نه‌دن صمد ال‌دن گئتدي؟

نئچه آي بوندان اؤنجه فارسجا يازيلان "بير ليوان داغ چاي (يك ليوان چاي داغ)" بيلاغيندا يالان دانيشماغين پيسله‌مه‌يينده بير سؤزلر يازيلميشدي. سؤز قونوسو بو ايدي كي سنينله بير جيبهه‌ده چاليشان آدام دا يالان دايشسا چوخ پيس ايش‌دير. سؤزلر چوخونلوغو اقتصادي ايدي آنجاق سون اؤرنك "صمد بئهرنگي"نين اؤلمك يوخسا اؤلدورولمك دئدي‌قودوسو (شاييعه‌سي) ايدي. بيلاغين يازاري دئميشدي صمد اوزمك باشارماماغا گؤره آراز دا بوغولدو آنجاق كومونيستلر سياسي سوء استفاده ائتمك ايچين بو پيس اولايي ييخديلار شاه و ساواكين بوينونا.

دوزدور منيم كومونيستلر و سولچولاردان خوشوم گلمير آنجاق بو اؤرنك  منيم كيمي اوخوجولارين بير سيراسي‌ني راحاتسيز ائتدي. من بئله بير يوروم بوراخديم كي او دؤنم‌ده ايران دئوريمه ساري بير دوروم‌دا ايدي و بوتون موخاليفلري ده شاه آرادان آپاريردي. و چوخ دوغال‌دير او زامان كي اختناق‌ و خبرسيزليكلرده صمد كيمي بير موخاليف آدليمين گنجليك‌ده اؤلسه بوتون بارماقلار ساواك و شاها ساري نيشانلاناجاق! و بونا بير "يالان" دئمك اولماز بلكي بير آغيلا باتان و منطيقلي "اتهام" و "تؤهمت" دير.

دئديگيم كيمي نئچه آي او دانيشيقلاردان اؤتور و آنجاق باشقا بير دانيشمالار دا متوجه اولموشام كي  بير جيبهه‌ده چاليشان آداملارين هامي‌سي ائله ده "دورو و صاف و ساده فيكيرلي" دئييللر، حالبوكي چاغداش مدني حركتلر ده هزينه‌ وئرمه‌يه فيكير وئريلمير و گلير الده ائتمه‌ك سؤز قونوسودور. اولابيلر بير سايي، كؤهنه‌لنميش دوشونجه‌لرينه گؤره، بير موباريزه‌نين سورعتيني چوخالتماق ايچين "هزينه" وئرمك  ميندار فيكرينده اولالار و دئيه‌لر فيلان اولاي اوز وئرسه هامي بارماغيني (سئوينج ايله!) توتاجاق اعلاحضرته ساري.

قيرخ ايكي ايل اؤتور يازيق صمدين اؤلمه‌يي يوخسا اؤلدورولمه‌ييندن. آدام آمار باخيميندا دا فيكر ائله‌يه‌نده گؤرور او دؤنمين موقتضيياتي و بيلگي‌نين آز اولدوغونا گؤره، شاه حوكومتي ايله موباريزه آپارانلارين چوخو بئله دوشونوردولر شوروي كؤلگه‌سينده اولماليسان. و يازيقلار اولسون سانكي بو دئهشتلي كؤلگه‌ده هزينه‌ ائتمك گركجه‌سي وار ايميش. صمد ده بير گنج آدام و اؤلنده تكجه 29 ياشي وار ايميش. منجه صمدين اؤلمه‌يينه ايكي احتمال قاييل اولماق يانليش دير. بلكي اوچ احتمال واردير:

- صمد بئهرنگي اوزمك باشارماييرميش و اؤزو بوغولوب
- اونو ساواكين جاني موزدورلاري اؤلدوروبلر
- صمدين بوغولماسيندا شوروي كؤلگه‌سينده سرينله‌مك سوئنلرين نقشي وار ايميش

بونو سون‌دا بير ده وورغولاييم كي احتيمالاتا بير دنه آرتيرديم وبو اوچ حالتين هئچ بيري‌سين كسينليكه دئمك اولماز.

ي. س:
سايين اوخوجولارين بيري‌‌سي بير ماراقلي باغلانتي گؤندرميش‌دير: افشای رازی از سفر ۴۲ سال پیش شاه به آلمان.
صمد آراز چاييندا بوغولان‌دان اون بئش آي اؤنجه باتي آلمان‌(آلمان غربي)دا بير عجيب اولاي اوز وئرميشدير. شاه باتي آلمان‌دا دولاناندا باتي بئرلينه باش ووراندا آلمانلي سول اؤيرنجي‌لر شيددتلي بير تظاهرات ائديرلر. پوليس اونلاري كونترول ائتمك ايچين بير 26 ياشلي اؤيرنجي اؤلدورولور. باتي برلينين(برلين غربي) پوليسلري‌نين بيري‌سي بو جينايته گؤره موحاكيمه اولونور ، آنجاق ديقيق بلگه و شاهيدين اولماماسينا گؤره او تبرئه اولونور. آنجاق 42 ايل‌دن سونرا "دوغو آلمانين(آلمان شرقي)" جاســوسي قورومونون بلگه‌لري آراسيندا كي آراشديرمالار بونو گؤستريب كي همن پوليس مامورو دوغو آلمانين جـاسـوسو ايميش!!

دادلي سونوج

نئچه يول تئهران، كرج و تبريز ده كي ياريشلارا گئتميشديم! اون ايكي ايل بوندان قاباق تيراختورون اصفهان دا ذوب آهني اوتماق‌دان سونرا بير آذربايجان تيمي‌نين اوتماغيني گؤرمك حسرتينده يانيرديم! بو بير ايل‌ده ده، تكجه ايكي دؤنه تيراختورون اويون موساوي اولموش‌دو. قالانيندا اوتوزماق سونوجو كئفيمي پوزموشدو:

- 88 ، گوز اورتاسي ، تئهرانين  آزادي ايستاديومو، پئرسپوليس 2- تيراختور 1
- 88 ، قيش ايلكي، تئهرانين ائكباتان ايستاديومو، تيراختور0 - راه آهن 0
- 88 ، قيش ايلكي، تئهرانين آزادي ايستاديومو، استقلال 2- تيراختور 2
- 88 ، قيش اورتاسي، كرجين انقلاب ايستاديومو، سايپا 1- تيراختور 0
- 89 ، ياز اورتاسي، تبريزين سهند ايستاديومو، گؤستريش فولاد 0 - پئرسپوليس 1
- 89 ، ياي اورتاسي، تبريزين سهند ايستاديومو، بلديه 2 - تئهران استقلالي 3
- 89 ، ياي اورتاسي، تئهرانين ائكباتان ايستاديومو، بلديه 1 - تئهرانين نفتي 3


اؤز آراميزدا قالسين، بير آز خورافاتي‌ آدامام! بئله دوشونوردوم من گئدنده آذربايجان تيملري اوتابيلميرلر. بو هفته ايسته‌ميرديم گئدم! آنجاق آذربايجان‌لي‌لارلا بير يئره توپلانيب "ياشاسين آذربايجان" دئمك، سونوج - مونوج قانمايير. دوروب گئتديم تئهرانين لاپ دوغو(شرقي‌)‌ يئرلرينده كي افسريه‌نين دوغوسونداكي تختي ايستاديومونا. البته آللاها شوكور بو دؤنه منيم آياغيم پيس‌ده دوشمه‌دي و اؤزومه اومود تاپديم! ماشاللاه دئيه‌ك گؤز ده‌يمه‌سين! گئرچك‌دن چوخ هيجانلي و سئوينديريجي اولدو بو اويون. بو يئدديجه تئهرانين تختي ايستاديوموندا تئهرانين گوجلو و اولدوزلو تيمي‌‌ ياني ايستيل آذيني بير قول‌ ايله اوتدوق. كئف وئردي؛ گله‌بيلميه‌‌نلرين يئري بوش!

بو اويون دا كي گؤردوكلريمي يازيب آذربايجان ايسپورت سايتينا گؤندرديم. اللري آغريماسين ياييبلار:

قول‌دان سونراكي شادليغيميزي ايغتيشاش بيليرلر

تراختور فنس ده اونو ياييب:
تيراختور يانداشي: قول‌دان سونراكي شادليغيميزي ايغتيشاش بيليرلر

ائله بئله‌سينه

بو ساغ-سول دانيشمالارينا اصلا ايستميرم داوام وئرم، آنجاق قاباقجا يازديغيم سؤزلرده ايشاره ائتديگيم آداملار مني بو ايکي دنه شئيين يادينا سالدي:

1 - آتا بابالاريميزين بعضي سؤزلرينده آدام قالير. سانکي اونلار گله جک ده کي اولايلاردان دا خبرلري واريميش. سؤزلري نين بيريسي `کور توتدوغون بوراخماز` دير! بئيينلريني بو ايسم‌لر ايله ايشسيز ائدن آداملار دا ائله‌بيل کور کيمي توتدوقلاريني بوراخان دئييللر. بئيين ده گرک بير آز ايشله‌يه و هرنه‌يين بوشلوقلار لا دولولوقلارين بيرليکده گؤره. اولماز کي هر نه کسينليکله پيس يوخسا ياخشي اولا.

2- `او اولماسين بو اولسون` فيلمي نين هر ثانيه سينده بير دونيا سؤز واردير. بيري مشدي عيبادين آينا قارشيسيندا دوروب اؤزونو به‌يه‌نمکدير. قوجا کيشي آينا قاباغيندا اؤزونو بو سؤزله آلدادير:

من کي ماشاللا جاوان کيمي‌يه‌م، ديشلريم يئرينده جابجا، توکلريم قاپ قارا شئوه کيمي و ... من بيلميرم خالق مني نه‌ييمي به‌يه‌نمير، حتما گؤزلري مني گؤتورمور!! 

البتته يوز رحمت مشدي عيبادا کي سؤزونون سونوندا دئيير تکجه بير آز قوجايام، يولداشلار اؤز دوشونجه لري‌نين نين قوجاليغي و ايشه گلمزليگي نين ثوبوتا يئتيشمه‌ييني هله ده اينانماميشلار!

Ele belesine

Bu sağ-sol danışmalarına əslən istəmirəm davam verəm, ancaq qabaqca yazdığım sözlərdə işarə etdiyim adamlar məni bu iki dənə şeyin yadına saldı:

1 - Ata babalarımızın bəzi sözlərində adam qalır. Sankı onlar gələcək də ki olaylardan da xəbərləri varımış. Sözlərinin birisi `Kor tutduğun buraxmaz` dır! Beyinlərini bu ismlər ilə işsiz edən adamlar da eləbil kor kimi tutduqlarını buraxan dəyillər. Beyin də gərək bir az işləyə və hərnəyin boşluqlar la Doluluqların birlikdə görə. Olmaz ki hər nə kəsinliklə pis yoxsa yaxşı ola.

2- `O olmasın bu olsun` filminin hər saniyəsində bir dünya söz vardır. Biri məşdi İbadın ayna qarşısında durub özünü bəyənməkdir. Qoca kişi ayna qabağında özünü bu sözlə aldadır: Mən ki maşalla cavan kimiyəm, dişlərim yerində cabəca, Tüklərim qap qara şevə kimi və ... mən bilmirəm xalq mənim nəyimi bəyənmir, hətmən gözləri məni götümür!! Əlbəttə yüz rəhmət Məşdi İbada ki sözünün sonunda deyir təkcə bir az qocayam, Yoldaşlar uz düşüncələrinin qocalığı və iş gəlməzliyinin subuta yetişməyini hələ də inanmamışlar!

باشقا قاتار دا واردير! يانليش مينمه‌يين

سون خبرلره گؤره سولچو يولداش روبوتيك* بيلگي‌لري‌ني گونجه‌له‌مه‌ميشدير! چونكو او هه‌له ده بيلمير باشقا بير دمير يولو دا تيكيليب و تكجه بير دمير يولو يوخ‌دور:

تبريز – تهران قاتاري يولا دوشور ، فرمان بيزيم اليميزده اولماليدير.
ميللتچي لر بوتون سياسي حوقوقلاريني ايدمان ايستاديوملاريندا گزيرلر و بيلميرلر كي سياسي ايستك خياباندا اؤزونه معنا باغيشلايير . سياسي اكت ايستاديومدا يوخ بلكه بولواردادير .
ميللتچي لر ندن فلسفي - سياسي ادبياتيندا قونوشماغي باشارميرلار ؟
(باغلانتي)

اولابيلر دئيه‌سينيز نه‌دن بئله دوشونجه‌يه روبوتيك نيسبتي وئريرسن؟ يانيتيم يوخاري‌دا كي ضيد و نقيض سؤزلرده گؤرسه‌نير. روبوتلارين بئيينلرينده انعطاف چوخ آزدير و ائله‌يه بيلميرلر اؤن‌گؤرولردن آرتيق دوشونسونلر. گرك بير يول اونلار ايچين حاضير اولسون و اؤزلري قادير دئييللر بير باشقا يولا فيكر ائتسينلر. يول‌دا كسينليكله دمير يولو اولمالي‌دير! دمير يولو اوستونه داغ اوچسا‌ دا دمير يولو اداره سي گرك بونو دوزه‌تسين و بيز دره تپه ايله آياقلاريميزلا گئده‌بيلمه‌ريك! چون‌كو ماشيني ذئهنيميز باشقا بير حالته فيكر ائده‌بيلمز. گولمه‌لي يئري ده بوردا دير كي ائله بيليرلر قاتارين فرماني اونون يا باشقاسي‌نين الينده اولورسا، سئچمك حاققي (حق انتخاب) ايسه واردير!!

بيلميرم هامي‌يا فلسفي-سياسي ادبياتيندا باشارمايان دئيه‌ن ديلداشيميز اؤزو نه‌دن هر‌نه‌يه گؤره "كسينليكله" نظر وئرير. دئيير ميللتچي‌لر بوتون سياسي حوقوقلاريني ايدمان ايستاديوملاريندا گزيرلر! قاتاري ال‌دن وئرمك‌دن قورخودان يولداش سانكي بو اون-اون بئش ايلين اولاي‌لاريندان خبرسيز دير. خبرلي اولسايدي بو "بوتون" سؤزجويونو هر نه‌ يه قوشمازدي! بونو دا دئييم كي ايلكين حاقلارين داليسيجا اولماق "فلسفي-سياسي" ادبياتي باشارماق ايسته‌مز. بونلار هامي‌سي ايكي ايكي دؤرد ائدر منطيقي دير! بوتون حاقلار بوتون توپلوملار دا برابر اولورسا و نؤوبت يئتيشسه دؤولت و حوكومتين نئجه دولانديرماق سورونونا اون‌دا دير سول-ساغ پارتي‌لار ايدئولوژيك "تاي‌سيز و بدل‌سيز(!) چؤزوملرين" اورتايا قويمالي‌ديرلار!!
سولچو روبوت هر نه‌يه گلنكسل (سنتي) فيكر ائدير. اعتراض ائتمك و ايستك‌دن دانيشماق حتما خيابانلار دا اولمالي‌، و دئيير ايله دئيير سياسي ايستك خيابان‌‌دا اؤزونه معنا باغيشلايير!! ايلك ده بونو آنلاتمالي‌ييق ايستكلرين سياسي اولوب اولماماغي‌ بير سورون‌دور! من‌جه سياسي ايستك ايله بير توپلومسال و مدني ايستك‌ده چوخلو فرق واردير؛ قالسين كي توركلر اؤتن ايل تورك‌لر اؤزلر‌ي‌ني بير قدرت ساواشينا قاتماماق ايله بير سياسي ذكا دا گؤسترمك‌ايله اؤز ائتگي قويماق گوجلري‌ني بيلديرديلر.
و بونو قيراغا قويساق كي توركلر 85 خورداديندا خياوانلار دا (اولابيلر ايندي يانليش نظره گلسين آما او دؤنم‌ده يوخ) اؤز اعتراض‌لاري‌ني بيلينديرديلر، آنجاق توپلوم و خالقين گئنل باخيشي بوندا سونوجلانيب كي ان هزينه‌سيز يول ائله بو ايستاديوم‌لار دا اولابيلر. خالق بو نتيجه‌‌يه يئتيشيب كي الينده قودرت اولانا دئسين بيزيم ايستك "قدرت" و "حكومتـ"ـي اله گتيرمك دئييل و تكجه "وارليق" و "كيمليك" سورونلاري‌ني اورتايا قويماق ايچين خياوان‌دا قان تؤكولمك لازيم دئييل. بو ايش ايچين مدني و كولتورل قارشيلاشما لازيم‌دير. خالق بونو تجروبه ائتدي. باشقا طرف‌دن گوجلو مئديا ال‌ده يوخ‌دور و بو ايستك‌لرين ايستاديوم‌دا مطرح اولونماسي تكجه سؤزو دؤولت قولاغينا چاتديرماق ايچين دئييل. كيمليك‌چي لر باشقالار كيمي گئرچك‌لره گؤز يومماييرلار. اونلار بيليرلر كي هفته‌نين آلتي گونون ايشله‌يه‌ن ايشچي‌لر اينتئرنته گيريب و خبر اوخويا بيلميرلر. اونلار بيليرلر كي چوخلو آداملار ياشام چتين‌ليكلر ايچينده ال آياق وورور و اصلن اونلارا كيتاب‌لار و درگي‌لر ده مدني حاق‌لاردان دانيشماق زامان كورلاماق‌دير. آنجاق خالقين هر جوره اؤزل بير يئرلرده توپلانيرلار و او اؤزل بير يئر بيليريك هارالاردير. ايدمان واسيطه‌سي ايله بيلي‌يوردلارا گئتمه‌يه‌ن‌ خبرسيز و بيلگي‌سيزلره، بيلگي و ساو يئتيشير. چوخلو آداملار هله بوردا بونو بيليرلر كي بير شئي‌لري ايسته‌مه‌لي‌ديرلر!


*- بو قونو دا اؤنجه‌كي يازي: سولچو روبوت خيطابه‌سينه دوام ائدير

ي. س: 
بير ده گئديب قيرميزي خط چكه‌ن بيلاغي‌نين اؤنجه‌كي پوستونداكي يوروملارا باش چكديم. بو ايكي يوروم حئييف‌دير يوروملار آراسيندا ايتسينلر:

خوخان:

فضایی میللتچی‌لری احوالاتین‌دان:
بیرگون ایکی فضایی کارگر میللتچی مارسدا ایکن، ایصلاهاتچی‌لاردان سولچولاردان و ...-دن سس‌لر ائشی‌دیر و یوخودان قالخیرلار...
بوبیری‌سی اؤبیرینه: حقیقت‌لر آشکار اولدو
اؤبیری بوبیرینه: سیرر قالمادی دونیادا
مارسا یئتیشه-ن سس‌لر: تبریزلی سرمایه‌دارلار، تراختور حرکاتینی باشلادیب و آج میللتچی‌لری ده اؤزلرینه قوشدولار، تبریزلی سرمایه‌دارلار بیردن بیره چاشیب اورمییه‌ده ده تاپیلدی‌لار....بو آلچاق سرمایه‌دارلار، تکجه اؤز منفت‌لرین گوده‌رک، میللتین بئینینه پوللا یالان معلومات‌لار دولدورور...
مارس‌دان یئنیر تئهرانا گؤرور کی بعلی
ایتتیلااتچی‌لار و تراختورچولار دا هامی‌سی البیردی، بون‌لار هامی‌سی ایستیر کی آذربایجان‌داکی‌لار، تئهراندا گئدن چوخ-چوخ مدنی حرکت‌دن اوزاق قالا...
بو فضایی-لر آنجاق آذربایجانا یئنیب سسین ائشیده بیلمه‌دی‌لر، چونکی آذربایجانین سسی مارس سهلدی، تئهرانا دا چاتمیر...
اونلارین سسی مارساجان گئدیر..
آذربایجانا باخما کی ایکی دنه قیریق بلوقلا خبرلری یاییلیر، چونکی مشهور خبری کانال و سایت‌لاردا دا بلوک‌لانیر و یاییلمیر چوخ شئی‌لر....(سرمایه دارلاریمیز بللی دئییل هاردا اؤلوبله‌ر)
سرمایه‌دارلیق فیلان باره‌سینده ده چوخ فیلمه باخماق ضررلیدی...
نیه سنین او به-یندیگین شخصیت‌لر، نیه او تیپ‌لی-میپ‌لی جماعت بو حرکرت‌دن خوش‌لانمیر دئیه اؤز ایچینیزده سوروشورسونوزسا؟ بونجا پروپئقان‌دانی تبلیغاتی، تی-وی-لری یاددان چیخاردمایین...
تئهراندا اگر بیری‌نین بورنون‌دان قان گلسه، طبل و زورنا ایله هریئره یایارلار...
مارسدا یاییلان اؤبور خبرلر: تورک دیلینه مدره‌سه دئین‌لری م.ه.پ یول‌لویوب،
صاباحی‌سی، بون‌لار ایططیلاآتین آدامیدی،
داها صاباحی‌سی، بون‌لاری سرمایه‌دارلار آلدلدیب
اوبیری داها صاباحی‌سی، تی-وی-لر داها دوشوبدو تراختورچولارین الینه...

اولو اولوس:

من بوش یئره سیزله دارتیشیب، سیزه بازار قیزدیریب، کولونوزو یئلله ین دئیلم. باخمایاراق کی، یئلله مکله ده سویوق کولونوز آلیشان دئییل. یالنیزجا بو یئللمه کدن منه گؤز دولماسی قالار( ائله بونا گؤره ده بو ایلک یازیم سیزه اولان سون یازیم اولا بیلر).
کاغاذ اوزرینده و سوزده بوتون مکتبلر و البته سیزین کومونیزمیز گؤزلدی سولچو دیلداش. آنجاق ایشده و عمل ده بو گؤزل سوزلر یالنیزجا گؤزل سؤزلر حدینده قالیر. اؤرنک ایسته ییرسینیزسه بویورون سولچولار قیبله سی اولان ساوئتلر بیرلیگی.

اولو اولوسا دئمك ايسته‌رديم بئله دوشونجه‌لر قارشي‌سيندا سوسوب، هئچ‌ده جاواب وئريلمه‌زسه، اؤزلري‌ني حاقلي بيليب و بيزلرين جاوابسيز قالديغيميزي بؤيوده‌جكلر! ائله بونو ايستيرلر. ايكينجي‌ سؤز ده بو يوخاري دا دئديگيم دير. بيز بونلار لا ايدئولوژيك موباحيثه‌ميز يوخ‌دور! ماركسيستلر يوخسا باشقا ....ـيستلرين كيمليك‌چي‌لرين پاچاسي‌ني توتوب ال آياقلارينا دولاشماغين نه‌دني اونلارين بيزي دوزگون تانيماديقلاري‌ و قدرت دالي‌سي‌جا اولان سياسي چاباجيلار (فعال‌لار) ايله ده‌ييشيك سالماق‌دير. دئمك واخت تلف ائديرلر. ايسم‌دن دانيشماق سؤز قونوسو دئييل. چاغداش تاريخيميزده كي  دئوريملر(انقلاب) ده، آذربايجانليلار بونو تجروبه ائتديلر كي اولوسال دوشونجه يارانمادان، دؤولتين مشروطه، سلطنتي، ساغ يوخسا سول اولماغي هئچ ده اؤنملي دئييل!

بو يئرسيز ساغ-سول‌ قونوشمالارينا سون نوقطه قويماق ايچين مئهدي قارداشيميزين دئديگي‌ني بورايا قويورام:

« بو سولچو قارداش دا هازامان دامین ساغیندان توشه‌جک بیلمیرم. »

گونون گؤروتو: يانداشلارين ايشيقلاري

ساغليقلا تيراختور دون گئجه‌كي ياريشي بير باخمالي اويوندا اوتدو.
اويون‌دا يانداشلار اللرينده فيكر ائليرم موبايل، يوخسا باشقا بير شئي‌لرايله ايشيق ساليرديلار. سانكي دئييرديلر اولدوزلار بيزيك! آشاغي دا كي گئجه سالينميش گؤروتو، گون گؤرونتوسو اولاراق ياييرام:

اؤتن هفته گؤردوك كي تاماشاچي‌لارين ايشيغي اولمازسا، ايستاديومون ايشيقلاري ايسه سؤنر. اولابيلر تاماشاچيلار بونو دا دئمك ايسته‌ييرديلر: "من يانماسام، سن يانماسان، بيز يانماساق؛ هانسي آلاولار ايشيق سالار بو يوللارا؟"!

ي. س:
گونئي آفريقا دا، دونياليق فوتبول كاپي اوينانيلان زامان، وو-ووزئلاني نه‌دن سوئديگيمه گؤره بير يازي قويموشدوم بورا(ياشاسين بافانا بافانا). آنجاق ائله او زامان دئديم وو-ووزئلا آفريقالي‌لار ايچين ياخشي‌دير؛ بيزيم ياشاسين آذربايجان دئمه‌ييميز بير سايي‌ ايچين وو-ووزئلا سسي كيمين دير؛ بيز زورنايا احتياجيميز يوخ‌دور:

ديل و سؤز بير دير؛ وو-ووزئلالاري سينديراق!

ياي اورتاسي‌نين دؤردونجو گونو، بلديه – استقلال اويونون‌دا، تبريز ده ايديم و گؤردوم كي نئچه نفر وووزئلا سسي ايله خالقين قولاغيني اينجيديرلر. وو-وزئلا گونئي آفريقا ايچين اولابيلر اويغون(مناسب) بير وسيله‌دير، چونكو گونئي آفريقا دا چوخلو ديللر واردير و ميللي ييغمالاري‌ني آلقيشلاماق ايچين اينسان سسي يوخ، بلكي وو-ووزئلا دان ايستيفاده ائديرديلر. بو آيدين‌دير كي بئله بير شئي‌دن قوللانماق آذربايجان و تبريز ده هئچ ده آنلامي يوخ، و يئرسيز دير؛ چونكو اورتاق(مشترك) بير ديليميز واردير و آذربايجانين هر بير بوجاغين‌دا توركجه دانيشيلير و هامي بونو بيلير كي "ياشاسين آذربايجان" و "آذربايجان وار اولسون" ياني نه، و بئله ده‌يه‌رلي سؤزلري اؤز اورك سؤزو كيمي بيلير؛ و هئچ زامان آنلامسيز و عجيبه – غريبه سسلري اونون يئرينه قويماغا حاققيميز يوخ‌دور.

سؤزون آرديندا، تراختورفنس ده ياييلميش، و سلجوق آدلي يازار يازميش "ووزلا ها را بشكنيم"، يازي‌سي‌ني توركجه‌يه چئويريرم:

تيراختور بير باخمالي اويوندا، يانداشلاري‌نين تاي‌سيز يارديمي ايله انزلي‌‌ ملوانين ديزه چؤكدوردو. بو آرا دا نئچه نوكته‌يه بارماق قويماق اؤنملي‌دير.
دوشنبه گئجه‌سي اويونوندا گؤردوك بير سايي لومپن، اؤجه‌شن و راحاتليق پوزان، ياريشين ايلكيندن سونونا قه‌در اؤكوز سسينه اوخشايان بير شئيپورلارلا تاماشاچي‌لاري اينجيتديلر. دوز دور كي بوتون تاماشاچيلار اونلارا ديلله‌نيب دئييرديلر بونلاري چالماقلا اعصابيميزي قاتمايين، آما اونلارين اصرار ايله اؤز ايشلرينه دوام وئرمكلري، هامي‌ني شوبهه‌لنديريبدير. سانكي بو ايل وو-ووزئلانين سسلنديرمه‌يي ، گئچن ايل‌ده كي بير اجير اولونموش سايي‌نين‌‌ لومپنيستي سؤزلرله شوعارلاري قاتماغين يئريني‌ توتموشدور.

ايستاديومون بير بؤلوملرينده وو-ووزئلالي آداملارين سايي‌سي عادي دئييلدي، و تاماشاچيلار اؤز معروف شوعارلاري‌ني دئيه‌نده، بونلاردا وو-ووزئلالارين اؤكوز سسي‌ني چيخارديرديلار! البته بونلار اؤز ايشلريني يئرينه يئتيرمك ده باشاري‌سيز اولدولار؛ آنجاق هاي‌كوي‌لري چوخلاري‌ راحات‌سيز ائتدي.

بؤيوك اوستادلار بيلي‌يورد دا قالمالي‌ديرلار

سايين اوخوجولارين بيري‌سي گليب اؤز يوروموندا دئييب:

ايسته‌مه‌يير‌سينيز دوكتور ثبوتي‌يا گؤره بير شئي‌لر يازاسينيز؟ او زنگانين "كؤك بيليم‌لر اؤيره‌تيم بيلي‌يوردو"نون(دانشگاه تحصيلات علوم پايه زنجان) قورولماسيندا بؤيوك رولو وار ايدي و گئنلليك ايله زنگان‌دا يوكسك اؤيره‌تيم ساحه‌سينده چوخ ايشلر گؤرموش‌دور. ايندي‌ ده اونون نه‌دن‌سيز ايش‌دن قيراغا قويماغي زنگانلي‌لاري راحاتسيز ائتميشدير. ائله بير بيلي‌يوردون قورولماغي اؤلكه‌نين بوتون تورك ديللي اؤيره‌نجي‌لرين اؤزلرينه گووه‌نمه‌يه چوخ كؤمك ائديبدير. اونون ايش‌دن آيريلماغي هم بيلي‌يوردا و هم ده زنگانا اغير ضربه‌لر وورابيلر. (باغلانتي)

دوزون سؤزو بو اوستادي من ياخشي تاني‌ميرام؛ آنجاق بئله تورك اوستادلارين اولماغي تورك اؤيره‌نجيلرين اؤزلرينه اينانماسيندا اؤزلليكله يئتميشينجي ايل‌لرده بؤيوك رول‌لاري وار ايدي. اؤز بيلي‌يوردموزدا اصفهان يئرينده نئچه آدليم تورك اوستاد وار ايدي و دوز دور كيمليك قونوسوندا چوخ چاليشمازديلار، آنجاق بيزيم اؤيره‌نجيسل توپلانتي‌لارا قاتيلماقلاري، بيزه بؤيوك بير افتخار و اعتبار اولاردي.
كسينليكله آدين چكديگيميز فيزيك بيليمي‌نين آدليم اوستادي‌ني نه‌دن‌سيز، و اولابيلر سياسي قونولارا گؤره ايش‌دن آيريلماسي‌(بازنيشسته اولماغي)، اصلن دوز ايش دئييل. اؤيرنجي‌لر، بيلي‌يوردلولار و آراشديريجي‌لار راضي اولمايان يئرده بئله اوستادلاري ساخلامالي‌ييق.

تیراختورچولار ایرقچی‌لاری هت‌ریک ائتدیلر

فوتبول اویونلاریندان سونراکی مشق‌چی‌لرین(مربی‌لرین) موصاحیبه‌لرینه باخسانیز، گؤروبسونوز کی اوتوزان ییغمالار عصبی بیر دوروم‌دا یئرین اه‌یری‌ اولماغی‌نی، تاماشاچیلارین یامان دئمه‌یی‌نی، قاضی‌نین قارشی‌ ییغمایا یانداش اولماغی‌نی و باشقا ایلگی‌سیزدلیل‌لری اوتوزماق نه‌ده‌نی بیلیب و چوخلو موغالیطه ائدرلر.

تیراختور اویونلاریندا دا چیمن‌ اوستوندن باشقا، بؤیوک بیر یاریش‌‌دا واردیر و او تیراختورچولار ایله شوونیستلرین یاریشلاری‌‌دیر! بو یاریشین سونوجونو تعصصوب‌سوز دئمک بیر آز چتین ایدی. چونکو تیراختورو به‌یه‌نمه‌یه‌نلر، گئرچکلری قبول ائتمیردیلر. آنجاق منجه بو یاریش‌دا شوونیستلر دلیک-دلیک و یا "هت‌ریک" اولوبلار! یانی اوچ فول‌دان چوخ یئییبلر! اینانمیرسینیز، شوونیستلر ییغماسی‌نین بیر مورببی‌سی‌نین حیرصلی و منطیق‌سیز و گولدوروجو سؤزلرینه قولاق آسین! بیزیم بؤیوک شانسیمیز بودور ایرقچیلارین مشق‌چی‌لری مانقال باشیندان ییغمالاری‌نی یؤنه‌لدیر! موشیری‌نین بوتون سؤزلری گولدوروجو دور، آنجاق لاپ اعلا سؤزلری‌نی بو کلیپ‌ده گؤره‌بیلرسینیز:

باغلانتي

بهرام موشیری‌نین قیزیل ایله یازیلمالی سؤزلری:

- یه گرگی رو هم نمیدونم سمبل خودشون کردن در قبچاق چیکار می کرده...
- ما ترکیم! آغا برو تاریخ مملکتت رو بخون (که ببینی ما گفتیم فارسی!)
- اندیشه هاشون تهوع آوره...
- تا جایی که ما دیدیم بزرگاشون جاهلند...
- پنج سال یکی بیاد همین آمریکا شهروند اینجا میشه تو هنوز بعد هزار سال شهروند ایران نشدی 
- این یه درد اجتماعی شده...

موشیری‌‌ تکجه بیر سؤزو دوز دئییر! و او دا آینیشتاینین سؤزودور کی اؤزونه قاییدیر:

دونیا دا ایکی شئیین سونو بللی دئییل: بیری اینسانلارین حیماقتی، و ایکینجی‌سی کهکیشانلارین سونو! البته ایکینجی‌سی‌نه گؤره شک واردیر!

سولچو روبوت خيطابه‌سينه دوام ائدير

قيرميز خط چكه‌ن منبر اوستونه چيخيب خيطابه‌سينه دوام ائدير *. نئچه ائله‌شتيري ائشيدن‌دن سونرا موغاليطه‌‌ني سؤزلرينده  چوخالديب. اونون بؤيوك يانليشيليغي بودور كي بير نفرين سورغوسو و يا تفككورونو بوتون آداملارا تعميم وئريب و دئيير هامي‌نيز ائله بئله‌سيز و بئله دوشونورسونوز! اونون ايكينجي يازي‌سينداكي چوخلو سؤزلردن دانيشماق هئچ‌ده احتياج دئييل؛ آنجاق عوثمان كؤينه‌كي بوردا قالخيب‌دير و بو قونويا ديققت ايله توخونماق لازيم دير:

توتغون جنابلاري سورغولارينين بيرينده عجيبه بير سورغو وئرميشدي: "اگر بير تورك، بير فارس و بير روس چوجوقلاري سودا هلاك اولورلارسا سيز اوولجه هانسيني نجات وئره جك سينيز؟". بيز بو سورغونون جوابيني بيلميريك آنجاق بو حجميده قددارجاسينا فاشيستي تفككور نئجه يارانديقيني آچيقلاماق اولور. بيز اينسانلار اوچون باغيشلاديقيميز ديشاري هووييت و كيمليك لر هئچ بير وقت اصيل اينسانليق مقاميندان اوستون اولا بيلمز. اگر بير گؤلده بير اينسان هلاك اولورسا اونون ديش هووييتي هلاك اولمور اونون جاني و ( گؤوده سي ) بدني و ايچ اورگانلاري و جيسمي نابود اولور. بيز بو قونودا اينسانلارين بدني ايله قونوشوروق و هووييتي باره ده هئچ بير موباحيثه گؤرموروك و بو عئيني بير فاشيستي دورومو قبول ائتمك دير. سيز ميللتچي لر توتغون جنابلارينين ايدئاسيني رسمن قبول ائتمه لي و اينسانلار قارشيسيندا جواب وئرمه ليسينيز. بو سيزين سون ايناميزدير. سيزين ايچينيزده و گوروپلارينيزدا بير دسته اينسانلار خيردا آشوييتس قتلگاهلاريني دوزه لتمك فيكرينده ديرلر (باغلانتي).

توتغونو تانيميرام. اونون سورغوسون‌دان خوشوم گلمه‌دي. موباحيثه‌ده يوزلرجه ياخشي سورغو دا اورتايا قويماق اولار؛ آنجاق قيرميزي خط چكه‌ن بئله سورغولارين مترصدي‌دير و آللاه آللاه ائلير بئله سورغولار دئييلسين كي دئسين نه ميندار و غير انساني فيكرينيز واردير؛ و بو سيزين سون(!) ايناميزدير! توتغون‌ سورغوسونو اولدوقجا پيس مطرح ائله‌ييب. سانكي او اينسانلاري نئچه درجه‌ يه بؤلوندوكلريني بيلمه‌ييب و برابر اولدوقلاري‌ني فرض ائدير و بو ميللتچي‌ليك‌ سينيرلارين‌دا اوتايا دير و اولابيلر ايرقچي‌ليق آنلاميندا اولسون. سانكي بيز آوروپا بيرليگينده و باشقا اؤلكه‌لرده ياشاييريق! بيلگي‌سيز آدامين حاققي وار دئسين كي اولمايا سيز آلمان نازي‌لريندن سينيز؟!

آنجاق بورا آوروپا دئييل كي هامي برابر حاقلار ايله، و آيري-آيري اؤلكه‌لرده ياشاسينلار. قيرميز خط چكه‌ن اؤز سولچو و پلانلانميش دوشونجه‌لريني، تكجه آشيري و ايرقچي‌ دوشونجه‌سي قارشي‌سيندا قالديرابيلر! يوخاري‌دا كي سورغو مني بير تخيلي سينمايي فيلمين يادينا سالدي "من روبوتام (I robot)" آديندا. او فيلم ده دويغوسوز روبوتلارا وئريلن پروقلامارا گؤره، نئچه اينسان بير ليك‌ده  خطر ده اولاندا، اونلارين هر بيري‌سي‌نين خطر درجه‌سي‌ني حيسابلايير. روبوتوت سي‌پي‌يو‌-سوندا كي حيساب كيتابلارا گؤره، هانكي اينسانين خطر دن نيجات تاپماق شانسي چوخ اولورسا، روبوت‌ گئدير ايلك‌ده اونو خطر دن خيلاص ائدير. اؤرنك ايچين بير يئر ده بير ماشين دوشور سو كانالين ايچينه. ماشين ايچينده بير قيز اوشاغي و بير گنج اوغلان واردير. روبوت اوشاغين جاني‌ني قوروماق احتمالي‌ني چوخ آز حيسابلايير و گئدير جاوان اوغلاني نيجات وئرير. حالبوكي او اوغلان دئيير مني يوخ، گئت اوشاغي نيجات وئر. آما روبوت قولاق آسمايير و اوشاغي نيجات وئرمك فورصتي‌ده ال‌دن گئديب، اوشاق بوغولور. بئله اولور كي  او اوغلان اولور روبوتلارين دوشماني.


ايندي من‌ده دئييرم قيرميزي خط چكه‌ن جيناب‌دا دويغوسوز روبوت كيمي دوشونور، حالبوكي  سورغونو سوروشاني ميندار دوشونجه‌لي اولماغا محكوم ائديب و عجيب دير هامي‌ني دا اونا قوشور! قيرميز خط چكه‌ن يولداش اصلن بونو نظر ده آلمايير كي چاي‌دا باتان ماشينين ايچينده هامي بير جوره دئييل‌لر! و اونلارين جاني‌ني قوروماق ايچين روبوت كيمي دوشونمك اولماز! بيز روبوتون ترسينه دوشونمه‌لي‌ييك. چونكو بيز اينسانيق و دويغوموز واردير. سو دا باتانلارين ايچينده بير سايي‌سي اؤزلريني نيجات وئره‌بيلرلر آنجاق بير سايي‌سي بو ايش‌ده ضعيف و اولدوقجا گوجسوزدولر. بيز گوجسوزلري نيجات وئرمه‌يه محكوموق، گوجلولري يوخ!

منجه "توتغون" سورغوسونو بير ده سوروشسا، بئله دئمه‌لي‌دير:

"اگر اوزمك باشارمايان بير اوشاق سو دا بوغولسا، و گؤل قيراغينداكي نيجات غريق‌لرين ده وئجينه اولماسا، سيز نئيله‌يه‌رسينيز؟!"

سؤزلرين سونوندا قيرميز خط چكه‌نين بير عجيب سورغوسونا توخونماق ايسته‌رديم: " آخي سيز كيمسينیز ؟ تاريخيميزده گؤركمينيز و نقشينيز هاني؟"! چاغداش تاريخ‌ده كي هر نه آيدين دير! آنجاق يوز ايل‌دن اؤنجه‌يه گؤره دئييم كي "چي‌ليك‌لر"(يوخسا ايسم‌لر) هئچ بيري‌سي‌نين اورتا دوغو دا بير يئرلري يوخ ايدي. و تورك‌لرين آراسيندا يارانان "كيمليك‌چي‌ليك" ايسه، نئچه يوز ايل بوندان قاباق اولوب اولماماغي‌ دا لازيم دئييلدي؛ چونكو بيري‌سي اونلارين كيمليك و وارليقلاري ايله ايشي يوخ ايدي، نئجه كي "آسيميلاسيون" اسكي زامانلار سيستئماتيك و بويورولموش بير حالت‌ده يوخ ايدي و بو مودئرن بير ايش‌دير! بونو باشا دوشمه‌يين بيلميره‌م چتين‌ليگي هاردادير؛ البته بيلگي‌سيز اوشاقلار يا بيلمه‌يه‌نلر ايچين سورشماق عئيب دئييل‌دير!

---

* - بو قونو دا اؤنجه كي يازي: قاجار فابريكالاري

قاجار فابريكالاري

بير نفر ميللتچي‌لرين اوستونه قيرميزي خط چكيب و خيطابه‌لرينين بير يئرينده بئله يازيب:

1 - قاجارلار دئوري بوتون فابريكالار تبريز ايالتينده ايستئحصالاتا مشغول ايديلر . سيزجه قاجارلار پان توركوستو و تورك شووينيزمينين ائلچيسيديلر؟
2 – ميللتچيلر ستارخان و پيشه وري حركاتيني ميللتچيليك نامينا موصاديره ائديرلر . آيا فارسلار سياه كل قهرمانلاريني و موصدديق و ... حركاتيني اؤز ميللتلري نامينه موصاديره ائتميشديلر؟
3 – اگر فارسلار ايصفهان و شيراز ايالتلرينده زنگين بير سرمايه و ثروته ماليكديلر ، بس ندن او ايالتلرين فارس خالقي چتين بير شراييطده و فقر ايچينده حيات سورورلر؟

اؤزلريني ميللتچي بيلنلر ايسه چوخلو يوروم وئريبلر! يوروملار ايچينده بو يورومو هامي‌سيندان چوخ به‌يه‌نديم:

بورادا بیری خورتلامیش ائله بیل. سیزلردن ده دیریسی وار ایمیش!!!

آنجاق يوخاري‌دا كي اوچ دنه بنده گؤره من ده اؤز باخيشمي يازيرام:

1- قاجارلار دؤنمينده فابريكا قونوسون‌دان دانيشماق چوخ گولونج دور. او زامان آذربايجانين زنگين اكينچيليك و مال حئيوان ساخلاماق‌دان باشقا بير صنعتي اولماغي‌ نظر ده توتماساق مجبوروق دئيه‌ك اولمايا ايران صنعتي انقلابي آوروپادان اؤنجه باشلاميش‌ايميش؟! اصلن دئيه‌ك فابركا وار ايميش و "جئيمز وات"دا تبريزلي ايميش!! قاجارلارين باشكندي تئهران سئچمك نه آنلامدا اولابيلر؟

2- البته من اصلن بو ميللتچي‌ليك قونوسو ايله ائله آرام يوخدور و تكجه بير بشري حقوقون اؤده‌نيشي‌نه گؤره اولابيلر سؤزجوكلريمين آراسيندا اؤزه‌لليك ايله "تورك"، "آذربايجان"، "آناديلي"، و "وارليق" چوخ گؤرسه‌نسين، ولي آذربايجان كيمليك‌چي‌لري هر كيمسه خالق يولوندا چاليشيب اونا سايقي گؤستريب و خاطيره‌سيني عزيز توتورلار و بونا موصاديره ائتمك دئمه‌زلر. آنجاق بو دا بللي ‌دير كي ايران‌دا هر نه نظرلره ياخشي‌ گلير پئرشيه‌ن آدي ايله موصاديره اولونور! بيري‌سي ائله آذربايجان قادينلاريننين توخودوقلاري خالچالار. بيز كي پئرشيه‌ني ائشانتيون وئرميريك، هاردان گلير آللاه بيلير.  سياهكل و موصدديق‌دن ائله فقط اؤزونوز دئيه‌سن خوشونوز گلير! اؤز پايينيز اولسون!

3- منيم اوچونجو سورغويا گؤره بو سورغوم واردير كي بس نه‌دن ايصفاهان‌دان تئهرانا موهاجير يوخدور آنجاق آذربايجان‌دان قطار قطار موهاجير گئدير تئهرانا؟! بونا بير جاواب تاپيلسا دئيه‌رم كي آذربايجان‌داكي يوخسوللار و ايش‌سيزلرين سايي‌سي ايرانين مركزيندن آز دير. ايكينجي‌سي ده بو كي هر نه نيسبي دير. آنجاق بيز هر نه‌يي موساوي نظر ده آلساق گينه ده آناديلي قونوسوندا اونلار هارا بيز هارا؟ بيزيم فقريميزده آناديلي‌ني اؤيره‌نمه‌مك‌دن آسيلي‌دير. آذربايجان دا ميليونلار آدام اوخوللاردان تئزليكله قاچماغا گؤره ياخشي ايش تاپابيلمه‌ييب و يوخسوللوق دا ياشاميشلار.

بونو دا سون‌دا دئييم هر بويا دا خط چكيرسينيز چكين و هر نه دئييرسينيز دئيين و هر نه آدلانديريرسينيز آدلانديرين، آنجاق باخيشلارينيز نه اولور اولسون، توركجه يازسانيز آللاه سيزي بيزه چوخ گؤرمه‌سين!

ي. س:
بو دا داش‌قاپي‌نين يازي‌سي: میللت‌چیلرین اوستونه قیرمیزی خط چکنلر

مئديا اؤزوموزوك

آذربايجان ايدمان سايتلاري چوخالير آنجاق خبرلر و مقاله‌لري‌نين اون دان بيري‌ ده توركجه دئييل! بير بوجاق دا دا قوقول سايتي‌نين ديلمانجي‌نين آذربايجان توركجه‌سي يا توركييه‌ توركجه‌سيني ده قويوبلار ايشلري‌نين راحاتليغي‌ايچين؛ ياني كي بو سايتين توركجه بؤلومو ده وار! آنجاق اولمازمي توركجه يازاسينيز و قوقولون فارسجا ديلمانجي‌ني اورا يا قوياسينيز؟! البته بو اولان ايش دئييل، و اؤنجه كي ايش ده يانليش ‌دير. بو سايتلارين دولانديرماغي ائله اولدوقجا زامان آپارير و توركجه ايدمان مقاله‌سي يازماق‌دا چتين گلير! آما بو قه‌در تيراختور و بلديه‌دن توقعوموز اولان يئر ده يوز مينلرجه آشيري تيراختورچو توركون ايچينده 10 نفر  ايدمان ژورناليستي تاپيلمير هر بيري‌سي گون‌ده بير دنه توركجه خبر يا مقاله‌ يازسينلار و بئله‌ليك ايله گون‌ده ان آزي 10 دنه توركجه ايدمان خبري سايتلاردا ياييلسين؟!

قديم يولداشلارين بيري‌سي منه دئييردي اللرين آغريماسين مئديا ساحه‌سينده ياخشي چاليشيرسان. من ده دئديم كيشي نه مئديا بازليغي‌دير ؟ بير دنه بيلاق‌دير باخيشلاريمي ياييرام؛ ايندي بيلگي‌ يايماق و اينفورماسيا دؤنمي دير. ماشاللا هامي‌ميزين جيبيميز ده بير موبايل كامئراسي واردير گؤرونتو چكير نئچه مئقاپيكسئل!  بير شئي‌يي گؤروب سونرا اونو تعريف‌له‌مك چاغي باشا چاتيب. هامي  ايش گؤرمه‌لي‌دير و بئله زامان لازيم دئييل حرفه‌اي اوزمان (متخصص) اولاسان. گؤردويون و ائشيتديگينه بير آز اؤز باخيشلاري‌ني قات سونرا بيلاغيندا ياي! البته توركجه! بيلميرم بونون نه چتين‌ليگي واردير!؟ باخيشلاريندا يانليشليق اولورسا ائله‌شتيري‌لي يوروملارلا اصلاح اولوناجاقلار.

آذربايجان ايدمان سايتلاري‌نين ايچينده "آذربايجان اسپورت" دا گؤردوم توركجه مقاله يايماغا ماراق واردير؛ آنجاق توركجه يازانلاري يوخدور. دئديم نئچه دنه يازي ايله گؤروم اورانين توركجه بؤلومونون ايستارتي‌ني وورماق اولار يوخسا يوخ. بو هفته اونلار ايچين ايكي دنه مقاله يوللاديم و اللري آغريماسين يايديلار:

* - فئدراسيون سفسطه‌ ائدير؛ بيز نئيله‌يه‌ك؟
* - ميثاقيان موغاليطه ائلير

ي. س:
نه تئز گؤز ده‌‌يدي! ايكينجي‌سي سانكي نئچه گوندن سونرا مصلحت ايميش حذف اولونسون! اولا بيلر بيري‌سي اونلارا دئييب بئله يازيلار بلديه‌ ايچين ياخشي دئييل؛ تفرقه سالار!  البته آلله "كوپي" ائليه‌نلري چوخ گؤرمه‌سين. بوردا دا ياييليب.

ي. س.2: 
او سايتي دولانديرانلار ايله بو سورونو اورتايا قوياندان سونرا بللي اولدو كي اورادا تكجه "اهمييت"لي خبرلر يا مقاله‌لر آرشيو اولونورلار و نه ياخشي كي تئز بيلديم! گئنلليك ايله دئديم كي خبري و اعتبارلي بير سايت ايچين بئله ايش اويغون دئييل؛ چونكو قايناق و ارجاع وئرمك ايچين ياخشي اولماز و اينتئرنئت دونياسيندا دا باغلانتي وئرمك ايله معني واري‌دير! بونلاردان علاوه، هدف آذربايجان سايتلارينا توركجه مقاله يازيب يوللاماقدان،  آذربايجان ايدمان سايتلاريندا توركجه محتوا يارانماق‌دير. هر توركجه يازي‌ كئيفيتي آشاغي يوخاري اولماغينا باخماياراق، آرادان گئتمه‌مه‌لي‌ديرلر.
سونوج‌‌دا فيكر ائليرم تكجه اؤز 8 ايلليك بيلاغيم(وئبلاگيم)دا يازسام داها اويغون دور! هر كيمسه‌ سئوه‌رسه گؤتوروب قويسون اؤز سايتي يوخسا بيلاغي‌نا؛ البته قايناغين‌دا يازسين كي بيلينسين كيم يازيب و كيمين نظري ايميش. بونو اونا گؤره دئييرم بير سايي آداملار تك باشينا يازيرلار و آديني بيانييه قويورلار.

آدديم آدديم

داش‌قاپي‌نين "ديلي اؤيرنمه‌لي‌ييك يوخسا يوخ" يازي‌سي‌ بئينيم‌ده بير خاطيره‌ني ديريلتدي.
امكداشلارين بيري‌سي اؤز ياخين تانيشلاري‌نين "پان" اولدوغوندان دانيشيردي، اؤزو ده فارسلار ايچينده (بيلديگينيز كيمي منظورو پان‌دان كيمليك‌چي و آذربايجان كولتورونه ماراقلي اولماق ايدي‌)! دئييردي او به‌تر راديكال توركچولردن دير و عجيب - غريب ايشلري‌ايله بيزي اينجيدير! سوروشدوم اولابيلر بير اؤرنك (ميثال) دئيه‌سن اونون ايشلريندن؟ او دئدي مثلن ائو ده كاغاذ دا نوت (يادداشت) قوياندا توركجه يازير بيز ايسه چتين اوخويابيليريك! فارسلار (يا دا فارسلانميشلار) باشلاديلار گولمه‌يه. من دئديم مثلن نه‌مه‌نه يازير؟ او دا دئدي مثلن "گئجه گئج گه‌له‌جه‌يم"، يا "فيلاني تئلفون وورموشدو" و ... ! فارسلار گينه‌ده گولمك‌لرينه داوام وئرركن منيم فيكريم گئتميشدي كي يازيق بير جومله توركجه يازماغينا گؤره اولوب پان‌تورك؛ بونا فيكر ائديرديم بير ائو ايچينده بيري‌سي نه‌جور دوشونور و باشقاسي نه‌جور؟! ائله او آن بونا فيكير ائليرديم چوخلو كيمليك‌چي‌ و چاليشقانلار وارديلار كي توركجه يازماقدان چه‌كينيرلر! تقصيرلري يوخدور، دادانيبلار باشقا ديله يازماغا. اويوشدوروجويا دادانانلار(مـعتادان مـواد مـخدر) كيمي اعتياددان قاچابيلميرلر؛ آنجاق باشقالارا دئييرلر دادانماق پيس شئي‌دير! دئييرلر گه‌له‌جك نسيل اؤيره‌نمه‌لي‌دير و بيز دن گئچيب؛ بيزيم ياشيميز چوخدور و اؤيره‌نه‌بيلمه‌ريك ...

ايندي دئييرم من نه‌دن او توركجه‌ني اوخوماق‌دان اه‌رينن يولداشا دئمه‌ديم "سن كي اوشاقليق‌دان بيلي‌يوردا قه‌در فارسجا اوخويوب يازيبسان، ايندي اؤلوم دور گون‌ده بير - ايكي دنه ساده جومله‌ني توركجه اوخوياسان"؟! بيزيم هامي‌ميز او نوت يازان كيمي بئله ايشلر گؤرمه‌لي‌ييك. بيز نه‌قه‌در ده چاليشساق ايمه‌كله‌مه‌ميش اوشاقلاري قاچيردابيلمه‌ريك. ائله بو توركجه قيسسا نوتلار و اس ام اس‌لرين ائتگي‌سي بوتون ديلداشلاريميزي توركجه يازيلميش خبرلر و مقاله‌لري اوخويوب، و سونرا كي آدديم‌دا يازماغا ساري يؤنه‌لده‌بيلر.

قورخماز و قورخاق كولتورلر

 بو خيصلت و يا اؤزلليك هم آذربايجان توركلرينده وار و هم آنادولو توركلرينده! آنجاق بيزيم ضرريميزه اولوب اونلارين خئيرينه! البته دئيه‌بيلرم بيز يئرسيز، واختسيز و حدسيز بو اؤزلليكدن استفاده ائتميشيك و سونرا الينده معطل قالميشيق. بو اؤزلليگي بيلميرم نه آدلانديرام؛ اؤزگه سئورليك، اؤزگه‌يه سايقي گؤسترمك، اؤزگه‌يه اوز وئرمك، اؤزگه‌يه نؤكرليك و قوللوق ائتمك و يوخسا باشقا شئي‌لر ايسه دئمك اولار. هر حال‌دا بئله دوشونورم منظورومو بيلدينيز نه‌يي دئييرم! ماشاللاه هامي‌ميز دا وار بو خيصلت.

دونن توركييه‌لي‌لر بو خيصلتلريني بير داها دونيايا گؤسترديلر*. ترابزون‌دا آدليم و اسكي بير آرتودوكس  كليسا قاپي‌سي‌ني، دونيانين هر بير بوجاغيندان كي آرتودوكسلار و يونانلي‌لارا آچميشديلار. يورونيوز و بوتون مسيحي شبكه‌لر بونو جانلي گؤستريرديلر. بير قيز دئييردي منيم نئچه‌مينجي بؤيوك بابالاريم بو تورپاغين آدامي‌ديرلار و ...! آدام اوزاق‌دان باخاندا دئيير هن ائله ايندي يونانلي‌لار، بولقارلار و گورجولر تؤكولوب اوراني توركييه‌نين اليندن آلارلار و دئيه‌رلر بيزيم يوردوموزو گئري قايتارين! آنجاق تاريخ اولاي‌لاري  گؤسترير توركلرين كولتورونو او يوردلاردا باشقا كولتورلري اوستونله‌ميشدير و اورالاردا هامي تورك ديللي موسلمانلارديرلار و البته بوندان دا قورخولاري يوخدور اورادا بير آرتودكس كليساني آچماق ايله توركلرين كولتورو يئرين باشقا كولتورلره وئرر. منيم ‌ده  ائله بو آرخايين‌ليق‌دان و اؤز وارليغينا گووه‌نمك‌دن خوشوم گلير! بئله آرخايين‌ليقلار ائله توركلر كولتورونون اوستون گلمك نه‌ده‌نين گؤسته‌رير.

ايندي گلين سينيرلارين بو تايي‌نا! دئديگيم كيمي بيزيم فرقيميز اولابيلر اؤزگه‌يه سياست‌سيز اوز وئرمك دير. بئله اولوب كي ايندي ايلشميشيك گئرچك‌دن البته كولتوروموزو هر اويون و هر اولاي‌دان سونرا يئري‌ني باشقا كولتوره وئرمه‌ييب آنجاق چوخلاريميز بو يوروشون قارشي‌سيندا تر تؤكمك ايله دايانميشيق! قاباق‌كي نسيللرين سياست‌سيزليكلرينين ته‌ريني بيزلر گرك تؤكك! نئيه‌له‌مك؟! هر حال‌دا قاييديرام همن قورخمازليق قونوسونا. يايين كسينليك ايله موهاجيم كولتورون كونترولو آلتيندا دير و ظاهير ده ايسه اؤزونه چوخ گووه‌نير و من ائله‌يه‌م من بئله‌يه‌م دئيير و كوروش موروشون حقوق بشريندن دانيشير و دئيير ايكي مين بئش يوز ايل بوندان اؤنجه بوتون خالقلاري اينجيتمه‌ميشم و ايندي ايسه من دونيا دا كولتورل دانيشماق‌دان قورخوم يوخدور و ... آنجاق من بيلميرم بونلار بو قدر ايدديعا ايله، بير رسمي توركجه يازي‌‌، يوخسا بير غئيري رسمي توركجه تابلو ، و يا اصلن ايستاديوم‌دا بير قيرميزي پارچانين اوستونده بير يئل ياتار توفان ياتار يازياماغي‌نين نه‌ييندن قورخورلار؟! اؤزولريندن آرخايين دئييللر مي؟
اولمايا اؤزلريندن شكلي‌ديرلر؟!

* - After 88 years, Orthodox Christians hold mass at monastery in Turkey (Hüriyyet)

تیراختور دیلئماسی

آذردیکته ده باخدیم آنجاق دیلئمانین تورکجه‌سی یوخدور. Dilemma‌ بیر پیس دورومون قارشی‌سیندا قالماغا دئیه‌رلر. آدام نه دالا چکیله‌بیر و نه قاباغا گئده‌بیلر. هر ایش گؤرونسه بیر ایسته‌نیلمز سونوجو واردیر.

بو تیراختور دا بیر دیلئما دیر، بیز ایچین یوخ "آذربایجانین وار اولسون" ایسته‌مه‌ینلر ایچین:

• تیراختورون قاباغینی آلماسالار گون گونه یانداشی آرتاجاقدیر. 
• حوققابازلیق چیخاردیب و اوچ - دؤرد دنه اویونوندا تاماشاچیلارین ایستادیوما گئتمک‌دن یاساقلاسالار گینه‌ده بونلارا یاخشی اولمایاجاق. من اؤزوم قورخوردوم گئت گئده یانداشلارین هه‌یه‌جانلاری آزالسین آنجاق بو یامانلاییب و یاساقلاندیرمالار تیراختورچولوق کؤزلری‌نی بیر داها آلاوندیراجاق. بوندان آرخایینام. بونا گؤره یاساقلاندیرانلار اؤنریرم اؤزلرینی یورماسینلار‍!

تیراختور اوچون یئنی ماهنی

یاشاسین بیزیم چالیشقان اوزمانجلاریمیز. بو یاساقلاندیرما گونلرینده تیراختور اوچون یئنی اوچ ماهنی یاییلدی:

1- بیری‌سی آذربایجان تورکجه‌سینده رپ ماهنی‌دیر! تایماز و توراتان آدلی گنج رپ اوخوجولار اونو اوخویوبلار.
2- ایکینجی‌سی‌نی سس قروپو و مسعود فلاح آدلی اوزمانجین ایشلری‌دیر. ماهنی‌لاری‌نین باشلیغی "هارای وئردین های آلدین یاشا سنی تیراختور" دور.
3- اوچونجوسونو ده مئهرداد کسانی آدلی گنج موغننی اوخوموش‌دور "بیزیم تیراختور" آدیندا. البته بونون اوخودوغوندان ائله ده خوشوم گلمه‌دی، آنجاق بیر آز دا آرتیق چالیشسا اوخودوغو داها گؤزللـه‌شر.

بو اوچ ماهنی‌نی تیراختور اوچون اوخونموش ماهنی‌لار صحیفه‌سیندن یوکله‌یه‌بیلرسینیز.

فاخيرلر

1- باشكندين ان بؤيوك ايستاديوموندا، اؤلكه ياري‌سينين ديلي و كولتورونه يامان وئريلدي. يامان وئرنلرين ديلداشلاري  و آسيميله اولانلارين هامي‌سي لومپن دئييللر، آنجاق اونلارين ايچينده‌كي ادبلي‌ آداملارين سسي چيخمادي. آغيزلار باغلي، گؤزلر يومولو و قولاقلار دولو قالدي! دئييرلر سوسماق راضي‌ليغي گؤسته‌رر. ياني لومپنلرين ايشي‌ اونايلاندي.

2- اون - اون بئش گوندن سونرا احمدي‌نيژاد گئديب تريبون دالينا خاريج‌ده كي نوخبه‌لر و يئته‌نكلره اؤز اؤزل دانيشيغي‌يلا ناققالليق ائديب و باتي اؤلكه‌لري اله سالميش‌دير. بير يئر ده "نه" يوخ بلكي "نوچ" دئيير، و سونرا اونلارين يانيب و يانان يئره سويوق سو تؤكمك‌دن دانيشير. نئچه ساعات‌دان سونرا اله‌شتيري‌لر و تپكي‌لرين سسي گلير! دئييرلر بو جومهور باشقاني نه‌دن ادب‌سيز دانيشير. بيزيم اؤلكه‌نين "فاخير" ادبياتي وار و باشقانلار دا گرك "فاخير" دانيشسينلار!

...
و من بيلميرم بير گئجه‌ده نه اولدو كي هامي فاخير اولدو! اولمايا بونلارين باخيشلاريندا اؤزگه اؤلكه‌لره گول دن اينجه دئمك ياساق‌دير ، آنجاق وطنداش توركلره هر جوره ميندار يامان دئييلسه‌ده سوسماق واجيب‌دير؟

گينه‌ گئديرلر اورا

دئييرلر دونيا دا ايدماني سياسته‌ قاتمازلار! آما بورا فرق ائدير. ايسراييلين بير موسلمان اؤلكه‌نين تورپاقلاري‌ني ايشغال ائتمك نه‌ده‌نينه گؤره ايران ايدمانچيلاري اولوسلار آراسي ياريشلاردا ايسراييل ايدمانچي‌لاري ايله قارشيلاشمازلار، بو قالسين كي اورايا آياق قويسونلار. آنجاق ائرمنيستان قاراباغا گيريب و نئچه مين آذربايجانلي موسلمان شيعه‌ني قانا بولانديريب و بير ميليونو دا قاچقين سالاندان سونرا "بير دام‌دا ايكي هاوا اولماق" سياستي‌ني گؤروروك.

ايران‌دا كي اولوسلار آراسي ياريشلارينا ائرمنيستان بيرينجي دعوت اولونان و بيرينجي قاتيلان اؤلكه‌دير، و ترسينه ائرمنيستان‌دا كي ياريشلارا قاتيلان، ايلك دعوت‌سيز اؤلكه ايسه ايران‌دير. قوزئي آذربايجانين ايدمانچي‌لاري دونياليق ياريشلاردا آللاه-آللاه ائله‌رلر بير ائرمني ايدمانچي ايله قارشيلاشيب و اونلاري اوتماق ايله ساواش مئيدانيندا اولماسا ايدمان مئيدانيندا اؤزلرينه روحييه وئرسينلر؛ بيري‌سي ده دئمير كاسادان داها قيزغين آش اولون، آنجاق بئله ته‌له‌سيك ائرمنيستان ماراغي گؤرسه‌نه‌نده چوخ آجي و آنلاملي گلير، حالبوكي دئديگيم كيمي سياست و ايدمان چوخدان‌دير بير بير لرينه قاريشديريلميشدير! شوبهه‌سيز، تيراختورچولارين ياساقلانديران گونلر ايكي يوز دنه اؤلكه آراسيندا فوتبول‌دا گوجسوز اولان ائرمنيستاني سئچيب، و ايرانين ميللي تاخيمي‌ني ته‌له‌سيك ايروانا آپاريب اويناتماق،‌ يالنيز ايدمان ايله ايلگي‌لي دئييل‌دير. يولداشلارين بيري‌سي دئميشكن "دارالتماق" نييه‌تي آرادا واردير؛ آنجاق بئله ايش لر اؤز دارالماقلاري‌ني گؤسته‌رير.

فارسجا (ترجمه به فارسي):
 

باز هم مي روند ايروان



گفته مي‌شود كه در جاهاي ديگر دنيا ورزش با سياست ارتباطي ندارد. اما اينجا وضع فرق مي‌كند. به دليل اشغال شدن خاك يك كشور مسلمان توسط اسراييلي‌ها، ورزشكاران ايراني از رويارويي با ورزشكاران اسراييل خودداري مي كنند، چه رسد به اينكه گام به نواحي اشغالي بگذارند. اين در حالي‌است از موقعي‌ كه ارمني‌ها به خاك قره‌باغ تجاوز كرده و هزاران مسلمان شيعه آذربايجاني را در خون خود غرق كرده و بيش از يك ميليون را نيز فراري كردند، شاهد سياست يك بام و دو هوا هستيم.

ارمنستان جزو اولين شركت كنندگان مدعو در بازي‌هاي بين المللي ورزشي در ايران است و به عكس هم شاهديم ايران همواره اولين كشوري است كه به مسابقات ورزشي بين المللي در ارمنستان اعتبار مي‌بخشد و چه بسا در رايزني جهت دعوت خود پيشگام شود! و از سويي ديگر بايد اين نكته را هم خاطر نشان كرد معمولا در عرصه مسابقات بين‌المللي ورزشكاران جمهوري آذربايجان رغبت زيادي جهت رويارويي با كشور متجاوز نشان مي‌دهند تا در حالت نه جنگ و نه صلح در ميدان ورزشي بيني حريف را به خاك بمالند و به هموطنان خود روحيه بدهند! و در اين ميان كسي به مسؤولين ورزشي ايران نمي گويد و در حالي كه آنها با ارمني‌ها دست و پنجه نرم مي‌كنند شما كاسه داغ‌تر از آش شويد؛ ولي خوب ما كه ادعاي اسلاميت و دفاع از مظلومين را داريم نگرشمان فرق مي كند و همانطور كه ذكر شد مدتهاست سياست با ورزش عجين شده! بي‌شك در روزهايي كه تراختورچي‌ها به ناحق از حضور در كنار تيم محبوشان منع و از تشويق آن محروم شده‌اند، انتخاب تيم ضعيفي همچون ارمنستان از ميان 200 تيم عضو فيفا و ترتيب دادن  مسابقه‌ در ايروان معني و مفهومي فراتر از ورزش دارد. به قول دوستي شايد مي‌خواهند حال تراختورچي‌ها را بگيرند ، ولي برگزاري هول-هولكي چنين مسابقه‌اي حاكي از عقده‌گشايي بعضي‌هاست!

اورومچودان اورمو يا

چين‌لي‌لر بئله آلقيشلارين نه‌ده‌نين بيلميرديلر؛ چونكو بيلميرديلر تيراختور نه دير!
بيلميرم اونلار "اورمو" نو "اورومچو"يا بنزه‌ديرديلر يوخسا يوخ؟ اورومچولار نه قدر ده باسقي آلتيندا اولسالار اؤز آناديللري‌ني اوخوللار دا اؤيره‌نيرلر آنجاق اورمولولار يوخ! آما فيكر ائله‌ميرم اورومچولار اورمولولار كيمي بئله ذكالي ايشلر گؤره‌بيلسينلر؛ بو ايشلردن گؤره بيلسه‌لرده اينانميرام چين‌ده كي باسقي‌دا باشارابيلسينلر.
آنجاق تبريزين ايستاديومو سوسدورولان گونلرده، اورمونون آيدين و آييق مين‌لر گنجلري‌نين "آذربايجان وار اولسون" سسي‌ني آسيا يوخ بلكي دونيا دا ائشيتدي...

ياشاسين اورمو
ياشاسين آذربايجان...

ي. س:
باتي آذربايجانلي بير يولداشيما هه‌يه‌جانلا دونن آخشام‌كي اولايلاري تعريفليرم. دونن‌كي اويونو او گؤره‌بيلمه‌‌ييب. دئييرم هينديستان ييغماسي‌نين ميداللاريني پايلاياندا، اورمولولار اونلاري تيراختور تيراختور دئيه‌رك آلقيشلاييرديلار! او "آما هينديستان چين‌دن ياخشي اويناييردي" دئيه‌نده، دانيشيغي داوام وئرمه‌ديم... ايكي قيرانليغين اه‌يري اولماماغي ايسه ياخشي دير!

دور قاچاق نبي

گئچن يازيم آز قالميشدي اليمه ايش وئرسين ها! منيم قوزئي‌لي‌لرين نه‌دن "آذربايجان توركجه‌"سي يوخ "آذربايجان ديلي‌" آدلانديرماقلارينا ايليشمه‌ييمه يولداشلارين ايتي ائله‌شتيري‌لري، مني مشدي عيبادين يئرسيز "حنا"دان سؤز آچماق يادينا ساليردي! البته موباحيثه‌لرين سونو پيس اولمادي و بير بيريميزي باشا دوشدوكجه، جيددي ساواش دا اولمادي. هر حال‌دا گينه‌ده دئييرم ديليميزين نئجه آدلانديرماسي "ايستراتئژيك" و اؤنملي دير. كيمسه ده بئله دوشونمه‌سه اؤزو بيله‌ر. بيز دن دئمك!

بو دانيشما نين يورقونلوغونو آلا بيلن، تكجه "نويد مثمر"ين اوخودوغو "دور قاچاق نبي‌" اولابيلردي. "دور قاچاق نبي"‌ شهريارين قوشمالاريندان دير و اونو نويد مثمر و توركمان موسيق قروپو چوخ گؤزل و دويغولو اوخويوب. تكجه كيتاب‌دان اوخوياندا ياپيشمير. MP3سي‌ني گئدين "توركمان موسيقي قروپو حئيرانلاري" سايتيندان اندیریب، قولاق آسين. "حق چلبیم" آلبومونون CD سیندن ده نئچه دنه آلين و يولداشلارينيزا هديه وئرين(بورا كليك ائدين: خريد اينترنتي). خالقيميزين اوزمانجلاري‌نين آرخاسيندا دورمالي‌ييق. تكجه تيراختور فيكرينده اولماياق!!

دور قاچاق نبی!
دور قفس قاپيسين بير آچاق نبی
بو سينيق قانادلا بير اوچاق نبی
گئجه‌لی قوی آشاق بو داغدان داشدان
زيندانی قازميشام دور قاچاق نبی!
***
وطندن دويموشام منی قيناما
دور گئده‌ک بو خالقی آرتيق سيناما
دور گؤروم! بوآغاج بنزير آناما
تئليند‌ن قوی قيريم بير ساچاق نبی!
***
هارالی اولمالی؟ بیله بيلمه‌ديک
لکه‌‌سين بو قانين سيله بيلمه‌ديک
بير ده بيز بو يانا گله بيلمه‌ديک
آرازين سويوندان بير داداق نبی!

۞ یازی‌یا آلان: دنیز مهدی‌پور
اوخويان: نويد موثمير
توركمان موسيقي قروپو

*بو قوزئي‌لي‌لرين ديلي

اوتوروب اوز اوزه دانيشساق آرخايينام دئيه‌جكلر سيز كي اؤز آناديلي‌نيزي يازيب اوخويا بيلميرسينيز چوخ دانيشمايين! آنجاق درين فيكيرله‌شنده اونلارين آراسيندا ايسه اولوسال دوشونجه ائله ده تعريفي يوخ‌دور. ايكي‌يوز ايل بوندان اؤنجه اوروسلار قوزئي آذربايجاني قوپارماسايديلار بيزدن پيس كيمليكلريني اونوتاجاغيميشلار. من بوياندا، و بو دوروم‌دا ، بيري‌ني گؤرمورم توركجه دانيشاندا دئسين منيم ديليم آذربايجان ديلي‌دير، آنجاق اونلار ديللري‌نين آديني بئله افتخار ايله دئييرلر "آذربايجان ديلي" كي آدامين زهله‌سي گئدير! هه‌له بير ديلچي‌، يا دا ادبيات اوزماني، گتيرميشديلر تيلويزيونلاري‌نا ، دئييردي بيزيم بو آذربايجان ديليميزين "قايناغي" اوچ ديل ياني عربجه، فارسجا و توركجه دير!! البته "يانداش" سؤزجويونو اؤتوروب "آزاركئش"، "باشكند"ي اؤتوروب "پايتاخت"، "كئف‌سيز"ي اؤتوروب"خسته" دئيه‌نلردن چوخ دا انتظار يوخدور. ايندي ده افتخار ايله گليب دئييرلر "آذربايجان ديلينده متنلرين سسلنديرمه سيستئمي ياراديلدي (ديلمانج يازيليمي)". دوشرگه‌نين باشيندا دا دا يازيليب "فلش پلايئر طلب اولونور"! من دئميرم باشقا ديللردن گلن سؤزجوكلري ايشله‌تمه‌يه‌ك، آنجاق "طلب اولونور"ون يئرينه آدام بالاسي كيمي دئمك اولار "ايسته‌نيلير"؛ اولابيلر اونلاردا عربجه ، فارسجا سؤزجوكلر اورتايا آتسالار دئييلر عجب ساوادلي‌ديرلار!

هر حال‌دا بير اورك سؤزو ايدي دئييلدي؛ گئدين بو سايت دا كي سس وئرمه‌ده "آذربايجان توركجه‌سي" ني سئچين(milli.az). كاللار گينه قاباغا دوشوبلر!

ي. س:
بو يازي‌يا باشليق* سئچه‌نده بيليرديم تارتيشما اوز وئره‌جك. يولداشلاردان ايسته‌ييرم بو يازي‌ني ديققت ايله اوخوسونلار. باشليق‌دا كي "قوزئي ده كي كال‌لار" بوتون قوزئي‌لي‌لره دئييلمه‌ييب. ياني اوردا دا كال وار و البته من ده دئمه‌ميشم بيز كال دئييليك و "قول‌ياباني"نـين دئديگي كيمي اونلار كال‌ديرسا بيز ده مايماغيق. آما هم "مايماق‌لار" و هم "كال‌لار" دا ائله‌شتيرمه‌يه حاقلي‌ديرلار؛ اولماز كي هه‌مه‌شه گول دئييب گول ائشيدك و سونا قه‌در دالا قالميش ميللت اولدوغوموزو دانيب و بير بيريميزن قولتوغونا قارپيز قوياق. هر دن ايسه  يانليش ايشلر و آجي گئرچكلري ائله‌شتيرمه‌لي‌ييك.
يولداشلارين يوروملاري و ائله‌شتيري‌لرينه جاواب:

- بيزيم ديليميز تاريخ بويو فارس ديلي‌نين هژمونوسو آلتيندا ياشاميش بير ديل‌دير.

يانيت: سيزين سؤزونوز دوز اولسادا( كي تاريخ بويوندا دوز دئييل) گينه ده ايران دا ياشايان توركلر اؤز آرالاريندا ديللرينه "توركي" دئييبلر! گئدين همدانين رزن‌ كندينده ياشايان بير يئتميش ياشيندا قوجا آرواددان سوروشون نه ديل‌ده دانيشيرسان دئيه‌جك توركي دئمه‌يه‌جك "رزن‌ ديلي" يوخسا "آذربايجان‌ ديلي" يا "همدان ديلينده"! لاپ پيس دؤنم بو سـكسن ايل‌ دير كي ديليميزين آدي‌ني دئييشمه‌ميشيك! باشقالارين آد وئرمه‌لري ايله ايشيم يوخ.

-بيزه گليب چاتان ديل ميراثي‌ني نسيمي‌لر و فيضولي‌لر يازميش‌دير...

يانيت: دوز دئييرسينيز؛ آنجاق اونلارين شئعرلري‌ حئيدربابا منظومه‌سي نين كؤلگه‌سينده گؤرسنميرلر. خالق شهريارين سؤزلرينه اونلاردان آرتيق ماراق گؤسترير. شهريارين شئعرلرينده ده "توركون ديليندن" سؤز گئديب "آذربايجان ديليندن" يوخ! مؤعجوزون بير شئعري وار : "ديليم توركو سؤزوم ساده ..." . آدلارينيز چكديگينيز شاعيرلر ده اينانميرام "آذربايجان ديلي"ندن آد آپارالار!

- توركييه‌نين گئتديگي يول چوخ دوز اولمويوب كي...

يانيت: ياواش ياواش بيز مايماق‌لار توركييه‌ني ده به‌يه‌نميريك! من يازيم‌دا توركييه‌‌دن دانيشماميشام. آما اونلارا دا ايليشمك اولار؛ اونلار دا گئتسينلر بياض و سياه يئرينه آغ - قارا دئمه‌يي اؤيره‌نسيلر!! بلكي بئله‌ دئميشمه‌م گولدوروجو "شرق شوناسليق" يئرينه‌ راحاتليق‌لا دئيه‌بيله‌ريك "شرق تانيماق". ايسته‌سه‌ك مايماق‌ليق‌دان آرتيق كالليق‌دان دا چيخاق دئيه‌بيله‌ريك "دوغو تانيمي".

- بيز اگر عربجه و فارسجالاري ديليميزدن آتساق سيزجه فاجيعه باش وئرمز مي ياني؟

يانيت: يازي‌دا دئديگيم كيمي "دئميرم باشقا ديللردن گلن سؤزجوكلري ايشله‌تمه‌يه‌ك". بو بوندان! ايكينجي‌سي دا بو كي منجه ايندي فاجيعه ايچينده ياشاييريق! ايگيرمي - اوتوز ميليون آذربايجانلي آناديلليريني يازيب اوخويابيلميرلر! سيز نيگاران سيز "پايتاخت" سؤزجويو يئرينه "باشكند" دئسه‌ك فاجيعه اوز وئره‌جك!؟

-  بيز دويغولاريميزي آنلاتان ديل‌دن داها بحث ائتميريك، بيز دؤولت سه‌وييه‌سينه چاتميش بير ديل‌دن بحث ائديريك...
يانيت: منيم ده سؤزوم بو دور كي بير ديل دؤولت سه‌وييه‌سينه چاتسا، آدي ده‌ييشيلمه‌لي دير مي؟! ديل رسمي اولورسا دا آدي ثابيت قالمالي‌دير. عرب ديللي‌لر و ايسپانيا ديللي‌لرين نئچه دؤولت‌لري وار و هامي‌سي دا ديللرينه عربجه و ايسپانيولجا دئييرلر. البته دئميرم بير "اولو اؤندر" تاپيلا و ميللت ديلي‌نين آديني بير گئجه ده ده‌ييشه!

- بؤيوك ايدديعالار يئرينه اورادا يازيلميش اولان بؤيوك نثر اثرلري‌نين توتاق كي 20%ـه قه‌ده‌رين‌ده بيز ياراداق، بيز ده بير تؤحفه وئره‌ك ديليميزه، بيز ده بير ديل ياراداق كي دؤولت سه‌وييه‌سينده بوتون ايجتيماعي، سياسي يازي‌لاري آنلاتاجاق قه‌در گوجلو اولسون. سونرا گه‌له‌ك بئله ايدديعالار ائدك. نه اينكي ايكي ده‌نه زورلا توركجه سؤزجوك ايشله‌ديلميش اوجوزلو اثرلر يازيلديقدان سونرا دئيه‌ك كي اونلار يانليشدي...
يانيت: هانسي بؤيوك ايدديعاني دئييرسينيز مي؟ بيزيم ايدديعاميز نه دير؟ كيمليك و وارليغيميزي قوروماق يولوندا اولورسا دا يونگول يازماغي دئييرسينيز، يوخسا آنا ديلميزين آديني ده‌ييشمه‌ك قارشي‌سيندا دورماغي ايدديعا سانيرسينيز مي؟ هن! من ، چوخلو اؤزومه تاي آداملار يئرينه اعتراف ائليرم كي زورلا توركجه يازيرام. چوخ چتينليك ايله. چونكو اوشاقليقدان آناديله يوخ بلكي باشقا ديله يازديريبلار. ايگيرمي ياش‌دان سونرا توركجه يازي پوزونو اؤيره‌نيرم. دوز دور گؤزوم اون ايل بوندان اؤنجه كي كيمي دئييل و يورولور، آنجاق افتخار ائليرم كي توركجه يازماغيم بير آز دوزگونله‌شيب. دوزدور يونگول و آشاغي سه‌وييه‌ده يازيريق آنجاق بيز كيمليك‌چي‌ليك يولوندا ده‌يه‌رلريميزي اونوتمامالي‌ييق. و او تاي‌دا كي‌لاردان گؤزو يومولو، قولاغي توتولموش و آغيزي باغلاميش تقليد ائتمه‌مه‌لي‌ييك. تؤره‌لي باشلي يازابيلميريك، آنجاق بيزيم ده بئينيميز واردير. بئينيميزي ايشله‌تمه‌سه‌يديك كي ايندي‌يه‌دك آسيمليه اولموشدوق.

- آدام تأسسوف‌له‌نير بئله يازيلاري گؤره‌نده. آذربايجانلي‌دا آذربايجانلي‌يا كال دئيه‌ر؟ آخي بيلميرم مه‌يه‌ر بيز گونئي ده نئيله‌ميشيك آخي؟چاغداش دونيايا اويغون حتتا بير اثر ياراتماميشيق. اثر نه‌دي؟ هئچ ترجومه‌ده ائده‌بيلمه‌ميشيك. بوندان امين اولمالي‌ييق قوزئي آذربايجان اولماسايدي بيزيم ديل هه‌له ده ديل دئييلدي. ديلمانج بو بؤيوكلوك‌ده پروقلاملار حاضيرلايير بيز ده اللرينيز آغريماسين يئرينه اونلارا كال دئييريك!!؟ آخي يئتيشميش به‌يلر، سيز هانسي پروقرامي و يا نثر كيتابين و يا عئلمي كيتابي بو ديله تؤحفه ائتميسينيز گؤره‌سن؟!!

يانيت: بيرينجي اولاراق، لوطف ائله‌یین متنی دوزگون اوخویون. بو بیر بیلاق یازی‌سی دیر. ایکینجی‌سی ده بو کی ايقتيصاد و ياتيريم(سرمايه) سورونو هر نه‌دن اؤنملي‌دير. قوزئی آذربایجان‌دا چیخان نفت پولو ایله مایکروسافتی دا آلماق اولار، بو قالسين كي من نئچه گونئي‌لي  تانيرام ايمكانات‌سيز يازيليم دوزه‌لديبلر. ديلمانجين‌دا اللري آغريماسين، آنجاق مجبوردور بودجه‌سيني دؤولت‌دن آلسا ديلين‌ده دؤولتلري تاپشيران آد ايله آدلانديرسين! نئچه آي بوندان قاباق بالاجا بير يازيليمين اؤز ديليميزه چئويرمه‌يينه قاتيلديم، نئچه كه‌ره ده دئديم كي "Azerbaijani" يوخ بلكي "Azerbaijani Turkic" باشليغي قويون! آما آلمانلي‌ يولداش بو ايشي گؤرمه‌دي! دئييردي ايلك دؤنه دير كي آذربايجان توركجه‌سي ائشيديرم! اوچونجوسو آنادیلیمیزه قوندارما و اؤزگه سئون آد قویماق کاللیق دان دا پیس دیر. دؤردونجوسو قوزئي آذربايجان‌ اولوب اولماسايدي ثؤعلبييه(تولكو حيكايه‌سي)، حئيدربابا و سهندييه كيمي تاي‌سيز اثرلر ياراناجاق ايدي. هر حال‌دا اولماقلاري‌دا‌ بير اؤرنك‌دير. البته اولماسايديلار دا بيزه بؤلوجو و پان آدي دا وئريلمه‌زدي و اولابيلر راحاتليقلا چاليشابيلرديك! بئشينجي ده هانس كريستيان آندئرسئنين "تومانچاق ايمپئراطور" ناغيلي‌ني‌ يادينيزا سالين. بير اوشاق دا ائله‌يه‌بيلر بير شاهين عئيبيني دئسين؛ لازيم دئييل تكجه شاهلار بيربيرلرينه ايليشسينلر!  آلتينجي‌سي بو دور كي بير نفرين بوتون چاليشمالاريندان بيلگي‌ميز اولماسا، اونا دئمه‌يه‌ك سن هئچ ايش گؤرمه‌ييب‌سن.

ي. س. 2:
* - يولداشلارا سايقي گؤسترمك و اونلاري اينجيتمه‌مك ايچين، بو يازي‌نين اؤنجه‌كي باشليغي‌ني("بو قوزئي‌ ده كي‌ كال‌لار") ده‌ييشديم.

اوزاق‌دان دا، ياخين‌دان دا ياپيشدي

تيراختور سايتلارينين بيري‌سينده دونن‌كي اوتماغا گؤره دئييب: "تاماشچي سسي‌نين اولماديغينا گؤره ، بو اوتماق ياپيشمير"! آما دونن بيز بلديه ني ائكباتاندا آلقيشلاديق و اوچ دنه ده يئديك آنجاق اوزاقلاردان گلن خبرلره گؤره تاماشاچيلار شنليك ائديرديلر! نفت و بلديه اويونچولاري دا بيلميرديلر بو واختسيز شنليكلرين نه‌دني نه دير؟! البته بير دنه چوخ گؤزل قول وورولدو و ان آز گتيرديگيم شانس بو ايدي كي فيلمي‌ني چه‌كه‌بيلديم! بلديه موسللم قوللاري وورابيلمه‌يه‌نده من حيرصله‌نيب دال با دال اونا باخيرديم! گئرچك‌دن گؤزل قول ايدي:

باشقا كليپ‌لر

ايكي دئمه‌لي و دانيشمالي سؤز:

1- دونن كي اويون‌دا 150-200 بلديه‌چي وار ايديلر آما گينه ده توركلر تئهران‌دا ائو صاحيبليغي ائتديلر! هله نفتچي تاماشچيلارين ايچينده ده تورك وار ايدي و ياشاسين آذربايجان دئيه‌نده اونلاردا قاتيليرديلار. اويون آراجي‌سي طرفسيزليك ايله قاضي‌ليق ائده‌بيلمه‌دي و اونلارا شكلي بير پئنالتي توتاراق، بلديه‌نين ايكي پئنالتي‌سيندان واز گئچدي. بونلار باعيث اولدو  تاماشاچيلار قاضي‌ني هويلاسينلار. تاماشاچيلارين چوخو يامانلاياندا بير نفر ده اوجا سس ايله باغيريرديلار يامانلامين. بو دوز ايش دئييل. آما باشقا يانداشلار دئييرديلر فارسلار يامانلاييرلار، بيز ده گرك يامانلاياق! آما او دا اوز دن گئتميردي سانكي ايسته‌ييردي ساواشسين؛ ايتي لحن ايله دئيير يامانلاماق آذربايجانليلارا ياراشماز! منجه اونون داعوا آهنگلي سؤز دئمه‌يي بير نه‌ده‌ن ايدي هامي اونون سؤزونه قولاق آسماييب و اله سالسينلار! من ده اونا آجيقلانماغا گؤره اوزگونم. منجه او حاقلي ايدي، آنجاق او دا اؤز ايسته‌يي‌ني پيس دئييردي.

2- بو گؤروت‌ده نفتچي‌لرين توركلره خوش گلدين دئمه‌كلري دير! دوز دور لاپ پيس يئر ده اوتورتموشدولار بيزي، آنجاق ياواش ياواش توركجه خوش گلدين يازماق بير دب اولور! محروم اولوب هر نه‌دن ياساقلانماشيق، حالوا حالوا دئيه‌ك آغزيميز شيرين اولسون.