باشقا بير شاهيد

شهريار ديزي‫سي دوام تاپير و چيلله گئجه‫سينده دؤردونجو بؤلومونوده گؤردوك. آز دا اولمايان بير سايي دئييرلر بو ديزي هئچ باخماق ده‫يه‫ري ايسه يوخدور...؛ آنجاق منجه دؤزمك ايله، يارقيلار و آچيقلامالار وئرمك لازيم دير.
بو بؤلومو گؤرندن سونرا اوچ سؤزو دئمك ايسته‫رديم:

1- ديزي‫نين باشلانغيجيندا كي تيتراژدا حئيدربابا ماهني‫لاريني ودود مؤذن‫زاده گؤزل سس‫ايله توركجه اوخويور. آنجاق تيتراژ يازيلاريندا محممدحوسئينين ال‫يازي‫سي ايله حئيدربابا شئعرلرينين فارسجايا چئويريلميش "سياه مشقي" ائكرانا گلير! بونون آنلامي نه اولابيلر؟! "توركجه شئعري اوخوماق اولسادا يازماق اولماز"، تبلغي‫نه شاهيد دئييليك مي؟!!

2- بو فيلم ده محممد حوسيئن بير ذكالي، هوشلو، يامان و سؤزه حاضير بير آدام اولاراق تانينماقدادير. اونون فرانسالي فرانسا ديلي اؤيرتمني تبريز يئرينده(ديققت ائدين، تبريز يئرينده!) محممد حوسئينين چوخ ياخشي فرانسا ديل بيلمه‫ييني آلقيشلايير و اونا دئيير: "سنين آنا ديلين نه دير؟"
بيزيم ايچين تورك دونياسينين ان آدليم شاعيري، و فيلم ده كي حاضير جاواب شهريار، اوتانقاش گلينلر كيمي فيكره گئدير و جاواب تاپابيلمير! فيرانسالي اوستاددا دئيير: "فرق ائتمز! كيشوري ديلينيز فارسجادير و آناديلينيز آذري.". و بئله‫ليكله آذربايجانليلار ساوي فيرانسالي اؤيرتمن آغزي‫ايله دئييرلر(گؤردوغونوز كيمي كوپيوغلو فيرانساليلاردا بونو بيليرميشلر. بو ايسه باشقا بير شاهيد!).

3- بونلار بير فيلم‫ايله مينلر هدفي نيشانه توتماق ايسته‫ييرلر و البته هئچ بيري‫سي ايسه، هدفه ده‫يمير كي هئچ، نم هارا گئدير! بير‫ي‫سي اؤرنك ايچين "ساراي" ناغيلي‫دير كي گؤزل بير سينما فيلمي اولابيلر، آنجاق بونلارين چيخارتديغي اويونلارلا، ائليميزين گؤزل ناغيللاري‫دا لوث اولونور. آخي سارايي سئل آپاردي‫دا، بير آرخا بنزر چاي يوخ كي!؟ بوندان علاوه، ساراي بير مؤعتاد آداما وورولماميشدي كي!

بو قونودا باشقا بير يازي:
يوخوموز گلمير آرتيق

آذرين بو گونلري

بو گونلرده يازماقدان واز گئچمك اولماز! بو گونلر ده هم بؤيوك و هم كيچيك اولايلار اوز وئرميشدير؛ ان بؤيوكونو سيز بيليرسينيز و ان كيچيكي ايسه بودور كي بئش ايل بوندان قاباق آنايوردوم وئبلاقيني يولاسالميشام. هن، آنايوردوم اولدو بئش ياشلي!

آنجاق بير پوست قويماغا نه وار كي؟! هئچ اولماسا بيلدير، بو گونده يازديغيمي بو وئبلاق كؤچوروب(بئله ليكله اؤنجه كي وئبلاقدا ياييلميش يازيلاري ايسه بورا داشييب و يولداشيم سؤزونو ايشه سالارام) بير داها اونا باغلانتي وئرمك اولار:

هم ميللتچي لر و همده ساتقينلار گونو

البته شاه چاغينداكي ساتقينلاردان بير خاطيره ايسه تزه ليكده ائشيتميشم، گؤرون يازيق دئموكراتلارا، كيملر سالديريب و آناديله يازيلان درسليكلري اوتلاديلار:

دئيير 1337 جي ايل تبريزده، عسگرليگيمي شاهليق آرتئشينده گئچيرتمكده ايديم. بير كادري يوزياشي وارايدي عسگرلر آراسيندا ساغلامليق و ... لوازيمي بؤلردي؛ بو لوازيمين بيريسي صابون ايدي. او اينصافسيز يوزباشي، سربازلارين پايي ني يئييب و صابونلاري كسنده، اؤزويچون ده بير بؤلوم قوپارديب آپاريب پاديقانين ائشيگينده ساتاردي و يازيق سربازلاردا هئچ زاد دئيه بيلمزديلر.
او چاغين عسگري دئيير من بير دفه اؤز قاباغيمي آلابيلمه ديم و اونا ائعتيراض ائديب، دئديم:"نه يه سربازلارين حاققيني يئييرسن؟ اوتانيب خجالت چكميرسن؟ سنين ويجدانين يوخدور؟".

او آفتافا اوغورلايان دا قاباقدان گلميشليك ائديب قاباردي: "ميندار پيشه وري نين بورنونو 10-15 ايل بوندان اؤنجه اوودوق! اونون همشهري سينين شرريندن ده راحات اولسايديم ياخشي اولاردي...؛ سنه هئچ ربطي يوخدور!".

گونش

بوگونلر باشیم لاپ قارما-قاتیشیق دیر؛ تکجه بیر اؤیرنجیسل درگی اونو بیر دینج حالا گتیره‫بیلردی، سانکی!
و بو درگی، علم و صنعت بیلی‫یوردونون ایکی یارپاقلی، آنجاق، مینلر یارپاق سؤزلرینی داشییان گونش درگی‫سی ایدی. من و اونو منه فوروارد ائدن سایین یولداش، و بو درگیلری چتین‫لیکلرله یایان اؤیرنجیلردن باشقا، هئچ کیمسه بیلمیر بونلاری چاپ ائتمک نه قدر امک ایسته‫ییر. یاشاسین و اللر آغریماسین دئییرم علم و صنعت بیلی‫یوردونون آذربایجانلی اؤیرنجیلرینه.

بو درگی‫نین 38نجی سایی‫سینی، یا بورادان(Zipped pdf file: 417KB) یوکله‫یین و یا گؤردوغونوز گؤرونتونو کیلیکله‫مک ایله، وئبلاقلارینا باخین.

یوخوموز گلمیر آرتیق

ایرانین دؤولتی‫ تیلویزیونوندا ائکرانلانمیش، کامال تبریزی‫نین یؤنه‫تدیگی "شهریار" سئریالی‫نین ایلک بؤلومونو نئچه تورک اولمایان یولداش یانیندا، مازندران‫دا گؤردوم. سئریال‫دا تبریزلی‫لرین یوز ده 99 فارسجا دانیشماقلارینا باخمایاراق، دئدیگیم یولداشلارین بیر سایی‫سی دیققت ایله، عئشق، توی، اوشاق صاحیبی اولماق حسرتینده اولماق قونولو فیلملره باخدیقلاری کیمی، گونه‫باخان چیرتدایاراق، تاماشایا باشلادیلار! آنجاق اونلارین بیر-ایکی‫سی دئیینمه‫یه باشلاییب و بئله دئییردیلر: "شهریار یاشاماغییندا ائله ده بیر اؤنملی اولای اولماییب، بو سئریالی نه‫یه گؤره اویناییب و گؤستریرلر؟!" من‫ا‫یسه تورکلرین آغزینی یومماغا ایشاره ائتمکدن واز گئچیب، مشروطه تاریخینی و او چاغداکی تبریزین چتین گونلرینی خاطیرلاتدیم و دئدیم کی اولابیلر شهریار تکجه بیر بهانه اولموشدور!

ایلک بؤلومدن سونرا هاممی‫میز آذربایجانلیلار و اؤزللیکله، آیدینلار و اؤیرنجیلرین بو سئریالا گؤستردیکلری تپکی‫لرینی اینتئرنئت سایتلاردا گؤردوک: "شهریارین آتاسی فارس چیخدی!"
بو گونلر هر کیمسه‫نی گؤرورم، میللی دوشونجه‫سی اولمازسادا بو سئریالی اله سالیر و بو چوخ اؤنملی‫دیر. تئهران‫دا یاشایان تورکلر ده دئییرلر اولمازدی بو سئریالی تورکجه اویناییب و اونا فارسجا آلت‫یازی قویسونلار و یا سونرا باشقا دیللره دوبله اولونسون؟! بو سئریالی دوزلدنلردن بیر سورغوم واردیر: "بو فارسجا دانیشان تورکلرین نه اوزدن لهجه‫لری واردیر؟ من اؤزوم دا فارس اولسام و تورک دیلی‫نین اینجه‫لیکلر و گوجلریندن خبریم اولماسا، بئله دانیشماغا، ایختییارسیز گولمه‫ییم گلر! هله بونو اؤتورون کی تورکلرین اؤزلرینه ایسه گولونج و یا آغلامالی‫دیر. ایسته‫سینیز شئکسپییئردن بیر فیلم دوزه‫لده‫سینیز، گینه‫ده بئله سارساقلیق ائدرسینیزمی؟!"

ایلک بؤلوم‫ده، آذربایجان تویلارینداکی گله‫نه‫کلر و دبلرین یئرلینی فارس رسملری دولدورموشدو. دون گئجه ایکی‫نجی بؤلومون تیکرارینا باخیردیم و قادینلارین هردن یاستی-یاستی تورکجه دانیشماغی سیملریمی قاریشدیریدی! دیققت ائتسه‫نیز شهریارین آناسی‫نین چوخ دانیشیقلاری فارسجا، و هردن بیر، آللاها شوکر ائتمک و لال-لای دئمک کیمی سؤزلری تورکجه دیر! اولمایا بونلار بوندان ایستیعاره ده‫دیر کی آذربایجانلیلار یوز ایلدن چوخدور کی هر نه‫دن راضی‫دیر و تکجه لای-لایی خوشلاییرلار! بیری‫سی بونلارا دئسین، بو خالق اویاقدیر آرتیق.
ستتارخان دا کی اولموشدو دووار ده‫لن...! آنجاق اولابیلر سوروشاسینیز سنین کی خوشون گلمیر نه‫یه باخیرسان؟ من ایسه بئله جاواب وئرمه‫لی‫یه‫م: به اؤزونوز نه‫یه باخیرسینیز؟!
سؤزون دوزو، گله‫جک بؤلوملر بوندان اؤنملی‫دیرلر و ایندی‫دن چوخ‫دا قضاوت ائتمک اولمویور، چونکو شهریارین آناسینین تورکجه شئعر ائشیتمه‫گه ماراق گؤسترمه‫سی، دئموکراتلیق زامانی، سهند و شهریارین تانیشلیغی و ... کیمی یئرلرده بللی اولاجاق کی شهریارین یاشاماغی‫نین فیلمه‫چکنلرین اصلی هدفلر و آماجلاری نه ایمیش. آنجف منیم گؤزوم سو ایچمه‫ییر، چونکو بو سئریالین سونونداکی تیتراژدا نیما یوشیجین گؤرونتوسو اولدوقدا، سهنددن بیر خبر یوخدور.
دئییلمه‫میش بیر سؤز قالدی؛ هرکیمسه بئله دوشونور بئله بیر فیلملر ایله ایران‫دا میلیونلارجا تورکون ایستکلرینی اونوتماق اولار یانلیش دوشونور. ایران تورکلری بو ایشلر ایله، ان آزی تیلویزیون‫دان راضی اولمازلار و ان آزی بیر "سراسری" تورکجه دیللی کانالین قورولماغی گرکلی و واجیب دیر.