Wednesday, April 28, 2010

تيراختور گئرچه‌يي


نئچه آي بوندان اؤنجه "تهران امروز" گونده‌ليگي تيراختور گئرچه‌يينه گؤره ياخشي باخيشي يوخ ايدي . آنجاق بو گوندليگين دونن كي ايدمان صفحه‌لرينين ياري‌سي فقط تيراختورا گؤره ايدي و "آذري" ني "تورك" يئرينه ايشله‌تمكدن سونرا باشقا بير يارقي تاپابيلمه‌ديم. تيراختور گئرچه‌يي هامي ني تسليم ائدير:

تبريز ده ماجرا بوتونلوك ايله باشقا دير. ايندي تيراختوردان سونرا، توركلرين تعصب و غئيرت قاني گوسترش فولاد، و حتي پئتروشيمي و شهرداري ايچين ايسه قاينايير. بوتون ذوب آهن و دميرچي‌لرين اويونونو گؤرنلر بو سايي دا گؤي بايراقلي يانداشين گؤرمه يين دن حئيران اولدولار. پولاتچيلارين تبريزلي اولماغينا گؤره ايستاديوما گلنلر يقين كي بو تيمين فينالا گئتمك اصلي عاميللريندن اولدولارو فوتبول تاكتيك و تئكنيك و پول يانيندا، بئله تعصوبلو يانداشلارا دا حياتي احتياجي واردير. بئله دئييل مي؟

"در تبريز اما ماجرا به كلي متفاوت است. حالا علاوه بر تراكتورسازي، رگ تعصب و غيرت‌آذري‌ها براي تيم‌هايي مثل فولادگستر و حتي پتروشيمي و شهرداري هم بيرون مي‌زند. همه آنهايي كه شاهد ديدار ذوب‌آهن و فولادگستر بودند از ديدن اين همه هوادار با پرچم آبي ‌حيرت زده شدند. هواداراني كه به خاطر تبريزي بودن فولادگستر به ورزشگاه آمدند يقينا از عوامل مهم حضور اين تيم در فينال لقب گرفتند. فوتبال در كنار تاكتيك و تكنيك و پول، نياز مبرمي به چنين هواداران متعصبي دارد. اينطور نيست؟"
- مورد عجيب تراكتورسازي؛ روزنامه تهران امروز ( Google Sidewiki)
آشاغي دا كي گؤرونتو تهران امروزون، باشقا يازي‌سينا مربوط دور:


بو يازي‌نين سون بؤلومونده بئله يازيلميشدير:
ايندي، فوتبول آذربايجانين بيرليك[دايانيشما] و دايناميك‌ليك سيمگه‌سي‌نه چئويريلميشدير. بوگون تبريزين تيراختورو [آذربايجان تيراختورو] هر شهره گئدير، بير سايي آذري ديللي[تورك] يانداشي اؤز يانيندا گؤرور*  و بو ياني تبريز[آذربايجان] فوتبولو اوچوروم قيراغيندان چكيليب و ايران دا يئني فوتبول قوطبو شماييلي ايله اؤزونو گوسترير.

(اكنون، فوتبال به نماد وحدت و پويايي خطه آذربايجان تبديل شده. امروز تراكتورسازي تبريز به هر شهري كه مي‌رود، تعدادي تماشاگر آذري‌زبان[در تهران و كرج اين "فراتر" از تعدادي است!] را كنار خود مي‌بيند و اين يعني فوتبال تبريز از لبه پرتگاه بازگشته و با شمايل قطب جديد فوتبال ايران خودنمايي مي‌كند).
- روياهاي فوتبال آذربايجان براي تابستان پيش‌رو؛ تهران امروز

* - تئهران و كرج ده بير سايي دئمك اولماز. اون مين‌لر جه دئييلسه داها اويغون اولابيلر!

بو آي آپرئل آيي دير

بو آپرئل آيينين بيلميرم نه اؤزلليگي وار كي نه‌مه‌نه توركلره پاخيلليق ائدن وار، قورداق(قورد-سوخولجان) كيمي تورپاق آلتيندان چيخير، اؤزونو بير گؤسترير! ياز ائتگي سي دير، ياغيش ائتگي ‌سي دير، توركلرين باشلاري باشقا شئي‌لره قال اولماغا گؤره دير ، واللاه بيلميرم نه‌دني نه دير. دليل‌لي سئومه‌ديكلريميزين آراسيندا بيلر-بيلمز تايسيز دايانيشما وار سانكي. سينيرلار بوتايي اولور اولسون يوخسا اونايي، فرق ائله مير.

بيلديگينز كيمي بو آي آپرئل آيي‌دير. بير زامانلار توركلري‌نين قانيني يئره تؤكنلر، ايندي تمساح گوز ياشي‌سي تؤكورلر كي توركلر بيزيم ايكي ميليونوموزو اؤلدورموشلر. بيز سينيرين(مرز) او تايي‌نا دانيشا بيلمه‌سك آنجاق، اونلار تئهرانين اورتاسيندا هر يانليش سؤزو ديله گتيريب چيغيرابيلرلر و يوز مين‌لرجه تورك توكانچي، موعلليم و ايش‌چي ده كي هئچ بيلمير اونلارين آتالارينين باشينا نه گليب و اوشاقلارينا باشقا ديله دئييرلر باخ باخ كليسايا! بو كليسا دير كليسا! ائرمني‌لر ييغيشيبلار اؤز اؤلولرينين آنما تؤرنينه.

بو آي آپرئل آي‌‌دير. بو آي آذربايجانليلارين وارليقلاري‌ني دونيا دا تانيتديرماق دا بير سايي‌نين يادينا دوشور. اؤزو ده كيملرين يادينا دوشسه ياخشي دير؟ خبرين اوخويوبسونوز يقين كي! ديش ايشلري باخانليغيندا ايسته‌ييرلر سينير قيراغيندا كي بؤلگه‌لرين وارليقلاريني قونشو و دونيا اؤلكه‌لرينه تانيتسينلار. مثلا هانسي اؤلكه يه؟ مثلا قوزئي آذربايجانين يوزده ايگيرمي‌سي‌ني ايشغال ائدن اؤلكه‌يه! مينلر اوشاق-قوجا و كيشي-قاديني بير گئجه‌ده اؤلدورن اؤلكه‌يه. بير ميليون آذربايجاني اؤز ائو-ائشيگيندن قووان اؤلكه‌يه!

البته اولا بيلر اوتاي قوندارما آذربايجان دير و اولابيلر ايشغالچي‌لار اؤز ميندار ايشلرينده حاقلييميشلار! و ايندي ايسه ايشغالچيلارا اصيل آذربايجاني تانيتديرماق ايسته‌ييرلر. تبريز ده گلين كونسول آچين آي ايشغالچيلار! ياخشي بيلين كي توركلرين اصل يوردو بورايميش، قاراباغ يوخ؛ بيلمه‌سينيز بيلين آي ايشغالچيلار!!

بو آي آپرئل آيي دير... ايكي گوندن سونرا سونا چاتير آي ايشغالچيلار...


* - قشقاوي اضافه كرد: با افزايش تعداد كنسولگري‌هاي كشورهاي مختلف در يك شهر، هويت بين‌المللي آن شهر افزايش مي‌يابد( به نقل از خبر "توافق بر ايجاد كنسولگري ارمنستان در تبريز" - فارس نيوز )
ترجمه: قشقاوي آرتيردي: بير شهر ده چئشيدلي اؤلكه‌لرين كونسوللاري‌نين چوخالماسي، او شهرين اولوسلار‌ آراسي كيمليگي چوخالار (قايناق: ائرمنيستانين تبريز ده كونسوللوق وورماغينا اوزلاشما خبري - فارس نيوز)

ي. س: 
آپرئلين سون گونلري دير و عجيبه - غريبه خبرلر گلير: "شهريار"، "ستارخان" و "باقيرخانين" هيكللري تئهرانين اوچ فرقلي محلله‌سينده اوغورلانديلار(باغلانتي)! سوروملولار دئييرلر بو موجسسمه‌لرين جينسي بورونجدان ايدي، اولا بيلر بونا گؤره اوغورلانيبلار. آنجاق سوال بودور كي بو سايي دا موجسسمه نين ايچينده نه جور اولدو، تكجه آذربايجانلي آدليملارينين موجسسمه‌لري‌نين جينسي ياخشي ايميش!؟

Tuesday, April 27, 2010

قيرميز اولماسين گؤي اولسونون فارسجاسي

شوكورلر اولسون كي "بلاگر" سايتي‌ني‌ فـ-ـيـلــ-ـتـر آلتيندان چيخارتديلار!

بو يازيم، اصلينده، قاباق كي يازيم ايچين "يايماق‌دان سونرا" بير يازي دير. ايسته‌مه‌ديم باشقا بير پوست دا بونلاري يازام. اولورسا گئدين "قيرمير اولماسين، گؤي اولسون"يازي‌سيندا، "يايماقدان سونرا(ي. س.)" (فارسجا پي‌نوشت يا پ.ن.) بؤلومونو اوخويون.


Saturday, April 24, 2010

قيرميز اولماسين، گؤي اولسون

دونن كي اويوندا گسترش فولاد تيمي هئچ توقع اولمادان ياغيشلي و سويوق بير هاوادا اوتوز-قيرخ‌ مين تيراختورچونو ماوي گئيينديريب، اؤز يانداشي ائتدي، آلقيشلاندي و شاشيرديجي بير سونوج الده ائديب و بوتون آذربايجاني سئوينديردي. آرخايينام كي "رسول خطيبي" نئچه ايل بوندان اؤنجه كيمي ده پارلاق اويناماسا، تيراختورچولارين تايسيز آلقيشي ايله، بير داها پارلاييب و "گؤي دميرچيـ‌"ـلري باشاري‌يا ساري اؤندرليك ائده‌جك دير. گؤي دميرچي‌لرين آراسيندا حرفه‌يي و پئشه‌كار اويونجولاين آزليغي‌نين يئريني تاماشچي‌لارين دايانيشماسي دولدورو و ايرانين ان پوللو و ان گوجلو ايكي تاخيمينين بيري‌سي ياني ايصفاهانين ذوب آهنين ال-آياغي باغلانيب بير ايش گؤره بيلمه‌دي. و ائله اولدو كي اونلارين ايصفاهانلي مربي‌سي، منصور ابراهيم‌زاده، اويوندان سونرا گئديب و تاماشاچيلاري آلقيشلادي و باسين توپلانتي‌سيندا آشاغي دا كي سؤزلري دئدي:

وی در پایان گفت: به مردم آذربایجان و مردم تبريز تبریک می گویم که تیمشان توانست به فینال راه پیدا کند.
وی همچنین در پاسخ به سوالی در رابطه بااینکه چرا به تشویق تماشاگران فولاد گستر پرداخت افزود: این تماشاگران بودند که با تشویق های مداوم خود توانستند هم روی بازيکنان تیم حریف هم روی داور بازی تاثیر گذار باشند.
(او سون‌دا دئدي: آذربايجان و تبريز خالقينا، تاخيملارينين فينال گئتمك ايچين، قوتلو اولسون دئييرم . او همي‌ده نه‌دن فولادگستر تاماشاچس‌لاريني آلقيشلادي، يانيتيندا سؤيله‌دي: بو تاماشاچيلاريدلار كي اؤز  كسينتي‌سيز آلقيشلاري ايله، هم حريف اؤيونچولارينا، و هم قاضي‌يا(!) ائتگي گؤسترديلر. قايناق/منبع)

فرهاد كاظمي، پولاتچيلارين، مربي‌سي ده تاماشاچيلارين باشاري‌يا باعيث اولان ائتگي‌يه بارماق قويوب و دئدي:

در هیچ کجای ایران این همه حمایت صورت نمی گیرد همه اعم از رسانه ها تماشاگران و مدیران استانی یکدل و یکصدا تیم های استان را حمایت می کننند واین پتانسیل بالایی است که در هیچ کجای ایران پیدا نمی شود.
(ايرانين هئچ يانيندا بئله يارديم گؤرسنمير، بوتون يايينلار، تماشاچي‌لار و اوستان سورومولولاري، اورك بير و سس‌بير آذربايجان تاخيملاريندان حمايت ائديرلر و بؤيوك بير پوتانسييئل‌دير كي ايرانين هئچ يئرينده تاپيلماز - قايناق/منبع)
حتي اگر تئهران دا كي ايدمان گونده‌ليكلري بئله باشليقلار وورالار و تايسيز و گؤرونمه‌ميش شكيل‌ده پئرسپوليسي ده "تورك" بير تاخيم آدلانديرالار بيزعلي دايي و كريم باقري‌ايله ايشميز يوخدور و سون اويوندا بير تيرختورچو اولاراق، تكجه و تكجه "گؤي دميرچي‌لر"، يا "ماوي پولاتچي‌لار" و يا ائله همن "گسترش فولاد"ي دوز "تيراختور" كيمي هم تئهران دا و هم تبريز ده، دستك‌له‌يه‌ييب و آلقيشلاياجاييق. چونكو:
او اولماسين بو اولسون! قيرميزي تيراختورچو يا گؤي پولاتچي. سورونوموز "آذربايجان" دير و باشقا شئي‌لرين اؤنمي يوخدور. اودوب-اودوزماق فوتبول ياريشلارينين بير گئرچك بؤلومو‌دور و بونا گؤره قول يئييه‌نده، باشقالار كيمي يامان دئمه‌دن، "عئيبي يوخ" دئييريك؛ آنجاق ان اؤنملي و دانيلماز گئرچكلر دونن ايسه گورولتو ايله سسله‌نن "تورك ديلينده مدرسه، اولمالي‌دير هركسه" و "اورمو گؤلو سسلنير، سوسوزام هاراي هاراي" و "آذربايجان وار اولسون، ايسته‌مه‌يه‌ن خار اولسون" و "ياشاسين آذربايجان" ديرلر.

*‌  *  *

يايماقدان سونرا(ي. س): 

يولداشلارين بيري‌سي ايله توركجه يا فارسجا يازماق ايچين بحث ائليرديك. من دئييرديم اؤرنك ايچين دوز دور اويانيش آخيمي يئيينله‌شيب ، آنجاق توركجه اوخويابيلنلرين سايي‌سي ايندي ايسه آزدير و تكجه توركجه يازساق اولابيلر اؤزونه اولدوقجا موخاطب تاپابيلمه‌سين و اؤزلليكله چاليشيرام فارسجا اولسادا اؤز فيكيرلريمي بوتون تيراختورچولار ايله پايلاشام. آنجاق او دئييردي اونلار اؤيره‌نملي‌ديرلر و حتي بير مقاله‌ني فارسجا يازسين جريمه اولاراق گرك بير توركجه يازي دا ياياسان! من ده دئيه بيلميرديم آ كيشي! بير نفر بير ايده بئينينه يئتيشه اونا گؤره واسواس ايله بير شئي‌لر يازا، اونو چتين‌ليك ايله اينتئرنت ده يايا اينساني يورور؛ قالسين كي بو ايشلري ايكي قات گؤرسون. البته او يولداشين سؤزونه ايسته‌ديم باخام، آنجاق دئديم تيراختور و آذربايجان ايدماني‌ حاققيندا كي توركجه باخيشلاريمين سايي‌سيني گرك چوخالدام! اؤنجه دئديگيم كيمي تكجه ياشاسين آذربايجان دئمك يئترلي دئييل و تيراختورچولار توركجه يازيب اوخوماغي دا بير آز مشق ائتمه‌لي ديرلر. يوخاري دا كي يازي‌ني دا توركجه يازيب يايديم و باشقا سايتلار دا ايسه ياييلدي، آنجاق بوگون گؤردوم كرج دن "قافلان" آدلي بير ديلداش، بو يازي‌ني بير آز ده‌ييشيك ايله، فارسجايا چئويريب و "تيراختورفنس" سايتيندا توركجه باشليق ايله ياييب: "او اولماسین بو اولسون؛ قيرميز اولماسين، گؤي اولسون". قافلان بو يورومو دا يازينين آرديجا وئرميشدير:

سلاملار! سایین دوستلار گونوز آیدین اولسون .
عزیز یولداشلار، منیم مقالم اؤزوز گؤردویونوز کیمی چوخلو
اشکالی و هجو واري‌دیر، بونا خاطیر سیزده‌ن عوضور ایستیرم. آیمان بی مقاله نی باش صحیفه یه قویدوغونوز
دان تشکور ائدیره‌م . اما اگر " تورکی یازیسیندا " قویسایدیز چوخ گوزل اولاردي. چونکی مقاله تورکجه‌دن چؤنوب فارسجایا بیر آزجا رسالیغین الدن وئریب . گئنه ده اللریز آغریماسین .
سئوينديم كي بو يازي‌، توركجه اوخويابيلمه‌ينلره ترجمه ائتميشلر؛ آنجاق ياخشي اولاردي قافلانين دئديگي كيمي توركجه يازي‌ني  قايناغينين آدي ايله ايسه يايارديلار.

Wednesday, April 21, 2010

بو آذربايجان تيرختورونون معجزه‌سي‌دير

ايران مئدياسندا، سانكي "خبر ورزشي(ايدمان ساليغي)" ايلك درگي‌ دير كي تيراختور تاماشاچيلارين آراسيندا اولان قادينلارين خبريني "جادوي فوتبال(فوتبول معجزه‌سي)" باشليغي‌، و بير گؤروت ايله يايميش و بو قونو دا اولان سوسقونلوغو سينديرميشدير. اوزاق‌دان باخانلارين باخيشيندا بئله بير تايسيز گؤرونوم، "فوتبول" مؤعجوزه‌سيندن قايناقلانير و بو ايشلري تكجه فوتبول ائده‌بيلر. بو سؤز دوغرو دور؛ آنجاق فوتبول ياريشلاري ايران و دونيانين دا هر يئرين‌ده واردير و ساده‌ليك ايله مؤعجوزه ائده‌بيلمير. ايسپانيادا كاتالانلاردان سونرا بئله بير مؤعجوزه اولماييب‌دير. آنجاق آذربايجان ميللتي‌ده فوتبول ايله، فوتبول دان يوكسك و يوخاري سيرالارا گئديب و مؤعجوزه ائده‌بيلير.و هئچ كيسمه بونو دانابيلمير.

بورادا كيشي، قادين، قوجا، اوشاق، وارلي، يوخسول، آدليم، آدسيز، گوجلو و گوجسوز يوخوموزدور. علي دايي دونيانين زيروه‌لرينه گئدندن سونرا، آرزيلايير جاوان اولوب و تيراختوروچون اويناسين؛ آشيق غافار دئيير كئشگه هامي‌ميز توپچو اولارديق؛ تئهران و كرج ده بؤيوموش تورك كؤكنلي، آما وارليقلاريندان اوزاقلاشديريلميش دلي‌قانلي‌لار ايستاديوما گليب ياشاسين آذربايجان سسليرلر؛ تبريز ده قيزلار قيرميزي بايراق گؤتوروب شهرين چؤلونه چيخيرلار و ...
بونلار هامي‌سي، آذربايجان و آذربايجان فوتبولونون مؤعجوزه‌سي دير.

بئشينجي آشيقلار بايرامي، تيراختور و دلي‌لر

بازار گونو(يكشنبه) يولداشلارين بير‌ي‌سي منه دئدي گليسن گئدك زنگان‌دا "آشيقلار بايرامي‌"ـنا؟ من‌ايسه باشيم شولوق اولدوغو، و مرخصيمين اولماماغينا باخماياراق دئديم هن گليرم! اؤنجه ائشيتميشديم بئله بير بايرامين آديني، آنجاق چوخ ماراقلي‌ايديم كي گئدم. "آشيقلار بايرامي‌" سؤزجويونو قوقوللاديم(گوگل ده آختارديم). تكجه بو صحيفه‌ني تاپابيلديم. اول‌ده بئله دوشوندوم 87 جي ايل‌ده ميان-زنگان آراسيندا اولان كندلرينين بيريسينده قورولموشدور. من‌ده دئديم دئيه‌سن اوزاق اولاجاق و گئده‌بيلمه‌يه‌جه‌يم، يولداشا دئديم آرخايين‌سان زنگان دا دير مي؟ او دا دئدي يوخ زنگان دير آرخايين اول. سونرا سايين بايرام بياني‌نين بيلاغيندا 87 يازيندا كي تؤرنين آيرينتيلاري‌ني دا گؤردوم.

دوز گونو(دوشنبه) نون ناهاردان سونراسي اولدو. قرار ايدي يولداشلار منيم سوروجولويوم ايله، يولا دوشك زنگانا ساري. آنجاق تكجه بيري‌سي افتخار وئريب من ايله يولا دوشدو. ئددي ده دئميشديلر فيلان ائو ده اولون؛ آنجاق بيز آلتي‌دا يئتيشميشديك زنگانا و تكجه زنگانين اوستو اؤرتولو بازاريني گؤره بيلديك. زنگان‌دا جاليب شئي بو ايدي كي توركجه آدلي توكانلار آز دئييلديلر.

ايستيرديك آدريس سوروشاق! من بير كيشي‌يه ساري گئتديم. يولداش دئدي او بيلمز، "مودئرن" آداملارا اوخشامير! قولاق آسماديم و سوروشدوم زيباشهر هاردا دير؟ او دا بيلمه‌دي!! يولداش دئدي گؤردون؟!!

يولداش ايسته‌ييردي موبايلينا شارژ آلا گيرديك بير بيلگي‌سايار قوللانيم(خدمات كامپيوتري) توكانينا. بير جاوان اوغلان گؤزلرين جيلله‌ميشدي مانيتورا هر دن برك گؤلوردو. چون مودئرن ايدي سوروشدوق زيبا شهر نه جور گئدك؟ او ايسه تميز دئدي! يولداش گينه دئدي گؤردون؟

توكاندان چيخان‌دا او اوغلانا دئديك نه‌يه باخيرسان‌كي هر دن برك گولورسن؟ او دا دئدي صمد-ممده! من دئديم هانسي‌نا؟ او دا دئدي "اخراجي‌ها"(اخراج اولونموشلار).

گلديك زيباشهر و آدريسي تاپديق. ائوين ايچيندن آشيقلارين اوخوماق سسي گليردي. چوخ سايقي گؤستريب و بيزي ايچري‌يه دعوت ائتديلر. اوتانا اوتانا گيرديك ايچري، چاي ايچيب و شام يييه‌ندن سونرا بيلديك كي تورن ائو ده يوخ بلكي زنگانين ائشيگينده‌كي بير باغ دا اولاجاق. آشيقلار و قوناقلار دال نئچه‌دنه گؤروت(عكس) سالديلار و بير داها يولا دوشدوك. و بؤيوك و يئكه بير باغا يئتيشديك. باغين اورتاسيندا گؤزل بير ائو وار ايدي و اونون ايچينده "آشيقلار بايرامي" باشلاندي. آشيق غافار ابراهيمي‌دن سونرا هئچ كيمسه‌ني تانيميرديم. آشيق غافار يئتميشينجي ايللرده اوغلو حوججت ايله بيزيم بيلي‌يورد دا قورولان توپلوملارا گلردي.

خوي، اورمو، ساوا، ماراغا، زنگان، قزوين و آذربايجانين چوخ بؤلگه‌لريندن آشيق گلميشدي و هامي‌سي اؤز گؤزل ايفالاريني گؤسترديلر. آشيقلارين ايفالاري‌نين آراسيندا بيلديك كي بو بئشينجي "آشيقلار بايرامي‌" دير و ارشاد اداره‌سي آذربايجان آشيقلارينا يوخ، و تكجه "زنگان آشيقلاري بايراميـ"ـنا مجوز وئريب، و او بايرام دا گئنل اولاراق 400-500 نفرين حضورو ايله، باشقا بير تورن‌ده توتولموشدور. و بئشينجي بايرام اؤزل بير مراسيم ده كئچيريلير. هر حال‌دا من مراسيمي قورانلارا اونرديم، چاليشين بو تؤرنلرين خبرلر و كليپلريني اينتئرنت سايتلاريندا قويون. من كي اينتئرنت ده چوخ اويان بويانا باش چكرم كئچن ايللرده كي بايراملاردان تكجه بيرينين ، اؤزوده فقط دؤرد-بئش‌دنه گؤروت گؤره‌بيلديم. بئله اولماز آخي!

تورنين چيخيشلاري آراسيندا يولداش ‌ايله بونا گؤره ده دانيشيرديق كي اويغون اولابيلردي بو مراسيمين آدي "آشيقلار بايرامي‌" يوخ، بلكي "آشيقلار تؤرني يا فئستيوالي" اولايدي. آنجاق من ده دئييرديم آشيقلارين ايشي هونر(اوزلوق) وموسيقي‌دن اوستون‌دور، اونا گؤره "بايرام" آدلانديرميشلار. سونرا يولداش دا دئدي هئچ بيليرسن بايرام فارسجا قايناقلي بير آد دير؟ من ده دئديم يوخ بايرام دا "باي" وار و تانري‌يا بير اشارت دير. او دئدي يوخ بايرام ائله همن پدرامين توركلشميش‌ايدي و من تعجب ائله‌ديم! البته يولداش دئدي كي فارسجا دا دئمك اولماز، چون چوخ اسكي و باستاني دير. من دئديم ائله دئيه‌ك سانسكريت كؤكلو بير سؤزجوكدور!

ائله بو "بايرام" سؤزجويو فيكيرينده ايديم كي گؤردوم آشيق غافار چيخيشي‌ني باشلاييب، دئيير:
"آدام گؤرنده كي تبريزده، تيرختور تيمي يوز اللي‌مين نفري بير يئره ييغير، دئيير كئشگه هامي‌ميز توپجو(فوتباليست) اولارديق! ايكي دنه ايفا واريم كي بيري‌سي‌ني تيرختورون افتخارينا اوخوياجاغام." و هامي آلقيشلادي. من ده يولداشا دئديم تيرختور اوچون اوخويان‌دا حتمن فيلم گؤتور. قرار دير فيلمي اوندان آلام و بورا قويام سيز ده باخاسينيز*.

گئجه ساعات بير ده ايفالار و بايرام سونا چاتدي. ساوالي آشيق رنجبر ده بيز ايله قاييتدي. يوخو و يورغونلوق هامي‌ميزين گؤزوندن ياغيردي. يولون ياري‌سين يولداش و قالانين‌دا من سوردوم. آشيق رنجبر آينيشتاينين بير سؤزونو دئدي: "آداملار ايكي دسته‌ديرلر عادي ايش گؤرنلر و دلي‌لر. بيز اوزمانجلار(هنرمندلر) ده عادي ايش گؤرموروك و دلي‌ييك". بيز ده گولدوك! او دئدي:" ائله سيز ده دلي‌سينيز! گئجه ساعات بير-ياريم دا هامي ايستي يئرينده ياتيب، سيز بورادا نئيله‌ييرسينيز؟!".

*- ي.س:
كليپ سككيز آلتيندان سونرا بورادا ياييلدي:
آشيق غافار: ياشاسين تيراختور تيمي

Saturday, April 17, 2010

آرزوي دست نيافتني دايي در اوج افتخار

وقتي در بازي ديروز علي دايي و كريم باقري موقع ورود به ورزشگاه، مورد تشويق گرم تماشاگران آذربايجاني قرار گرفتند شايد نمي دانستند حين بازي از اين خبرها نخواهند بود و موقع حرفه اي گري(!) حساب حساب است و فقط كسي مورد تشويق قرار مي گيرد كه در خدمت تيم مورد حمايت ميليونها تراختورچي باشد. اواخر سال قبل بود كه حميد استيلي زاده شهر تهران پس از بازي مقابل تراختور چنين تحت تاثير قرار گرفت و آرزوي مربيگري براي تيمي كرد كه چنين پرشور تشويق مي شود و پرطرفدارترين تيم كشور است:
وي در پاسخ به اين سوال كه آيا علاقه‌اي به مربيگري در تراكتورسازي داريد، تاكيد كرد: من خودم آذري هستم و هرچند امروز نتيجه خوبي براي تيم ما كسب نشد، اما بسيار خوشحال شدم كه تماشاگران پرشور تبريزي در ورزشگاه حضور داشتند و آرزو دارم روزي در تراكتورسازي مربيگري كنم.
وی در پایان با زبان ترکی صحبت کرد و گفت پدر من از شهرستان سراب و مادرم باکوست. (تراكتور اسپور)

چنين آرزويي براي حميد استيلي كه مربي يك تيم كم طرفدار بوده و جايگاه رفيع كمالوند غير ترك را مي بيند، و از سويي شايد نتواند به سادگي مربي تيمي مثل پرسپوليس شود، منطقي و بديهي به نظر مي رسد. ولي من خودم باور نداشتم چند صباحي نگذرد كه مشابه چنين آرزويي را پرافتخارترين بازيكن آسيا هم بكند، به خصوص وقتي كه علي دايي در دي ماه سال قبل پس از حرف و حديثهاي پيش آمده در مورد نظرسنجي كذايي فردوسي پور، در يك مصاحبه تلويزيوني چنين تذكري به همزبانانش داد كه آذربايجاني ها بايد بدانند تراختور فقط در آذربايجان پرطرفدارترين است و در كل ايران نه! خيلي ها از اين سخن دايي رنجيدند ولي آن را باز به حساب حرفه‌اي گري و ... گذاشتند و منتظر ماندند تا گذر دايي به تبريز هم بيافتد تا ببينند موضع او آيا تغيير خواهد كرد يا نه! و البته همه مطمئن بودند  قدم گذاشتن در ميداني كه كانون تمركز مستقيم بيش از يكصدهزار نفر در ورزشگاه و غير مستقيم براي ميليونها آذربايجاني است، دايي و غير دايي ندارد و چنين واكنشي پس از بازي كوچكترين انتظار از  كساني است كه سالهاست آذربايجان را تنها گذاشته اند:

كاش اون ايل جاوان اولايديم و تيراختوروچون اوينايايديم (كاش جوان بودم و براي تراكتور بازي مي كردم).
خيلي ها مي گويند اين شايد يك تعارف خشك و خالي پس از انجام بازي باشد و حتي بعضي مي گويند دايي دروغ مي گويد، اگر راست مي گويد مربي شود! ولي من فكر مي كنم حرفهاي قبلي و فعلي دايي را اگر مقايسه كنيم، مي شود تغيير رويكرد آشكاري را ديد. دايي پر افتخارتر و مشهورتر از استيلي است، ولي او هم مجبور مي شود به اين اعتراف كند كه وضعيت تغيير پيدا كرده و مردم آذربايجان در روش تشويقشان تاكتيك و درايت به خرج مي دهند  و همينطور به صرف بودن دايي و باقري در پرسپوليس، فقط به فكر تيم خود هستند و بس. تيمي كه ديگر به وجود ستاره متكي نيست و  انرژي خود را از سينرژي و انسجام بي نظير ميليونها آذربايجاني مي گيرد كه حتي در صورت باخت محبوب تر مي شود و به مربي و بازيكنان خود ناسزا نمي گويد و آنها را متهم به كم كاري متهم نمي كند.

آرزوي علي دايي  براي جوانان مستعد و جوياي نام آذربايجاني مفهوم ديگري دارد: "شهرت و افتخار حتي اگر جهاني باشد، ولي در آن هويت آذربايجاني بودن ناديده گرفته شود، براي ترك جماعت پشيزي ارزش ندارد؛ و باعث مي شود انسانها در اوج قله هاي افتخار آرزوهايي كنند كه به زعم گذشته‌شان موفقيت هم نبوده چه برسد به افتخار".

Thursday, April 15, 2010

شوك درياچه اورمو

به نظر من شوكي كه بايد به جامعه مي آمده، آمده و كار خود را نيز كرده است و جو آنگونه  كه گفته مي شود ملتهب نيست. آنهايي هم كه آن سوي مرزها مترصد گرفتن ماهي از آب گل آلود بودند متوجه شدند كه درياچه اروميه اصلا ماهي ندارد و آرتميا هم ماهي نيست تا گرفتنش را در بوق و كرناي سياسي‌شان بكنند!

البته به نظر مي رسد در ايران چون NGO هاي مربوط به حفظ محيط زيست فعال نيستند ، و قدرت  و نفوذ چنداني هم ندارند تا توجه مردم  را به خود جلب كنند، چنين شوكي را هم فقط فعالان هويت‌طلب آذربايجاني كه عاشق ديار خود هستند مي توانستند وارد كنند. اقدام  آنها در روز سيزدهم فروردين و جمع شدن در كنار درياچه، فقط و فقط در راستاي اعلام همبستگي در جهت نجات درياچه اروميه بوده است. ولي متاسفانه اين نيازمند زمان است تا حساسيتها فقط به خواسته ها و مخاطرات و مسائل اصلي معطوف شود و نه اينكه فلان افرادي كه در كنار درياچه فرياد سر مي دهند "اورمو گؤلو سسلنير، سوسوزام هاراي هاراي" تا توجه همه اعم از مردم و مسؤولان و فعالان و متخصصان محيط زيست را به خطر خشك شدن درياچه اروميه جلب كنند، در اصل داراي افكار هويت طلبانه و به زعم برخي ...طلبانه(!) هستند و قبلا خواسته هاي فرهنگي و اجتماعي ديگر هم داشته اند. همين سوء تفاهم ها و عدم شناختها باعث مي شود تا به قول خارجي ها كانفليكت و تعارضي هم صورت گيرد و نيروهاي امنيتي واكنش نشان داده و حساسيت بي مورد به خرج دهند و در اين ميان همان فعالان شعارهاي نا مرتبط با محيط زيست هم سر دهند.

همانگونه كه گفتم شوك به جامعه وارد شده، و آلارم و اخطار محيط زيستي فعالان آذربايجاني حداقل اين قدر مؤثر بوده كه رييس جمهور مملكت يكي دو روز بعد به اروميه رفته است. البته در اين مورد نمي توان با اطمينان نظر داد كه  دليل اصلي سفر او چه بوده ولي در اخبار تلويزيون ديدم يكي از موضوعات مطرح شده در سفر احمدي نژاد، مورد خشك شدن درياچه اروميه بوده و اينكه گفته مي شد سهميه آب درياچه اروميه نبايد در پشت سدهاي اطراف درياچه به مصارف ديگر برسد.

راجع به :
"همان طوری که گفتم حل این مشکل در همکاری عاقل زنان و عاقل مردان مجرب و کارشناس در مسایل محیط زیستی، حقوقی، اجتماعی، آموزشی، اقتصادی و... است. افرادی با این خصوصیات اگر اوضاع را ملتهب ببینند کنار می کشند و در نتیجه مشکل حل نمی شود."
- منجوق: بیم و امید من برای دریاچه ارومیه (view on Google Sidewiki)

Tuesday, April 13, 2010

مقايسه مع الفارق ميرزا حسن رشديه با ستارخان


اينكه بايد ميرزا حسن رشديه مؤسس مدرسه رشديه و اولين مدرسه نوين در ايران( كه در آن زبان مادري آذربايجاني ها، يعني تركي، هم تدريس مي شد) را بايد بيشتر و بيشتر شناخت و شناساند و خاطره‌اش را گرامي داشت، دليل نمي شود كه شخصيتي بزرگ و بي نظير مثل ستارخان را زير سؤال برد. فكر مي كنم تاريخ ما معدود افرادي مثل ستارخان را دارد  و چه بسا غير قابل تكرارند. ستارخان هم مي توانست پس از فتح تهران، با آن قشوني كه داشت، مثل رضاخان تاجي بر سر نهاده و يك ديكتارتوري با اسم ستاريه به جاي قاجاريه بنيانگذاري كند. آيا اين عمل ستارخان نشان از تأثيرپذيري فردي نظامي و ظاهرا خشن همچون سردار ملي، از فردي فرهنگي مثل رشديه، در آن عصر نبود؟
معلوم نيست چرا بايد سعي ‌شود افراد بزرگ تاريخ مقابل هم قرار داده شوند، حتي اگر در كشاكش تاريخ در دو جبهه مخالف هم نبوده باشند.


راجع به:
"...من ام‌روز پشت سرم را نگاه می‌کنم می‌بینم میراثی از ستارخان ندارم، هر چه دارم از صدقه‌ی سر میرزا حسن است. اما کی میرزا حسن را می‌شناسد؟ همه برای ستارخان هورا می‌کشند. مردم توپ و تفنگ دوست دارند، کاغذ و قلم صدا ندارد..."
- باز هم از سر نو: غر و لندی در حواشی نهضت مشروطیت (view on Google Sidewiki)

Saturday, April 10, 2010

آلچاق-اوجا ائتمه‌لي باشاري


ياخين تانيشلار ايله دانيشاندا اونلارا چوخ دئيه‌رم دئديگينيز سؤزجوكلرين(كلمه‌لرين) يئرينه توركجه  سؤزجوكلري ايشله‌دين. ايكي-اوچ گون بوندان قاباق اؤزوم منبره چيخيب دانيشاندا بير يئر ده دئديم گرك فيلان ايش "آغير-يونگول" اولسون! ائله دئيه‌نده بيليرديم همن فارسجا "سبك-سنگين كردن"ـي توركجه‌يه چئويريرم، آنجا اوزو قارا اولسون منيم بو دانيشابيلمك يئته‌نه‌ييم(استعداديم). ياديما دوشمه دي كي دوشمه بونون توركجه قارشي‌سي دا واردير.

دئديگيم آداملارين بيري‌سي فورصت تاپيب دئدي: "سن ده فارسلاشيب‌سان داي! دئه آلچاق-اوجا ائله‌مك دا"! سونرا هامي اوجادان گولدولر. من ده اوتانيب قالديم باخا باخا!!

البته چوخ چكمه‌دي دئديم: "سيزين يانليش توتماغينيز، من ايچين بؤيوك بير باشاري‌(موفقيت)دير."


 ---


یازی دان سونرا:
هووارد باسکرویل دوغوم گونونون 115-نجی ایل دؤنومو


بو ایل ده قورخوردوم هووارد باسکئرویلین شهادت ایلدؤنومونده یادیمدا اؤلمایا بیر شئی یازام، کی گؤردوم آذربایجان ببلاغیندا دوققوز اؤنجه دن بیر یازی قویوب و ایندی دن خبر وئریب. البته آپرئلین (آوریل آیی) اونونجو گونو یانی ائله بو گون ده هوواردین آد گونو و دوغوم گونو دور. منجه، گرک تکجه اؤلوم گونونو آغیرلامایاق، و بو دفه ده اونون یوز اون بئشینجی دوغوم ایل دؤنومونو قوتلو اولسون دئییرم. دئمک بو هفته نی باسکئرویل یئددیجه سی ده آدلاندیرماق اولار.

Wednesday, April 7, 2010

ادعاي حرفه‌اي‌گري و مشكل داوري بازي‌هاي تيراختور

هم بازار شايعات در مورد علل ترك زمين بازي توسط تيراختور در مشهد بسيار داغ بود و هم از سوي ديگر بازي را هيچكدام از شبكه‌هاي سراسري نشان ندادند تا حداقل شرايط و وضعيت بازي دستمان بيايد تا حدسهايي را بزنيم كه چرا مسؤولان پرطرفدارترين تيم ايران در يك اقدام شگفت انگيز دستور خروج بازيكنان را صادر كرده اند تا بازي نيمه كاره بماند. البته همانطور كه دو آتشه ترين طرفداران تيراختور هم هنگام گل خوردن بازي فرياد مي زنند "عئيبي يوخ"(عيبي ندارد) تا بازيكنان اميدوارانه به ادامه بازي تشويق شوند، هر كسي در بهت و حيرت فرو مي رفت كه اين چه كاري بوده كه شفق و كمالوند انجام داده اند. از تئوري توطئه و افكار دايي جان ناپلئوني(با توجه به تجمع تراختورچي‌ها در كنار درياچه اروميه و برخورد نامناسب نيروي انتظامي با آنها بوده كه ناشي از عدم شناخت دقيق طرفداران بافرهنگ تراختور است كه در هر موردي به مدني رفتار مي كنند) بگيريد تا همين قضاياي ساده فوتبالي اعتراض به داوري ، هر فكري به ذهن خطور مي كرد. برخي از سايتها هم منتشر شده بود طرفداران مشهدي به تركها اهانت كرده‌اند و اين موجب تكدر خاطر تماشاگران و بازيكنان و مسؤولان شده است كه البته اينها هيچكدام تازگي نداشت. در هر كدام از بازيهاي قبل ناداوري و اهانتهاي به مراتب بدتر هم ديده بوديم؛ ولي به قول معروف وقتي قرار است رفتارهاي ما فرهنگي و فراتر از فوتبال باشد و نتيجه هم مهم نباشد "لبريز شدن كاسه صبر و از كوره در رفتن" چه معنايي مي تواند داشته باشد؟

گذشت تا اينكه جناب شفق آمد و در يك اقدام خوب و ارزنده آمد و مسؤوليت را به گردن گرفت و گفت اقدام مربوطه اشتباه بوده و عذرخواهي هم كرد. و تاكيد مي كنم اين اقدامي بسيار تحسين برانگيز بود. چون او اگر موقع بازي يك تصميم احساسي گرفته بود حداقل مي خواست جلوي چشمان ميليونها بيننده با متانت حرف بزند و پرخاش نكند. پايبند نبودن به قانون و عدالت و انصاف مختص همانهايي است كه هنوز به چشم خود باور ندارند و يا گوش خود را گرفته اند و اينكه نمي خواهند واقعيت ها را منعكس كنند كه در فوتبال ايران چه اتفاقاتي مي افتد و انگار مدتها منتظر بوده‌اند تا كاسه صبر تراختور لبريز شود و از زمين بازي بيرون بيايد تا يكي مثل عادل فردوسي پور در بوق و كرنا كند كه اينها "حرفه‌اي" نيستند و "تمدن" ندارند! و كسي نيست به اين آقاي عادل كه در همين برنامه ديشبش ادعاي "گر رسم شود که مست گیرند، در شهر هر آنچه هست گیرند" را داشت، فقط همين دو را بگويد:

1- تو كه بهتر در جرياني و بهتر از نحوه كسب درآمد توسط باشگاههاي حرفه اي ممالك اروپايي مطلعي! اگر در اسپانيا و انگليس بازيكن از زمين بيرون نمي كشند، در مقابل تلويزيونها مي روند و خود را به آب و آتش مي زنند تا حق پخش بازي تيمي مثل بارسلون و منچستر و ... را بخرند. و انحصاري هم در كار نيست تا يكي مثل شما اين فرصت را پيدا كند و به خود اين جسارت كاذب را بدهد كه آهنگ كارتون فوتباليستها را براي محبوب آذربايجان پخش كند، و يا به گونه‌اي آشگار در راي گيري اس ام اسي تقلب كند و بعد با نشان دادن تعدادي از تماشاگران هيجان زدن لهجه آنها را دست بياندازد.

2 – اين قسمت عينا از مطلب خوبي كه اخيرا خواندم، نقل مي شود:
در فوتبالی که شعار اصلی ان دوری از هر نوع نژاد پرستیست، در ورزشگاه های ایران متاسفانه و متاسفانه همچنان شاهد شعارهای توهین امیز بصورت مکرر علیه مردم ترک زبان اذربایجانی هستیم.با وجود اینکه مسابقات جام جهانی سال 2006 با شعار " نه به نژاد پرستی (Say No To Racism ) " اغاز شد، ورزشگاه های ایران همچنان در سال 2010 شاهد زیر پا گذاشتن انسانیت و توهین نه برای غریبه که به بخش وسیعی از جامعه ی اماری کشورمان ایران و هموطنان خود میباشد.
(منبع: "حرفه ای بودن پیشکش!! انسانیت را به ورزشگاه ها برگردانید")
و يقينا عادل خان بيش از هر كس ديگري مطلع است از بلايي كه در ليگ هاي حرفه‌اي اروپايي بر سر تيم هايي كه طرفداران آن شعارههاي اهانت آميز و نژادپرستانه مي‌دهند.

كميته انضباطي فدراسيون فوتبال امروز راي خود را صادر نموده و مديرعامل تراكتورسازي را هم ده ميليون تومان جريمه كرد. و چون هيچ كس نمي خواهد بيش از اين تراختور گرفتار حواشي نباشد جاي اميد است ماجرا به همين ختم شود. ولي باز شايعه اي به مراتب افتضاح تر به گوش مي رسد در مورد تباني ميان تراختور و ابومسلم(تيمي كه شفق مديرعامل قبلي آن است) و حذف تراختور از ليگ برتر. گويا اين دستهاي پشت پرده نمي خواهند همه با فراغ خاطر و آسوده خيال منتظر بمانند براي تماشاي بازيهاي جذاب تراختور. من فرض را بر اين مي گيرم كه تباني هم صورت گرفته باشد ولي اين وسط طرفداران ميليوني تراختور چه تقصيري دارند؟ اگر طرفداران در تصميمگيرهاي مديريتي باشگاه دخالتي داشتند كه هم اكنون سكان مديريت باشگاه شايد دستان افراد ديگري بود. ولي همه بايد بدانند اين روندي كه از پارسال با تراختور تلاطم و شدت گرفت دقيقا معادل است با "يئل ياتار توفان ياتار ياتماز تيراختور بايراغي". همين روزهاي آخر سال را از خاطر نبرده ايم بازي تيم نه چندان مطرح پتروشيمي تبريز و پرسپوليس تهران را در ورزشگاه يادگار امام(سهند). آيا جاي تعجب نيست تيمي مثل پرسپوليس كه كريم باقري و علي دايي را با خود داشت و در سالهاي نه چندان دور در هر ده دورافتاده آذربايجان لااقل دويست –سيصد طرفدار داشت، نتوانسته بود بيش از چهل-پنجاه نفر تبريزي را جهت تشويق خود به ورزشگاه بكشاند؟ در تركي ضرب المثلي هست كه مي گويد سرعت لاغر شدن بيشتر از سرعت چاق شدن است. واقعا رفتار از سوي چه كساني غير حرفه‌اي(بخوانيد اهانت آميز و ...) بوده كه باعث شده تيمهايي به اصطلاح سراسري مثل استقلال و پرسپوليس حتي با بكارگيري ستاره‌هاي آذربايجاني، براي آذربايجاني‌هاي (حتي مقيم تهران) كمترين جذابيتي نداشته باشند؟ حذف تراختور پاك كردن صورت مهمترين مساله فراتر از فوتبال و ورزش در آذربايجان است كه از احساس خطر جامعه در مورد "هويت" نشأت مي‌گيرد.

حل مشكل داوري در بازي‌هاي تراختور

باز برگريم به مسأله حرفه‌اي گري در فوتبال و اينكه چرا تراختور خواسته و ناخواسته دچار حاشيه مي‌شود. همانطور كه مشخص است حواشي و اختلافات و همين قضيه اخير و بهانه بيرون كشيدن تيم از زمين به دليل نارضايتي از نحوه داوري است و طرفداران تيراختور هم عليه جناب عنايت(رييس كميته داوران ليگ) هم بارها شعار داده‌اند. و آنها هم هميشه ادعايشان بر اين بوده هميشه بهترين داوران را براي قضاوتهاي بازي تيراختور انتخاب كرده‌اند.

حتي با صحت اين ادعا نكته‌اي كه از آن غفلت مي‌شود به بهترين داور بودن بر نمي گردد. آنچه بايد مورد توجه و عنايت جناب عنايت قرار گيرد آن است كه تيراختور با تيمي مثل مقاومت شيراز كه مثلا اگر در برابر مس كرمان بازي مي كند فرق دارد كه با انتخاب يك داور خوب غير شيرازي و غير كرماني مشكل داوري حل شود. مي توان گفت قضيه تا حدودي مشابه با مسابقات سرخابي است و يا اينكه "بودن يا نبودن" شكسپير را بايد تغيير دهيم به "تيراختوري بودن يا تيراختوري نبودن؛ مسأله اين است"!

اگر يادمان باشد زماني مي گفتند امكان ندارد داوري پيدا شود كه طرفدار يكي از دو تيم استقلال و پرسپوليس نبايد و دست به دامان داوران خارجي مي شدند. همين نظرسنجي مشكوك اس ام اسي سال قبل برنامه نود در مورد محبوب ترين تيم در ايران با اينكه از سوي تركها مورد قبول واقع نشد، ولي باز بيانگر واقعيتي غير قابل انكار حداقل از سوي پذيرندگان نظرسنجي مزبور بود. مطابق با همان نظرسنجي سه استان در ايران به طور مطلق طرفدار تراختور بود و از سوي ديگر در بقيه استانها كمترين علاقه به تيراختور وجود داشت. و اين بايد در نظر گرفته شود كه در اين مملكت هر داور ممتازي هم كه پيدا شود بايد "معصوم" باشد كه در ليگ فعلي بتواند نه به نفع تيراختور سوت بزند و نه به نفع تيم مقابل!

در خاتمه اميدوارم تيراختور و تيراختورچي‌ها از حواشي خلاصي يابند تا خللي در روند فرهنگي‌تر شدن ورزش پيش نيايد.

پ. ن:
اين مطلب سايت گل را نيز بخوانيد: "سخني با هواداران تراكتور؛ يامان يوخ"! به جاي اينكه فكري به حال شعارهاي ركيك و حال به هم زن طرفداران استقلال و پرسپوليس بكنند، به طرفداران تيراختور مي خواهند ادب ياد بدهند. البته كسي نمي گويد تراختورچي‌ها ايده‌آل بوده و ابدا فحش نمي‌دهند، كه البته و حتما بايد همين درصد ناچيز را بايد به صفر برسانند. ولي اي كاش يك تيتري هم خطاب به بقيه بزنند و بگويند "از تراكتوري‌ها ياد بگيريد"!

Monday, April 5, 2010

Another Aral: Urmu Gölü

I read this among top stories of Yahoo news: 'UN's Ban calls Aral Sea 'shocking disaster', and I left following comment; but I think my important comment will be drowned between thousands of comments:

There is another drying lake in the world. That is Urmia lake of South Azerbaijan (Northwestern regions of Iran). Three days ago, thousands of Azerbaijani people gathered around the beautiful lake, which is the second saltiest lake in the world, to show their willpower and solidarity for protection from 'Urmu Gölü (Urmia lake)' against fade!

Yazıları Latin əlifbasında görmək için, mətni kopi eləyib gedin Köçürgə`yə:

köçürgə yazılımı