علمي جهان شود، ولي زبان مادري من تركي است و از آن بيم دارم كه در پنجاه سال آينده نيز توجه لازم به آن نشود.
---


ياشاسين هادي ساعي آذربايجانين بؤيوك و تايسيز قهرمانيِ؛ اين خبر را هم اكنون ديدم:

هادي ساعي، قهرمان ارزنده تكواندو المپيك چين مدال خود را تقديم به مردم آذربايجان كرد



هادي ساعي قهرمان ارزنده تكواندو المپيكي چين طي پيامي به مردم آذربايجان اين افتخار و مدال خود را تقديم به مردم ايران اسلامي، آذربايجان و بستان آباد، زادگاه خود كرد.
هادي ساعي پرافتخاترين ورزشكار طول تاريخ المپيك ايران اسلامي امروز گفت: بسيار خوشحالم كه اين مدال رنگين را با دعاي خير مردم براي كشورم به دست آوردم و پرچم پرافتخار و مقدس ايران اسلامي را در المپيك چين به اهتزاز در آوردم.
وي افزود: سلام گرم و صميمي خود را به مردم غيور و خونگرم آذربايجان به خصوص زادگاه خود،قره كويل بستان آباد مي رسانم و اميد آن دارم تا اين هديه ناچيز من را بپذيرند. (لينك منابع خبري: توركمن اؤيرنجيلر ، آفتاب ، فارس نيوز)

Wednesday, August 13, 2008

Profesor Sədiq-Düzgün'ün ağırlama törәni

Aşağıdakı yazını iki yeddicә(hәftә) bundan qabaq, Әrәb әlifbasında(yazılımında) yazmışdım; ancaq Mәrәndoğlunun yaratdığı dәyәrli vә alqışlamalı ‘AzConvert’ software’in yeni version’ın bilgisayarımda quraşdırıb, işә salandan sonar dedim ilk dәfә bu yazıda sınayım(imtahan edim). Bundan qabaq, AzConvert, Latin әlifbasında(yazılımında) olan Azәrbaycan Türkcә mәtnlәri, Әrәb vә ya demәk İslam yazılımına çevirirdi, ama indi onun yeni version’i, bu işi tәrsinә dә görür vә bu çox çәtin vә önәmli bir iş dir. Әlbәttә hәlә Test ya dәnәmә aşama da dır vә hәr dәfә çevirilmiş yazı bir daha da islah olunmalıdır. Mәncә yaxın gәlәcәk dә, bu iş web-sәfәlәrindә isә online bir imkan olaraq, iki tay’da yaşayan Azәrbaycanlıların işini qolaylaşdıracaqdır.

Profesor Sədiq-Düzgünün ağırlama törәni

Bu ay(Avqust)’ın 14cü günü, Cuma axəşamı, axəşam sa'at 6dan gecə 9ـa’caq, Tehəranın güneyndə yerlə‫şən Bəhmən kültür ocağinin şəhid Avynı talarında bütün Azərbaycanlıların görkəməli və adlım xocası profesor Hüseyn Məhəmmədzadə Sədiq-Düzgünün ağırlama törәni qurulacaqdır. Bu törn‫‫də düktür Düzgünün ədəbiyyat(görksöz), irfan, iran tanıtımı və başqa sahələrdə yazılmış yeddi dənə yeni kıtabı’nin ilk göstəri‫si qurularaq, kıtab oxumaq yarışı və musiqi kansertəlrı aparılacaqədır. Məncə biri Tehəran‫da ola və cuma axəşamı Tehəran küçə‫lərində dingillә‫iyb bu törәnə qatılmaya, haqqı dır ki ... (Belə çağların yamanı nəh‫dir, bilmirm!)

Bu törәnin yardımçıları(yabancılar demişəkn ispanser) və qurucuları Sabır Әdəbi Dərnәyi, Ana Әdəbi Dərnh‫iy, Güney Mədəniyyәt Ocağı, Azərı Dərgi‫si, və Düzgün Saytı dırlar. Əlləri ağərımasın! Başarılı və təntənә‫li bir mərasım dilә‫iyrәm. Ancaq bilmirәm belə zamanlar, Azərbaycanlı al-verçilr və sən'ətəçilәr haradadırlar!

Geçən il də, «qara məcəmu'ə» kıtabı‫nın ilk göstəri‫sində (ya Heydər Bayat bəyin dediyi kimi duvaq açədı mərasımı), Düktür Sədiq‫dən tclil olundu, ancaq bu il bu törn‫də, bu ustaddan təclil olunub və unun yanında, kıtablar ilk dönə göstəril‫əcəklәr; və bu daha uyğun bir işədir.

Ötən il bu qonu da yazədıqlarım:
Böyük xocamızın ağırlaması / Qara məcəmu'ə, qara dəniz kimi geniş

Thursday, July 31, 2008

پروفسور حسين محمدزاده صديقين آغيرلاما تؤرني

بو آي(مورداد/ياي اورتاسي)ين 24جو گونو، جوما آخشامي، آخشام ساعات 6 دان گئجه 9ـاجاق، تئهرانين گونئينده يئرله‫شن بهمن كولتور اوجاغينين شهيد آويني تالاريندا بوتون آذربايجانليلارين گؤركملي و آدليم خوجاسي پروفسور حسين محمدزاده صدي-دوزگونون آغيرلاما تؤرني قورولاجاقدير. بو تؤرن‫‫ده دوكتور دوزگونون ادبييات(گؤركسوز)، عيرفان، ايران تانيتيمي و باشقا ساحه‫لرده يازيلنيش يئددي دنه يئني كيتابي نين ايلك گؤستري‫سي قورولاراق، كيتاب اوخوماق ياريشي و موسيقي كانسئرتلري آپاريلاجاقدير. منجه بيري تئهران‫دا اولا و جوما آخشامي تئهران كوچه‫لرينده دينگيلله‫ييب بو تؤرنه قاتيلمايا، حاققي دير كي ...(بئله چاغلارين ياماني نه‫دير، بيلميرم)!

بو تؤرنين يارديمچيلاري(يابانجيلار دئميشكن ايسپانسئر) و قوروجولاري صابير ادبي درنه‫يي، آنا ادبي درنه‫يي، گونئي مدنييت اوجاغي، آذري درگي‫سي، و دوزگون سايتي ديرلار. اللري آغريماسين! باشاريلي و طنطنه‫لي بير مراسيم ديله‫ييرم. آنجاق بيلميرم بئله زامانلار، آذربايجانلي آل-وئرچيلر و صنعتچيلر هاراداديرلار!

گئچن ايل ده، «قارا مجموعه» كيتابي‫نين ايلك گؤستري‫سينده (يا حئيدربايات به‫يين دئديگي كيمي دوواق آچدي مراسيمي)، دوكتور صديق‫دن تجليل اولوندو، آنجاق بو ايل بو تؤرن‫ده بو اوستاددان تجليل اولونوب و اونون يانيندا كيتابلار ايلك دؤنه گؤستريله‫جكلر و بو داها اويغون بير ايشدير.


Bu Yazı Latin Yazılımda: Profesor Sədiq-Düzgünün ağırlama törәni

Tuesday, July 15, 2008

از قاف تا گاف

شابد معدود ترکی باشد، آنچه را که فارس زبانها در مورد تلفظ صحیح ق، البته به زعم خودشان، انتظار دارند، ادا کنند. و خیلی ها حتی اینگونه می گویند که ترکها کلا ق را غلط تلفظ می کنند و خیلی از بی خبرهای آذربایجانی که فرصت تحصیل علمی زبان مادری خود را نداشته‫اند برای اینکه تا حدودی رنگ و لعاب درجه یک شهروندی(!) را به خود بمالند، سعی وافری دارند  مورد استهزاي سخيف ، بی‫معنی و loath شده تلفظ ق واقع نشوند، احتمالا حتي حاضر شوند جهت تفریس ق، تارهاي صوتي خود را عمل كنند!

من هم در دوران دانشگاه و بعد از آن، از قاب و قاشق و قالی ترکی گرفته تا قلم و قدرت و قاضی عربی، مثال و ادله می آوردم که اگر فقط حرف آغازین عبارات و کلمات را در نظر بگیریم، کلماتی که با ق شروع می شوند، یا مأخوذ از ترکی‫‌اند يا ریشه عربی دارند؛ بنابراین اگر اشتباه و لغزشی در تلفظ وجود دارد، واضح است از جانب کیست و البته اینها دلیل خندیدن و دست انداختن زبانها نمی شود، چه برسد به زبان باقاعده و با حساب و كتابي چون ترکی!

ق ترکی از ابتدای حلق و ق عربی از انتهای خلق تلفظ می شود و اینکه فارسها این فاصله را تقسیم بر دو کرده‫اند، نباید باعث شود که ترکها کلمات منتسب به زبان مادری خود را، به گونه‫ای دیگر بگویند. البته این حرفها را حداکثر به ده-دوازده نفر گفته‫ام که نمی دانم قانع شده‫اند یا نه! ولی از موقعی که در فرهنگ معاصر فارسی به انگلیسی حییم دیدم که جلوی کلمات شروع شده با ق یا /ت./(ترکی) نوشته و یا /ع./(عربی)، و گهگداری هم /ت. فا./ (کلمات ترکیبی ترکی با فارسی) و یا /ع. فا./ (کلمات ترکیبی عربی با فارسی)، مصمم شدم، در این مورد مطلبی مستند در وبلاگ منتشر کنم و امروز پس از دریافت ایمیل فورواد شده توهین‫آمیز در مورد زبان ترکی، از سوی یکی از دوستان فارس زبان که مثلا می خواست مزاحی کرده باشد، دیگر نخواستم زیاد بحث کرده، و دلیل و مدرک شفاهی بیاورم؛ و امشب مستقیما می روم سراغ فرهگ معاصر فارسی-انگلیسی سلیمان حییم غیر ترک(چاپ پانزدهم، سال 1382) تا کلمات غیر مرکب شروع شده با حرف ق، در اینجا یک مقایسه کمی بسیار ساده شود. در این لیست کلمات ترکیبی حذف شده‫اند، اما مشتقات و جمعهای مکسر عربی به علت کثرت استفاده، حذف نشده‫اند. همانگونه خواهید دید در این لیست برگزیده، به ترتیب 79 (21.4درصد) و 263(71.3درصد) کلمه از ترکی و عربی اخذ شده‫اند و در این میان تنها 16(4.3درصد) کلمه فارسی ذکر شده و البته 11 (3درصد)عبارت دیگر متفرقه وجود دارند:

Friday, July 4, 2008

شهریارین آناسی

اؤتن هفته رحمتلیک شهریارین دیلی‫ندن بیر ده‫یه‫رلی سس فایلی* الیمه چاتدی و اونو آشاغیدا گؤره‫جه‫یینیز کیمی یازی‫یا چئویردیم(اه‫یری یازیلار شهریارین دئییل). بو سؤزلر سانکی، آذربایجانین یوز ایللیک تاریخینی نئچه جومله ده داشیبیب. من ایچین کی بو سؤزلری دینله‫یه‫نده، ائله بیل زامان دایانیر.

البته بو جریانی ائشیتمیشدیم آنجاق اؤز دیلیندن ائشیتمک، باشقا جوره دویغولاندیریر؛ اؤزللیکله رحمتلیک آناسینین چوخلو قیصصه بیلدیگی و اؤز هیممتی اولمادیغینا گؤره اورکله‫نمه‫سی، بؤلومو ائشیدنده آدام گئرچک آنلامدا اوزولور. بو سؤزلر بونو گؤستریر کی خیشگه‫نابلی موحممد حوسئینی نیجات وئرن و اؤز دیلیجه تورک وارلیغینا قایتاران آدام، آناسی ایمیش و بو آنانین اؤز میللتینه ائدن کسینلیک ایله تایسیز قوللوغونون سونوجو حئیدربابا و سهندییه ایله بللی اولونور. منجه بیز آذربایجانلیلار، بو آنایا گؤره بیر سایقیلاما گونو سئچمه‫لی‫ییک.

...
واللاه بیلیرسیز کی من اصلا تورکی ادبییاتی‫نا او قدر تبححوروم یوخدی. بیزیم ائله دیلیمز تورکودی دا، دانیشیغیمیزدی قارداش، یازیمیزدا کی تورکو ده‫ییردی! منیم ده کی خوب طیب شاییردی ایدیم؛ پاتولوژی ‫نن(ایله) ال‫له‫شیردیم، اوندان سونرا دا کی بیز(من) فارسی‫نین شاعیری درجه اوولی ایدیم کی من اونی ائحیا ائلیردیم... او واخت سونرا کی آنام گلدی، گئنه تازادان تورکـلشـدوخ! قومییت آذربایجانی گلدی کی، دا تورکونی ده قاتدیم فارسی‫یه، تورکی‫نن ده شئعر دئدیم و ایللا منیم هئچ تورکی شئعر یوخودی تقریبا؛ چوخ آز ایدی. آمما دا او واختدان ائله قوشولدو منیم فارسیما، تورکو ده؛ ایندی ائله تورکولریم‫ده اؤزو بیر دیوان اولار.

شهریارین آناسی 1325ده تئهرانا گلدی. او اوغلونون شاعیر اولدوغونو حیسس ائده‫بیلمیردی. شهریار کئچمیشی‫ایله دوغمالاشیب و آناسینین دیلینده بیر شئعر دئمه‫یه قرار وئردی. او اؤز شئعر دیلینی، تبریز شیوه‫سی و تبریز ادبی مکتبی سئچدی...

... حئییف اولسون کی سیز سیننیز آزدی، او قدیم تورکی ایندی آرادان گئدیب، بوله‫سوز(بیله‫سینیز) بیزیم تورکولرده نه قیصصه‫لر واریدی. حئییف اولسون منیم آنام، هئی دئدیم یازارام هیممتیم اولمادی...؛ او قدر شئعر، اصلا قیصصه‫یئه منظوم حیفظ ایدی کی بئله دونیا-دونیا لذذت آپارا... اؤزلری‫له آپاردیلار؛ بیز ده ده او شوعور اولمادی... یانی دیلیمیزی، اوول‫دن قویمادیلا تشویق اولا...

آغای جمالزاده یازمیشدی کی، حئیدربابانی، فقط حئیدربابانی قانماغا، تورکو اوخورام، تورکو اؤرگه‫شیرم(اؤیرنیرم) حئیدربابانی، بیری ملک‫الشعرای بهار ایدی، من‫نن(من ایله) تورکو اوخویاردی، تورکو اؤرگه‫دردیم.

یاواش یاواش موعیین جبهه‫لر اؤزونو حئیدربابا آخینی‫یلا اوز به اوز گؤردولر. بیرینجی‫سی تورک دیلی‫نی قاداغان ائدن شاه حوکومتی، حئیدربابا ایله موبارزه‫یه باشلادی.

آذربایجان میللتی اؤلمز بیر میللت دی، مه‫یه(مگر) قاباغین آلماغنان(آلماقلا) اولار؟ گؤردون کی اللی ایل قاباغی‫نی آلدیلار، بیر آز دا شیشدی! حئیدربابا کیمین شئعر وئردی، سهندییه کیمین شئعر وئردی. بولار(بونلار) هاممی‫سی او عکس‫العمل ایدی‫ کی، تورکلوخ(ک) بیزیم آذربایجانلی‫لیخ، قومییتیمیز گؤرستدی. او بیری‫سیلر هاممی‫سی محو اولار گئدر، آمما حئیدربابا محو اولماز، سهندییه محو اولماز؛ بوجور گلیب و گئده‫جاخ(گئده‫جک).


*)
MP3 Audio File: 1.51 MB
OGG Audio File: 818 KB

Monday, June 30, 2008

ŞənTürk - شن‫تورك

در مورد اين مطالب(1و 2) وبلاگ اوزاک یول ، درخواست اصلاح زير را به ایمیل نويسنده فرستادم و نمي دانم چرا جوابي داده نشد؟! با توجه به اينكه وبلاگ حقير نيز گاهگداري مورد عنايت گوگول و ياهو و ديگر ارباب سيرچ، آراما، آختاريش و ... قرار مي گيرد، براي اينكه اگر جستجويي در اينترنت و در مورد عبارت شنتورك(شن تورك)، توسط بنده خدايي شود، فقط با موارد نادرست و غلط روبرو نشود، متن ايميل مورد نظر اينجا هم منتشر مي شود:


سلام
در مورد اين پستتان مي خواستم نظر زير را بدهم كه در blogger.com ارسال نمي شد:

شن از فعل شنليك تركي(آذربایجانی: şənlik، استانبولی: şenlik) به
معناي شادماني و سرور است و در نتيجه شنتورك يعني ترك شادمان و مسرور.شأن عربي به
معناي منزلت و ... در تركي به صورت şan نوشته مي شود.

متشكرم

ساغ اولون
آیدین ک



Thursday, June 26, 2008

پاياني خوب براي يك تيم شجاع

ديشب شب شگفتي ها بود! و شگفتي موقعي زياد شد كه فردوسي پور پس از اتمام بازي و شكست تيم ذخيره هاي تركيه در مقابل آلمان و راحت شدن خيال همه(!)، فاكس يك اردبيلي را نيز خواند كه گفته بود ما آذريها در بين تيمهاي شركت كننده در جام يورو 2008 ، طرفدار تيم تركيه هستيم!
و ضمنا، در تفسير پايان بازي شبكه 3، به جاي اينكه مفسرين محترم تلويزيون بيايند و بازي را تحليل كنند، بازهم بحث تحليل شانس تركيه شروع شد!
حالا شما نظرات نويسنده گاردين را بخوانيد! فوتبالچي تر و فوتبال شناس تر از انگليسي جماعت كه نداريم؟!

تركيه شجاع سرانجام با لاك(بخت/شانس) و لام حذف شد

تيم فاتيح تئريم عملكردي در سطح نيمه نهايي ارائه داد تا فقط به تيم فرصت طلبي مثل آلمان ببازد
25 ژوئن 2008، 21:59 – پاول دويل – روزنامه گاردين

تنها تيمي كه در اين تورنمنت سعي كرد تا اين را ثابت كند كه هرگز تيمي قابل پيش بيني و دست كم گرفته نيست، تركيه بود. و امشب هم آلمان به گونه اي بخشش ناپذير هر دو را ثابت كرد. و به صورت تراژيك از دست تركيه خلاص شد.

شايد آلمان با شروع غير قابل توضيح تركيه در بازي با چك كه از نظر قدرت فيزيكي و علاقه با آلمانها مشابهند، گول خورد. در اين مسابقه تركيه با نفوذ به عمق و بازي طولي و كم عرض شروع كرد. امشب، هرچند، آنها به تاكتيكهايي برگشتند كه در تيم گالاتاساراي فاتيح تئريم ساخته شده: آنها مي خواستند بر تمام نقاط زمين مسلط شوند، تهاجم هوشمندانه آنها با قلبهايي قهرمانانه و جايگيريهاي منحصربفرد همراه بود. تحرك مداوم آنها بچه هاي آلمان را كه به سلانه سلانه وادار كرده(ترجمه لفظ به لفظ از انگليسي)، و به طور شگفت انگيزي با اثر متقابل آنها كامل مي شد. اگر تداركات و آمادگي آلمان فقط تماشاي نيمه اول بازي تركيه – چك را در برگرفته، شايد تركيه هم متقابلا باخت آلمان در برابر كرواتها را ديده بوده كه پياده هاي يواخيم لاو در بازي پلي آف به خبرگي شركت كرده بودند، همانگونه كه براي بيشتر بازي امشب بودند.
حاميت آلتين توپ خستگي ناپذير (و بي اندازه مستعد و همه كاره) ژنرال ميانه ميدان بود و در جناحين اوغور بورال و كاظيم كاظيم غير قابل جلوگيري بودند. حركت سريع و كاوش آنها كه به ياري سئميه شن تورك مي آمد، به ميروسلاو كلوزه نشان مي داد كه چگونه به تنهايي در نقش مرد خط مقدم بازي كند. بدينترتيب سئمييه دفاع آلمان را گيج مي كرد. يكي از حركتهاي سريع او به فضاي جلوي دروازه باعث شوت سنگين كاظيم كاظيم شد كه در دقيقه 14 تير افقي دروازه را لرزاند.
هنگامي تركها به گلي كه مستحق آن بودند رسيدند، كه آلمان به كندي در حال دفاع بودند و تنبيه آنها توسط تيم يكدست تركيه بناچار كليد كار آنها شد. توپي از گوشه زمين آلمان با حركت سريع كاظيم كاظيم به تير افقي خورد فرستاده شد و توپ برگشت داده شده از روي خط با شوت اوغور بالاخره به گل تبديل شد و البته او بايد از يئنس لئمان هم تشكر كند كه به گونه اي خنداه دار با مدافعينش به خوبي هماهنگ نبود.
زماني كه باستين شواين اشتايگر(شواين اشتايگر يعني خوك سوار در زبان آلماني) به پاس هوايي عالي از سوي لوكاس پودولسكي، بازي را به تساوي كشاند، فرصتي به دست آمد تا آلمان در همان كلاسي كه رقيب آنها دارد، بازي كند. سواي اينكه اينكه آنها قد بالاتري داشتند، گاهي اوقات هم به ضربات سري كه در ضربات آزاد بدست مي آمد اميدوار بودند. آن شايد به اين دليل بود كه اين اقدامي كه داور به افتادن فيليپ لام، چسبيده به محوطه پنالتي تركيه در دقيقه 50 بازي، باور نداشت.
به نظر مي رسيد كه روشتو رچبر مي خواهد به كلوزه هديه اي بدهد تا آلمان برد نامستحقي داشته باشد، اما لئمان بعد از يك دريبل حيرت آور و عبور سابري، به مساعدت سئميه و تركيه پرداخت؛ و هنگامي كه دولا شد تا توپ مورد انتظارش را بگيرد بازهم به گونه اي واضح تر معلوم شد كه آلمان در برابر سرعت و تصميم تركيه آماده نيست. اگر آن ديوانگي بود، حوادث ديگري هم بايد مي افتاد تا اين تورنمنت عجيب و غريب تر شود. گل لام، به گونه اي درخشان، پس از يك-دويي باشكوه، اتفاق افتاد تا راهي مناسب براي به سرانجام رسيدن اين مسابقه افسانه اي رو به اوج باشد. آن را از يك تيم پر اشتباه مستثني كنيد!
منبع:

Brave Turkey finally downed by luck and Lahm

Sunday, June 22, 2008

صعود با پاياني بزرگ

بهانه مطلب قبلي وبلاگ(با عنوان بازي دوستانه واقعي) عكسي* در سايت روزنامه لوس آنجلس تايمز بود، راجع به حواشي پايان بازي تركيه و كرواسي كه در آن كلاسنيچ عميقا متأثر است و شن تورك و تونجاي به او دلداري مي دهند. بالشخصه فكر مي كنم اين قسمت بسيار ارزشمندتر از برد و پيروزي و صعود به مرحله بعد است. تركها كه به غلط معروف به بازي خشن هستند قبلا هم از اين دست كارها زياد كرده اند، مثل بازي كره و تركيه در جام جهاني فوتبال 2002و اين مطلب هم ترجمه فارسي گزارش مربوط مي باشد:


تركيه با يك پايان بزرگ صعودكرد

نويسنده: گراهام ال. جونز، نويسنده كادر لوس آنجلس تايمز / 21 ژوئن 2008

آخرين شوت نهايي مسابقه در وقت اضافي زده مي شود، و تركيه بر كرواسي در ضربات پنالتي غلبه مي كند

خيز شگفت آور و نامحتمل تركيه در مسابقات قهرماني فوتبال 2008 اروپا در روز جمعه هنگامي ادامه پيدا كرد كه با شكست 3-1 كرواسي در ضربات پنالتي و در پي تساوي ناشي از دو گل سريع اواخر وقت اضافي بازي مرحله يك چهارم نهايي همراه شد.

صمحنه هاي استاديوم ارنست هاپل وين كاملا غير عادي و فوق العاده بود.

پس از بازي كلا يكنواخت و كسل كننده در نود دقيقه اصلي و يك 28 دقيقه ديگر محتاطانه از سوي دو تيم در وقتهاي اضافي ، و در حاليكه كرواسي چند موقعيت خوب را آفريد و هدر داده بود، بازي در دو دقيقه آخر از اين رو به آن رو شد.

ابتدا، دروازه بان كهنه كار تركيه، روشتو رچبر كه جاي دروازه بان اصلي اما محروم يعني وولكان دميرل را گرفته بود، هنگامي كه نتوانست با دست توپ را كنترل كند و به دنبال آن، دروازه را ترك كرد تا توپ را لوكا مورديچ بگيرد، لوكا هم توپ را به سوي ايوان كلاسنيچ فرستاد تا ايوان هم با ضربه سر دروازه خالي را باز كند.
و بدينترتيب صد و نوزدهمين دقيقه بازي، تبديل شد به جشن كرواتها، اما به سوي ديگري چرخيد.
در حاليكه دوار ايتاليايي روبرتو روزتتي آماده مي شد تا سوت پايان مسابقه را بدمد، سئميه شنتورك با ضربه پاي چپ خود كه با تغيير جهت همراه شد تا به دور از دستان استيپ پلتيكوسا درون دروازه كرواسي جاي گرفته و نتيجه به يك-يك تبديل شود.

گل آخر و دوم روحيه كرواسي را در هم شكست، به طوري كه بازيكنان قادر به ايجاد انگيزه كافي در خود براي ادامه در ضربات پنالتي نبودند.
داريژو سرنا تنها گل كرواسي را در ضربات پنالتي به ثمر رساند، در حاليكه مورديچ و ايوان راكيتيچ ضربات را به خارج از چارچوب دروازه فرستادند و شوت ملادن پتريچ هم توسط رچبر 35 ساله، كسي كه يكي از مهره هاي درخشان تركيه جهت كسب مقام چهارمي تركيه در جام جهاني 200 بود، مهارشد(اينجا گزارشگر لوس آنجلس تايمز اشتباه كرده! آن موقع تركيه سوم شد).
براي تركيه، آردا تورهان، سئميه شن تورك و حميد آلتين توپ ضربات پنالتي را با موفقيت به گل تبديل كردند تا تركها يكي از چهار تيم نهايي جام باشند.

كرواسي در طول بازي دو بار مي توانست گل بزند. يكي ضربه آزاد پشت محوطه جريمه ايويچا اوليچ مهاجم در دقيقه نوزده بود، كه توسط رچبر با يك شيرجه مهار شد و دقيقه 83 بازي نيز با يك دست جلو ريختن دروازه تركيه را گرفت.
اما اين بازي براي كرواتها نبود. چنانكه مربي آنها اسلاون بيليچ گفت: «اين براي هميشه در ذهن من باقي خواهد ماند».

مربي تركيه، فاتيح تئريم، كسي كه تيم جام جهاني 2002 را نيز بر عهده داشت(اين هم گاف دوم لوس آنجلس تايمز! مربي آن زمان تركيه شئنول گونش بود)، گفت: «من به بازيكنانم گفته ام كه هرگز تسليم نشوند.»
در بازي قبلي، تركيه 2-0 از جمهوري چك عقب بود، اما با زدن يك گل در دقيقه 75 و دو گل در سه دقيقه پاياني، نتيجه بازي را به برد 3-2 تغيير داد. و در بازي قبلتر، گل پيروزي بخش تركيه در وقت تلف شده بازي بود، به ثمر رسيد.

تركها در مرحله نيمه نهايي در روز چهارشنبه با آلمان بازي خواهند كرد.


* ) توضيح عكس:
سئميه شنتورك(چپ) و تونجاي شانلي (راست) درحال آرامش دادن به ايوان كلاسنيچ بعد از غلبه بر كرواسي در ضربات پنالتي در مسابقه مربوط به مرحله يك چهارم نهايي روز جمعه وين هستند./ عكس از روبرت جائگر
Source: LA Times

Saturday, June 21, 2008

Gerçәk 'Fair Play'


Bu görüntünü Los Angeles Times Gündәliyindә gördüm. Türkiyә oyuncularının bu işi, dünәn gecәki böyük vә inanılmaz zәfәrlәrinin, әn gözәl vә lap alqışlamalı bölümü idi...

Wednesday, June 18, 2008

یانداشلار

هله ده توركييه‫نين ژاپون-کوره 2002 دونیالیق کوپاسیندا، الده ائتديگي باشاريلاري‫نی اونوتمامیشام... او زامان دئييرديلر توركييه شانس گتيریر! بیلی‫یورد دا دئییردیک اولابیلر ایرانلی تورک قهرمانلاری‫نی به‫یه‫نمه‫یه‫نلرین گؤزلری، کسینلیکله سینیرین او تایینداکی تورکلری، گؤتورمه‫یه‫جک و اینشاللا گله‫جکده بئله اولایلارا عادت ائله‫سینلر.
اؤتن هفته گؤرورم کی گئرچکدن ایران دا ائله پیس دوارانیشلار آرادان گئدیر؛ رادیو دا فوتبول یاریشلاری‫نی گزاریش ائدن بیر ایصفاهانلی، لاتینجه یازیلمیش تورک آدلاری گتیرمیش‫ایدی، کی من اونوچون اونلاری تلففوظ ائدیب، اؤیره‫دم؛ کی بیردن تونجایا تونکای، یا شن‫تورکه سن‫تورک دئمه‫سین! البته او گئجه تورکییه–چئک یاریشی‫نی او گزاریش ائتمه‫دی، و پورتوقال – ایسوئچی بیر آز جانلاندیردی! اونا دئمیشدیلر تورکییه-چئکین اؤنمی چوخدور و اصلی گزاریشچی‫میزه وئره‫جه‫ییک(گزارشگر و گزارشین تورکجه‫سینی بیلیمیرم، بیری منه دئسین)!
گئجه‫ یاری‫سیندا ایسه، تورکییه قول ووراندا، فارس تانیدیغیم قونشو ائولردن، آلقیشلاما سسی ائشیدیب و تعججوب ائدیردیم!

آنجاق بو باغلانتی‫یا باخاندان سونرا، سؤزلریمین قالانی‫نی آشاغی‫دا اوخویون...

توركييه اولوسال فوتبول تیمی‫نين يورو2008ده، آلقيشلامالي باشاريلاريندان جيريليب گؤينه‫يه‫ن شارلاتانلارين بيري‫سي گليب ايرانلي توركلرين بو ظفرلرده دوغال سئوينجي‫نی سورغو آلتينا آپاراركن، اونلاري بؤلوجو آدلانديريب! اولمایا یوخاری‫دا دئدیگیم تورکییه‫نین ظفرلریندن سئوینه‫ن فارسلار دا بؤلوجودورلر می؟!
البته ايندي بئله دئمک ایسته‫مه‫زدیم کی: "بيري‫سي يوخدور كي بونلارا دئسين پس سيز نه‫يه اؤز قونشو و مسلکداش اؤلكه‫نیزي اؤتوروب سیزینله هئچ جوره ایلیشگی‫سی اولمایان آوروپا تیملرینین یانداشی اولورسونوز؟! اولمایا اؤزونو اونودوب و یابانجیلارا وورولموش آداملارا چئویریلمیش‫سینیز؟" دوز دور کی بئله بیر یانیتلار اونلارین پاخیللیقلاری و گیجیکلری قارشیسیندا دئییله‫بیلر، آنجاق بو ده اولار کی اونلارین آرتیق یانیلماسی ایچین، اصلا سایمایاسان! آخی فوتبولو سئون بیر ایرانلی تورکون، یورو 2008 ده اؤز دیلداشلارینین باشاریلاریندان سئوینمه‫مه‫یی عجیبه-غریبه اولار.
قونشو و قارداش اؤلکه‫میز تورکییه‫یه، کرواسی و باشقا تیملرین قارشی‫سیندا، فینال یاریشیناجاق، باشاریلار و اوغورلار دیله‫ییرم.

Wednesday, June 4, 2008

باشقا بیر نه‫دن

اولوسلارآراسی تورکجه اولیمپیادلاریندا، مقاله یازماق یاریشماسیندا، همدانین لاله‫جین بؤلگه‫سیندن احمد درویشی آدیندا بیر تورک اؤیرنجی گوموش میدالی آلیب و باشقا بیر خانیم، مریم غفوری ایفتیخار دیپلومو آلمیشدیر...
منجه چوخ اؤنملی خبردیر و بونون ده‫یه‫ری تکجه بیر باغلانتی وئرمکدن داها چوخ دور، چونکو بئله دوشونورم ایرانین رسمی و رسمی اولمایان مئدیاسیندا اولدوقجا یئترلی یاییلمایاجاق! نه‫ده‫نی بللی و آیدین‫دیر و چوخ آچیقلامیرام!

بو خبردن چوخلو سونوجلار آلماق اولار، آنجاق منیم فیکریمه یئتیشنلر بونلاردیر:

1- ایرانلی تورکلر، آنادیللرینی اوخوللار و بیلی‫یوردلاردا بیلیمسل فورماسیندا اوخوماماق، و اؤزللیکله آذربایجانین ان اوزاق یئرلرینده فارسلاشدیرمانین ان گوجلو شکیلده آپاریلماسینا باخمایاراق، اؤز آنادیللری و وارلیقلاریندان واز گئچمه‫میشلر و بونو گؤروروک کی همدانین لالجین بؤلگه‫سیندن بیر گنج اؤیرنجی، دونیالیق تورکجه اولیمیپیاتلاریندا ایکینجی یئره ال تاپیر و بئله بیر سوئیندیریجی اولای، آذربایجانین بوتون بؤلگه‫لرینده، آسیمیلاسیونون کسینلیک ایله اوتوزماغینی و بورنو یئره سورتولمه‫سینی گؤسته‫ریر. قوتلو اولسون.

2- بو دوغو و ایسلامی اؤلکه‫لر و یا کولتورلر آراسیندا بیر رئکورد ساییلابیلر! آلتینجی اولوسلارآراسی تورکجه اولیمپیادلاریندا یوز اون اوچ اؤلکه‫ قاتیلمیشلار و بو تورکجه دیلینین دونیادا گوجلو، جانلی و اؤزل دورومونو گؤستریر. بو اولای، ایران‫دا تکجه بیر دیلی کورسو اوستونده اوتوردانلار و تورکجه دیلی ایله دوشمانلیق ائدنلری اوتاندیرابیلر.

Sunday, May 25, 2008

Eurovision Song Contest 2008

سوندا بيلينمه‫دي بو قوزئيلي‫لر "eurovision"ـا نه دئييرلر!؟ بيري دئيير ييوريويژين، بيريسي دئيير آوروويژون، بيري ايسه دئيير آوروويژيا و ...!!

هر حالدا، اؤتن ايل توركييه لي كنعان دوغولو، بئشينجي يئره ال تاپاندا، دئديم كئشگه آذربايجان دا بو اولوسلارآراسي ماهني ياريشماسيندا قاتيلايدي، بئله‫ليك هم آذربايجان آدي بو اؤنملي اولايدا اورتايا گلردي و هم توركييه ايسلاو اؤلكه لرينين آراسيندا تك باشينا قالمازدي و 12 پوآن دا آذربايجان آلاردي. آنجاق اينسان و اؤزلليكله توركلر آرتيق تاماح ديرلار و بو ايل آذربايجانين ائلنور و ساميري ايسه آذربايجانين تمثيلجي سي اولدوقجا، دئديك آذربايجان بيرينجي يئري و توركييه ايسه ايكينجي يئره لاييق ديرلر و بو يئرلر اونلارين آراسيندا ده‫ييشيلسه ائله‫ده عئيبي يوخدور!

آنجاق، سانكي بو ايل آذربايجانين ايشتيراكي، ايسلاو اؤلكه‫لريني بيربيرلرينه داها آرتيق قوهوم-قونشوباز و توركلري ايسه داها آرتيق الي‫آچيق ائتدي. فارسلار دئميشكن بامرام(مراملي) ائتدي. ائله كي بو ايل توركييه، ايكينجي يوكسك پواني‫ني ائرمنيستانا وئردي؛ حالبوكي يونان، قيبريس و ائرمنيستان بئله بير ايشه ماراق گؤسترمه‫ميشلر. اولسون كي دئسينلر گؤرون توركلر نه باريش سئور اينسانديرلار و اؤز اوركلريني يئرسيز كينه و دوشمانليقلا دولدورمورلار، و هونر و اوزلوق مئيداني، سيياست و ووروش مئيداني دئييل. البته بو آرادا روسييه ايسه ايكينجي پوآني‫ني ائرمنيستاندان سونرا آذربايجانا وئردي و ائرمنيستاني سيربيستاندان داها اؤنملي بير اؤلكه تانيماغيني بيلديرمكدن سونرا گؤستردي كي روسييه ايسته‫يير آذربايجان ايله ياخشي داورانسين!

هر حالدا بو پوآنلاري آناليز و تحليل ائتمك، چوخ چتين، قارماقاريشيق، پارادوكسلو و اولابيلر واختي تلف ائتمك اولسون! ولي بو سونوج نيسبي اولاراق آيدين‫دير كي هله آوروپالي‫‫ليلار آراسيندا ديني و مذهبي تعصصوب، چوخدور، و بونون اونايلاماسيني گؤرمك ايچين، ائرمنيستانا يوخاري پوآن وئرن اؤلكه‫لرين آدينا باخماق يئتر.

Tuesday, May 20, 2008

پاسخي متمدنانه

سيدعطاءالله مهاجراني در وبلاگش(مكتوب) مي گويد:

... پیداست فردوسی شاهنامه را برای این که به شاهی تقدیم کند و پولی بگیرد نسروده است. و داستان فردوسی و محمود هم داستان دیگری ست...
فردوسی شاهنامه را به محمود غزنوی تقدیم کرد تا کتاب بماند. او که یک نسخه بیشتر نداشت. اگر کتاب به دربار محمود نمی رفت، استنساخ نمی شد و نمی ماند. کتابی که در محتوا ضد محمود غزنوی بود و ترکان تورانی را نقد می کرد... به محمود اهدا شد. رندی شگفت انگیز فردوسی.

با ديدن اين عبارات اين فكر را كردم كه كه آيا يك فرد صلاحيت اين را دارد كه علاوه بر نقد شاه و سلطان و ... و حداكثر اطرافيانش، ملت و اجتماع منتسب به او را هم مورد شماتت و سرزنش قرارداده و يا اهانت كند، و آيا اين كار او، مصداقي براي نژادپرستي نخواهدبود؟
توضيحي گذاشتم و نمي دانم از طرف ايشان تاييد شود يا نه:

البته آنچه كه شما از آن به عنوان نقد و انتقاد ياد مي كنيد، اهانت بود!
و تركان شايد براي اثبات ابطال آن حرفها، آن كتاب را از بين نبردند، بلكه نگهداشتند...

Wednesday, May 14, 2008

رونمايي مجسمه در باغ فرهنگي آذربايجان

نويسنده: روبرت ال. اسميت / 12 مي 2008 ، سايت خبري مترو كليولند

صداي Wow هنگامي در فضا پيچيد كه پرده سفيد افتاد، و جام براق غول پيكر استينلس استيل(فولادي ضد زنگ) رو چمنزار خودنمايي كرد.
پسران كلاس هفتم دبيرستان دانشگاه به پارك راكفلر آمده بودند تا از نزديك شاهد مراسم سنتي قومي(اهداي يك باغ فرهنگي) باشند.
واكنش در ميان افراد آمريكايي-آذربايجاني كه براي مراسم نيمروزي گردهم آمده بودند، تا اندازه اي ملايمتر و البته قوي تر بود: نفسهاي جمعي كه با تبسمهايي در يك دوشنبه باراني دنبال مي شد.
دكتر ديلارا سييدووا خشكنابي چنين مي گويد:«اين افتخار بزرگي براي ماست كه سمبلمان را اينجا مي بينيم».
كلينيك كليولند وي را از آذربايجان، در آسياي غربي، هشت سال قبل و براي تحقيقات طبي جذب كرده است. اكنون او و شوهرش شهر را وطني براي خود مي دانند. او مي گويد: «احساس مي كنم كه تكه اي از سرزمينم، اينجا، يعني كليولند است.»
باغهاي فرهنگي كليولند هدايايي را از طرف نسلهاي جديد مهاجري دريافت كرده است كه غالبا افرادي از ملل كوچك و در حال پديدار شدن هستند و به گونه اي ناكافي خواستار اين هستند كه جهان هويت آنها را بشناسد.
چنين لحظاتي براي شناسايي به ندرت به اينصورت تكرار مي شوند. اما مراسم روز دوشنبه ثابت كرد كه زنجيره باغ 92 ساله هنوز هم در حال به جنبش در آوردن احساس و افتخار است.
نزديك به يكصد نفر در زير يك چادر بزرگ سفيد، و در انتهاي شمالي درايو مارتين لوتركينگ جهت اهداي باغ فرهنگي آذربايجان، فضاي شلوغي پديد آورده بودند كه شامل مقامات عالي، همچون سفير آذربايجان در آمريكا و همچنين معاون وزارت خارجه آنجا هم مي شد.
خانواده هايي هم با پوششهاي جلوه گر كه از جامعه كوچك آذربايجاني بودند هم در آنجا حضور داشتند. دو نفر از كانالهاي تلويزيوني خبري آذربايجان هم (يكي از تورونتو و ديگري از واشينگتون دي سي آمده بود) جهت تهيه گزارش براي بينندگان ساكن آذربايجان آمده بودند، كشور نفت خيزي با هشت ميليون جمعيت در كرانه غربي درياي خزر واقع است.
ياشار علي اوو سفير آذربايجان احساس افتخار خود را چنين شرح مي دهد(البته منظورش جمهوري آذربايجان و حكومت علي اووهاست/مترجم):«كشور ما جديد و زيباست و فقط شانزده سال دارد و مي خواهيم كه دنيا ما را بشناسد... حالا آذربايجان در اين شهر زيبا همسايه اي براي ملل ديگر خواهد بود».
دكتر جورج پاراس، رييس سابق فدراسيون باغهاي فرهنگي كليوند، ورود آذربايجانيها را به بافت موزاييكي-قومي كليولند و همچنين باغ زنجيره اي آن، كه جهت ارتقاي صلح و تولرانس(تحمل و احترام به همديگر) طراحي شده، خوشامد گفت.
طولي نكشيد كه جمعيت از چادر خارج شده و به سوي محل نشانه گذاري شده كه زير رداي سفيدي بود، حركت كردند.
مجسمه ساز، خانلار قاسيم اوو، براي انتخاب محل اين چمنزار مثلثي، مدتها قبل و در يك روز برفي سال 2004، ساعتها در پارك راكفلر قدم زده است. او دنبال جايي براي استقرار خلق چيزي بود كه او آن را «Hearth»(اوجاق/آتشدان) مي نامد.
جام آيينه گون هشت تني، طوري طراحي شده كه قطعات مختلف آن، نشانگر فرهنگ آذربايجان، مشتمل بر شعله هاي خيره كننده معروفي كه از منابع طبيعي گازي آن نش‍أت مي گيرند، بوده و همچنين گوياي طبيعت و خلق و خوي مردمان مهماندوست نقطه اتصال اروپا و آسيا باشد.
پس از بريدن طناب توسط هنرمند، و نمايان شدن مجسمه، پسران دبيرستاني از سر و كول هم بالا مي رفتند تا بتوانند آن يادبود نقره اي فام را ببينند. فلاش زدن دوربينها شروع شد آذربايجاني ها لبخند زدند و حتي عده اي از آنها شروع كردند به گريستن.
ترانه عسگرووا كه پنج سال قبل از آذربايجان به آمريكا مهاجرت كرده، مي گفت: «ترجمه كردن خيلي سخت است... من خيلي احساس خوشحالي و شادي مي كنم ... من آمريكا را دوست دارم، ولي الان احساس مي كنم كه بخشي از كشورم اينجاست!».

منبع:
http://blog.cleveland.com/metro/2008/05/sculpture_unveiled_at_azerbaij.html

Monday, May 5, 2008

سهندسیز شهریار

اولمادی بونلار آذربایجان ‫ایچین بیر ایش گؤرسونلر و آرادا بیر سؤز اولماسین! شهریار دیزی‫سینی(سئریالینی) دئییرم. بوندان اؤنجه ده کامال تبریزی‫نین دوزه‫تدیگی فیلملر توپلوسوندا کی یانلیشلیقلارا گؤره هم من و هم باشقا اذربایجانلی‫لار یازمیشدیلار و البته من اؤزوم سون قضاوتی ائتمه‫میشدیم و بونو گؤزله‫ییردیم زامان گئچدیکجه و شهریار بؤیودوکجه شهریار اؤز یاشامینین ان اؤنملی بؤلوملرینه، 1324جی ایل، شهریارین آناسی، اوغلوندان آنادیلینده قوشماجا سؤیله‫مه‫یی ایسته‫مک، و سهند ایله تانیش اولماغی کیمی چاغلارا یئتیشسین و البته ایندی‫یه قدر، بونلاردان تانری‫یا مینلر شوکور اولسون کی تکجه " شهریارین آناسی، اوغلوندان آنادیلینده قوشماجا سؤیله‫مه‫یی ایسته‫مک"، قیساجا، تیلیویزیون ائکرانلارینا گئچیب و اؤزوده اوتانا-اوتانا بئله‫سینه: "پیسرم قوربانت بیروم آخه و باشووا دولانیم؛ تو چرا به "آذری(و نه تورکی!)" که زبان مادریت هست شعر نمی‫گی آخه!!؟"، دئییلیب. من بوتون آذری-آذری ائدن ساچمالایانلاردان ایستیرم بیر نفر آذربایجانلی گؤسترسینلر کی فارسجا بیلمیر و تورکجه دئسین من تورک دئییلم و آذری‫ام و یا دیلیم آذری دیر و تورکجه دئییل.

بو گونلر، باشقا جوره اعتراضلاری گؤروروک و بو مساله‫نین شخصی و اؤزل حالته چئویریلمه‫سی دیر. و بو شهریارین خانیمی‫ایله ایلیشگی‫لی قوندارمالار دیر. فیلم‫ده بئله گؤرسه‫نیر کی او خانیم ساوادسیز، و شئعره ماراق گؤسترمه‫ین بیر ائو ساخلایان قادین دیر و همده او شهریارین اقرباسیندان دئییل...
البته شهریارین قیزی‫ و باشقا قوهوملاری و حتی باشقا شهریاری سئون آداملار بونا حاقلی‫دیرلار کی کسینلیک‫ایله اونلارا اولموش ایهانتلره قارشی دوروب و محکوم ائتسینلر، ولی گؤردوغوموز کیمی بو خبرین تئهران مئدیاسیندا گئنیش اولاراق بؤیومه‫سی و شهریارین اولوسچو اولماغی‫نین سانسور اولماق چاغلارینین سانسور اولماغی‫ کؤلگه آلتیندا قالماغی‫دیر.
من اؤزوم گئچن بؤلومو گؤرمه‫میشم، آنجاق ائشیتدیکلریمه گؤره، ایران دا ایسلام دئوریمی(انقلاب) اولوب، و هله ده "سهند" و یا "بولود قاراچورلو" شهریاری گؤرمه‫ییب، سانکی!! اولابیلر بو جریان دا قوندارما شکیل‫ده گؤرسه‫نسین و گله‫جک بؤلوملر ده ایسه بونا ایشاره اولماسا، منیم حؤوصله‫م یوخدور دؤزوم، بون دئمک ایسته‫ردیم: "نه جور اولور نئچه یئدیجه شهریارین مانقال باشینداکی قوشارلار(شاعیرلر) ایله اوتوروب دورماغینی گؤستریرسینیز، آنجاق سهندیه کیمی بیر شئعر و شاه داغی، شانلی سهند کیمی بیر شاعیردن، هئچ آد چکمیرسینیز؟!".

*) گؤرونتونو بو وئبلاقدان گؤتوروب، بیر آز دئییشدیم.

Wednesday, April 30, 2008

سس‌‫سيز تبريز

ايكي هفته بوندان قاباق خويا گئديرديم. اوچ-دؤرد ساعات فورصتيم وارايدي تبريز ده دولانام و چون مقبرةالاشعرا (و يا قوشارلار آنيتي) ني گؤرمه‫ميشديم دئديم گئديم بير اوراني زيارت ائديم. ايندي‫يه قدر اوره‫يه سينن قدر تبريزده قالابيلمه‫ميشم و هميشه بئله اولوب! ائله تكجه اورادان سووشموشام!
اونوتموشدوم كي عكس گؤتورم، آنجاق اون-اون بئش دنه اوشاغين بير دن اورايا گيرمه‫سي و شهريارين مزارباشيندا فاتيحه اوخومالاري، او قدر من ايچين جاليب و گؤرمه‫لي صحنه ايديلر كي تئز جيب تئلفونو چيخارديب و سال ها سال!! ايسته‫ييرديم فيلم ده گوتورم، آنجاق ائله بيل اؤيرتمنلري اونلارلا فارسجا دانيشيردي و واز گئچديم. بئله دوشونورم كي عكسلري ياخشي سالميشام؛ بويورون بو گؤرونتو توپلوسونا باخين:

Photo Album: The Poets Mausoleum - Tabriz / Qoşarlar Anıtı - Tәbriz

بو گؤرونتولره باخاندا بو فيكيره دوشدوم: دوغرودان بو گؤزلليكده تيكينتي‫نين شكليني نئيه ايران ايسكسناسلارين اوستونده چاپ ائتميرلر؟ سيز ده بئله سوروغويلا قارشي اولوبسونوز كي نئيه آذربايجانين كولتورل و يا دوغال گؤرونتولريني نئيه ايرانين اولوسال(ميللي) پوللاريندا يايميرلار؟ اولمايا بونا گؤره دير كي ايران تومني‫نين ده‫يه‫ري گون به گون آزالير و آذربايجانا عاييد اولان گؤرونتولريني گؤزلردن سالماق ايسته‫ميرلر؟!

تبريز دن سؤز گئتدي و تبريزدن گلن بوتون خبرلر ياديما دوشدو...؛ تراكتورسازي‫نين سهامي، عدالت سهامي ساييلمادان، آذربايجانلي ايشچي‫لر، يوخسوللار و حتي وارلي و سرمايه‫لي‫آداملارينا ساتيلماماغي(!) كيمي آجي خبرلر و ان اؤنملي خبر، سهند تئكنولوژي بيلي‫يوردوندا كي روسوايليغي و اورانين اؤيرنجي‫لرين يئمه‫مك اعتصابي‫نين گوندم‫ده اولماغي(باغلانتي: 1 و 2). تبريز و يا آذربايجان بيلي‫يوردو منجه تكجه ايران يوخ بلكه اورتادوغونون ايلكين بيلي‫يوردو و سهند بيلي‫يوردو ايسه تكجه ايران يوخ بلكه اورتادوغونون ايلكين تئكنولوژي بيلي‫يوردو اولمالي دير، آنجاق دورومدان سيز مندن ده آرتيق خبرينيز واردير و بيلير سينيز كي بو بو بيلي‫يوردلار دونيادا 4000 دن و ايران‫دا اون و ايگيرمي دن، آشاغي سيراداديرلار و بونون نه‫دني تكجه ايشين ساپي عورضه‫سيز، يئتنه‫ك‫سيز و چيخارسيز سوروملولارين الينده اولماغي‫دير و منجه سهند كيمي بير بيلي‫يورد دا بئله بير روسوايليغي چيخاردانلار تكجه گرك دوه‫قوشو كيمي، اوتانماقدان باشلارين يئره سوخالار.
و البته سوسموش آداملار اونلاردان آرتيق سوچلودورلار؛ چونكو بيليم و كولتور يوردلاريندا بئله فاجيعه‫لر اولور و بئله قوتسال يئرلرين، ائله دوشونمزلرين الينده‫اولماغينا اعتراض ائتميرلر.
آذربايجانين بوتون يازيقليقلاري تكجه بيليم و كولتور يوردلاريندا كي قورت‫سالمادان قايناقلانير.

يوخاري‫دا ايشچي سؤزو اورتايا گلدي! يارين(ساباح)، مئي آيي‫نين ايلكي دير و دونياليق ايشچي‫لر گونو. بير تبريزلي سوروجو گؤردوم كي تبريز ده كي ايش‫سيزليگين چوخالماسيندان شيكايت ائديردي. دئييردي پئيمانكارلار گنجلري بير ايله ياخين ايشله‫ديرلر و اوندان سونرا اؤتورورلر و اونلار دا ايش‫سيز قاليب و موعتاد اولورلار، چونكو ايش‫دن تئز تيريه‫ك تاپيلير سانكي! من دئييرديم دوز دور آذربايجانين اوزاق كندلري بوشالير، آنجاق تبريز وار! بو ده تبريزين ايش دورومو!! هر حال‫دا ايش و ايشچي‫لر گونونو بوتون تورك و آذربايجانلي ايش آداملارينا قوتلو اولسون دئييرم، اومود كي اونلاردا اؤزگورلوك ايله و قورخوسوز اؤز ايستكلريني ايسته‫سينلر.

Friday, April 25, 2008

Aprel Utanmazları

Elə ki İranda yaşayan milyonlar Türk oxullarda öz anadillərini oxumaqdan yasaqlanmışlar və öz Qarabağ da öldürülmüş dildaşlar və dindaşlarının soyqırımına görə sayqılama və anma törəni isə qurabilmirlər.


Ancaq bu bağlantı və orada ki görüntü toplusunun başqa şəkillərinə baxsanız, görəcəksiniz İranda yaşayan 50-60min Erməni bütün qonularda özgürdülər və azatdılar Qarabağı işqal edənlərin nizami köynəklərin oxşar yuniformları öz uşaqlarına geydirib onların beynini yuyub, yerinə savaş ilə qan tökmək toxumu əkib, və hətta qızları başörtüsüz gətrirmək ilə(İran da bir qızın saçı evdən eşik də görünsə, polis tərəfindən dillənilər və çox danışsa da göz altına alınar), timsah gözyaşısı töksünlər. Bu o halda dır ki birinci dünya savaşı çağında olan şəkli və qondarma Erməni soyqırımı olayları, Osmanlı Türklərin yardımı olmazsaydl, Baki, Qafqaz və hatta Urmu, Təbriz də isə bir Müsəlman qalmayacqdı və Tezar Rusların kölgəsində, daşnakların əli ilə üz verən soyqırımlar(Cilovluq) davam tapacaqımış.
پر روهای آوریل

همانگونه که میلیونها ترک ایرانی از آموزش زبان مادری خود در مدارس محرومند، نمی‫توانند تجمعات و مراسمهایی را جهت محکومیت کشتار مسلمانان و همزبانان خود در قره‫باغ تشکیل دهند.
ولی اگر به این لینک و دیگر عکسهای آلبوم مربوطه در سایت دولتی فارس-نیوز نگاه بکنید می‫بینید که ارامنه در این میان در زمینه‫ه‫ای استثنا هستند و آزادند با پوشاندن یونیفورمهایی مشابه با لباس نظامی آدمکشان و اشغالگران قره‫باغ، به تن بچه‫هایشان، و در عین حال بدون رعایت حجاب عرفی مملکت، اشک تمساح بریزند. و این در حالی است که در واقعه‫ مشکوک و جعلی دوران جنگ جهانی اول، اگر ترکان عثمانی به داد آذربایجانی ها نمی‫رسیدند، در باکو، قفقاز و حتی تبریز و ارومیه شاید به علت تاخت و تاز و جنایات ارمنی‫ها(همانند جیلولوق فاجیعه‫سی) در سایه حمایت روسیه تزاری، یک ترک مسلمان هم باقی نمی‫ماند.

Saturday, April 19, 2008

An Azerbaijani Carpet for an American Mother

I published a blog post about Howard Baskerville in the expired internet site ‘ildirim.com’, 4 years ago, that I decided to post it again with some changes:

Always April is the most remindful month in the history of constitutional battles of Azerbaijani warriors in Tabriz. I think it has been very marvelous event: An American young teacher leaved his developing country to inhabit in eastern world. He would love Azerbaijan society and would fight for freedom and democracy about100 years ago.


There were ceremonies that we can specify when Khiabani’s national group could attain power in Azerbaijan. Khiabani ordained commemorations for Mashrouteh(Constitutionalism) victims & martyrs. The one of immolations was American young Martyr, Howard Baskerville. Azeri handicraft Carpet weavers in order to appreciate from American people and specially Baskerville family created a carpet from Howard’s feature & send it to Howard’s mother.

Howard was born in April and was killed in April too. Howard Baskerville described in his own words the decision to join his students in the Nationalist movement as a matter of conscience.

TheNationalist forces in Tabriz made a determined sortie this morning, but with little result. An American missionary, Mr. Baskerville, who joined Sattar Khan a fortnight ago, was killed during the fighting.

Wednesday, April 16, 2008

تفاوت آمال

با اينكه ازمطلب عجيب روزنامه همشهري، آلمايولو چنين نتيجه گرفته است كه :"معلوم میشود که برای آنها نه فارسی گویی بلکه فارس بودن مهم تر است"، و من هم در ستون گونده ‫لينك(لينك روزانه) به آن، با توضيح "مطلبي ضد فرهنگي و نژادپرستانه در روزنامه همشهري" لينك دادم. ولي وقتي خود را جاي آن نويسنده مي گذارم و اگر مساله شعر را بر بر خود شاعر ارجح ندانم، يقينا دنبال مليت و هويت شاعر خواهم رفت و اينكه او را از اين نظر مشابه و هم گروه خود بدانم و اگر فارس بودم (حتي از نوع غير قوم گرايش) و "روز ملي شعر و ادب" را با "روز شعر و ادب فارسي" اشتباه مي گرفتم، شايد من هم مي گفتم در جايي كه سعدي و حافظ و فردوسي جولان مي دهند اين شاعر ترك خشگنابي و سراينده "سهندييه" و "حيدربابا يا سلام" چكاره است؟! و احتمالا خداي نا كرده حرفهايي تندتر هم مي زدم.

ولي مي دانم لاجرم عقل و منطق هر نوع تعصب و غرض را محكوم مي‫كند و بدين سبب شهريار را مي توانستم برتر شمارم، چون كه حتي به زبان غير مادريش، هم رديف همان شعرا كه به زبان مادريشان شعر سروده‫اند، نه شاعري‫، بلكه هنرمندي و اعجاز كرده‫است. به هرحال شايد باز هم نمي توانستم احساس را كنار بگذارم و سراغ سعدي و حافظ را مي گرفتم و آرزويم اين مي شد كه " كاش روز سعدي، روز ملي شعر بود"!

... بله، حق آروز را به او مي دادم، و اين آرزوي او را با آرزوي ميليونها كودك گذشته، حال و چه بسا آينده آذربايجاني مقايسه مي كنم كه اين آرزو را در سر دارند: "كئشكه اؤز آناديليمده ده يازيب اوخويابيلرديم(اي كاش به زبان مادري خود نيز مي توانستم بنويسم و بخوانم)"!


راستي! آرزوي ما كجا و آرزوي او كجا...؟!



Saturday, April 12, 2008

اوستاد صمد سرداري نيا

جوما آخشامي "اورمو گؤلو خطر ده" يازي‫سيندا، آذربايجانين دوغال قايناقلارينين آرادان گئتمه‫سي و آنايوردوموزون ايچينده بير بؤيوك شوراكئتلي يارانماسي اوياري‫سي اورتايا قوياندان سونرا، گئديب ياتديم و همن آنلاردا آذربايجان سايتلاريندا يئيينليك ايله ياييلان بير آجي خبري ائشيتمه‫ديم؛ و او، آذربايجان كولتور يوردوندا، بؤيوك آراشديريجي و ان گوجلو يازارلاري‫ بيري‫سي‫نين اينانيلماز وفات خبري ايدي و بير آي‫، دوكتور بئهزاد بئهزادي كيمي ديل و سؤزجوكلر قايناغي اولان آدامي الدن وئرمكدن سونرا، آذربايجان چاغداش ايلايي‫ني يازيلار ايچينه كؤچورن آدليم اوستاد، صمد سرداري‫نيا دا بو يالان دونياني ترك ائتدي و نه يازيق كي اونون الدن گئتمه‫سي داها اوزوجو ايدي، چونكو آلتميش بير ياشي وار ايدي و آذربايجان كولتور اونون ايشلريندن داها آرتيق فايدالار آپارابيلردي...


بونو من‫ده اؤز نؤوبتيمده، بوتون آذربايجانليلار ايله ايرانلي توركلره باش ساغليغي دئييرم.

Friday, April 11, 2008

اورمو گؤلو خطر ده‫‫

سی-ائن-ائن (CNN) کانالی نئچه واختدیر "گزه‫گن خطر ده (Planet in Peril)" آدلی بیر کامپانییا باشلاییب و آدیندان بللی دیر، دونیا دا هاوانین قیزیشماغی و ایستی‫لشمه‫سی سونوجوندان آسیلی اولان یاشام موحیطینین(یاشام اورتامی-محیط زیست) خطرده اولماسینی گوندمه گتیریب و بوتون آداملارا، "بو گؤزل دونیا هامی‫میزین دیر و یئرین بؤتون بؤلگه‫لری بیربیرلرینه ائتگی قویابیلرلر، یاشادیغینیز یوردونوزو قورویون"، اویاری‫سینی وئرسین.

بو ایکی-اوچ ایل‫ده تک آذربایجان و ایران یوخ، بلکه کسینلیکله، دونیانین ان گؤزل و گؤرمه‫لی گؤلونون خطر ده اولماق خطرینین خبرلرینی تئز-تئز ائشیدیریک و گون-به-گون دوروم لاپ پیسله‫شیر؛ ائشیتدیکلره گؤره بو گؤلون سویو قورویوب و آرادان گئتسه، اونون دوزونو، یئل بوتون قیراق‫دا کی بؤلگه‫لره سه‫په‫له‫یه‫جک، و بونا گؤره، آذربایجانین باتی و اورتا بؤلوملرینی شوراکتلندیریب و کویره چئویره‫جکدیر و بونو آللاه گؤسترمه‫سین کی سالماس و خوی دان سولدوز و قوشاچایاجاق، و اورمو دان تبریزه قدر بیر شوراکتلی‫(کویر) و دوز چؤلونه دؤنسون. یاشام موحیطینین اوزمانجی دئییلم، آنجاق بئله دئییلیر کی اورمو گؤلونون اورتا سیندان یول چکیلمه‫دن چوخ، اورمو گؤلونه تؤکولن چایلارینین قارشی‫سیندا چوخلو و سایی‫سیز سد(باراژ) وورماق نه‫دنه‫نی بو اولایی‫ داها ائتگیلندیریر و منجه بو سدلرین ضررلری منفعتلرینی اوستون‫له‫مکده‫دیر و بو گرک اورمو گؤلونون یانیندا یاشایانلارین قولاغینا کولتورل ایشلر ایله یئتیشیب، و بونون اوچون بیر چؤزوم تاپیلسین.

بیز ایسه هم آذربایجانلی، و هم دونیانین بؤتون بؤلگه‫لرینین دوغال ساغلامیغینی قوروماغا دریندن دویغولو اولاراق، "اورمو گؤلو خطر ده دیر"، "Urmu Gölü TƏHLİKƏ də DİR"، "دریاچه ارومیه در خطر است"، "Urmiya Lake in Peril" کیمی بیر سؤزلر ایله بیر کامپانییا یاراتمالی، و بوتون دونیا دان بو یولدا یاردیم ایسته‫مه‫لی‫ییک.

آفریقالی‫لارین گؤزل بئله بیر آتاسؤزلری واردیر: "اونودمایاق بو اؤلکه‫لر ساده‫جه بیزه بؤرج وئریلیب، بیزیم دئییل‫لر، بلکه گله‫جک نسیللرین دیر" و داها اؤنملی "اورمو گؤل خطر ده دیر".


بورانی‫ اوخویون:
باتی آذربایجانین یاشام اورتامی قوروماق گئنل مودورو خبر وئردی:
اورمو گؤلو اولوسال پارکی‫نین 120 هئکتاری‫ شوراکتلنمه‫‫سی، و یاز ایلکینده(گولن آیی)، گؤل سویونون اوجالیغی‫ 29 سانتی‫مئتر آشاغی‫یا ائنمه‫سی


(مديرکل حفاظت محيط زيست آذربايجان غربي خبر داد:
شوره‌زار شدن 120 هکتار از سطح پارک ملي درياچه اروميه و كاهش 29سانتي‌متري سطح آب درياچه در فرودين ماه)


...

بو سؤزلری یازاندان سونر، ساماواردان قارا-چایین اوستونه داغ سو تؤکوردوم، و فیکریم ده قالمیشدی اورمو گؤلونده؛ بیر دن گؤردوم ایستیکاندان سو آشب-داشیر! الیم آز قالدی یانا...

Yazıları Latin əlifbasında görmək için, mətni kopi eləyib gedin Köçürgə`yə:

köçürgə yazılımı