Saturday, June 2, 2007

ائلین گوجلو قاپی سی

قاباقجا، دئييم خورداد آيينين ايلك يئدديجه سينده تئهران داغلاريندا گؤزلويومو(عئينك) ايتيرديم و بو اؤنملي اون گون ده، آنايوردوم وئبلاقي گونجه لنمه دي! اولابيلر شوونيستلرين توطئه سينه گؤره، من تئهران داغلارينا ساري چكيلميشم تا گؤزلويوم چايا دوشوب ايتسين! و البته شوونيستلري محكوم ائدندن سونرا، اونلارا اللر آغريماسين دا دئييرم؛ چونكو وئبلاق آپدئيت ائله مك چتينليگيندن راحت اولموشدوم و خولاصه، بتر كئف چكمه لي اييام ايدي، اوندا كي گؤزلوكسوز بهانه سي وار ايدي!!

***

منيم اینتئرنئت ده کی توپلومسال شبکه لرینین بیریسینده(social network) ده ده بير وئبلاق واريم و اوراداکی هردن يايديغيم يازيلارا چوخ واسواس ايشله تمرم و بو، يولداشليق ايليشگيلره گؤره اولابيلر. بوگون مسعود انتظارين، "تورك اولمايان اينتئرنت سئرويسلره، نه يه گؤره آرخايين اولماق اولماز؟ اليفباني نه ائدك؟" يازيسيني گؤردوم و دئديگيم وئبلاق دا، لاتين اليفباسيندا يازديغيم بير سؤز ياديما دوشدو:

بو يازيني اؤزل اولاراق بابكه گؤره يازيرام؛ بابك به ي يئني يولداشلاريمين بيريسي دير. ياهو دا دولانيرديم و اونون وئبلاقينا گيرديم؛ توركجه بير تاپماجا وئبلاقينا قويموشدو و هر كيمسه بونو چؤزسه بتر آدام دير! منيم ده خوشوم گليپ، اؤزومو بتر آدام بيلديرمك ايچين اونون چتين تاپماجاسيني نئچه بوشگه قازول يانديراندان سونرا حلل ائله ديم و بو سبب اولدو او دا گلسین منيم وئبلاقيما . توركجه يازيلاريمين چوخو عرب و دئمك ايسلام اليفباسيندا اولماغا گؤره ، سايقيلي بابك بئله يازميشدير:
«به ي، اگر گؤزل ديليميزه لاتين آلفابئتينن يازسان، يازيلاريوي داها راحات اوخوماق اولار. نه دن عرب آلفابئتينن يازيسان؟؟؟؟ ياشا. 1000 (ايل) ياشا ...! »
واللا دوزونو ايسته سينيز منده اؤلورم لاتين يازام، آنجاق ايليشيب قالميشيق دا! لاتين يازيريق دئييرلر نئيه لاتين يازيرسينيز، هئچ كيمسه آنلامايير!؟ ايسلام اليفباسيندا يازيريق ، بابك كيمي دئييرلر نه يه بئله يازيرسينيز؟(البته بابك كسينليك ايله دوغرو دئيير ها! ان آزي بونو بيليرم بابك يازيب اوخويور، آنجاق بير سايي بهانه داليسيجا ديرلار...)
هله شوونيستلر و يا اونلارين آلدانميشلاري دئييرلر، اصلا نه يه توركو يازيرسينيز؟ زبان شيرين فارسي نين نه يي دير كي؟ پان توركلرين قوللوغوندا اولماغينيزين توستوسو اؤز گؤزونوزه گئچه جك ها!! اينتئرنت دونياسيني خوشلامايانلار دا دئييرلر، فيلانكس باشيني سوخوب مانيتورا، اورادان ميللته آغيل قويور!
بير هينديستان كؤكنلي بير ناغيل واردير*؛ آشاغي دا اوخوياجاقسينيز(بو ناغيلدا كي آرديجيلليق و يا ترتيبه آرخايين دئييلم، آنجاق چوخ اؤنملي دئييل!)؛ اولابيلر سيز ده بو ناغيلي اوخويوب و يا كارتونونو دا گؤروب، گولوبسونوز:

قوجا آتا، گنج اوغول و ائشـشكلرينين ناغيلي

بير قوجا كيشي، گنج(جاوان) اوغولو، ائششكلرينه مينيب بير كند دن گئچيرديلر. كندلي لر اونلارا دئديلر اوتانميرسينيز ايكينيز بيرجه مينميسينيز بو يازيق ائششگين اوستونه؟!
دده - بالا رحملري گلير ، ايكي سي ده آشاغي ائنيرلر! بير باشقا كوچه دن سووشاندا، بوتون جماعات اونلارا گولورلر كي نه يه او ايكي نفرين هئچ بيريسي ائششه يه مينمه ييب و آداملار يئرده دير لر!! ائششك سيزين يولداشينيز دير يا سيزي آپاران؟!
خالقين آغيزيني باغلاماق ايچين، قوجا آتا مينير ائششه يه. او بيري سي تنگه ده، جماعات دئيير: «آخي اوتانماز كيشي! اؤزون مينيبسن ائششه يه و اوشاغي دالينجا سورورسن؟!»
آتا-بالا يئرلريني دئييشيرلر؛ آنجاق، كندين باشقا بؤلومونده ، يوخاري دا كي سؤزو، ترسينه(برعكس) ائشيديرلر!
سوندا بونلار زينهارا گليب، ائششه يين آياقلاريني باغلاييب، اتك-باش بير آغاجا آسلاييرلار و بويونلاريندا ائششه يي آپاريرلار و بللي دير كي بو صحنه يه خالق نئجه قاه-قاه ووروب، گوله جك! بونلار دا بير كؤرپونون اوستوندن گئچه نده، ائششك چايي گؤروب، قورخور و قورخوسوندان چاپالايير. آتا-بالادا كي جماعتين گولمه يينه گؤره لاپ ال-آياقلاريني ايتيريبلر، لاخلايان ائششه يي ساخلايابيلمه ييرلر و ائششك كؤروپودن دوشور چايا و بوغولور...!
ناغيلين سونوجو:
خالقين آغزيني باغلاماق اولماز و اونلارين سازي ايله اويناماماليسان؛ يوخسا يوخاري دا كي قيدا باشينا گله جك!
گينه ده اونايلاييرام و گوج ايله تأكيد ائديرم كي بابك به ي، كسينليك ايله دوز دئيير و بو ناغيلي دا مزاح ايچين يازديم.

***

ايندي قاييديرام انتظار به يين سؤزلرينه و ايلك ده مسعود انتظارين اؤزونه گؤره دئييم كي، نئچه ايل بوندان اؤنجه، بو آد گليب توركجه وئبلاقلاردا كامئنت و ساو قوياردي و ايندي كي يازيلاري، او چاغ دا كي كامنئتلر ايله قارشيلاياندا، آدام گؤرور بوتون آذربايجان آيدينلارينين انكشاف و قالديرمالاري، مسعود به يين مونحني سينه اوخشاسا، هئچ غم يوخدور و دوغرودان دا گلجك بيزيم دير، ولي كئشگه او دا دوكتور دوزگونون كيمي بير اوستادين توركجه ادبيات كيلاسلارينا گئتميش اولايدي و توركجه يازديقلاري لاپ ياخشي اولايدي.(سؤزوم دوغرو اولمازسا، مئهران باهارلي لوطف ائله ييب و دئسين!)
مسعود به يين يازديغي فارسجا مقاله سينه گؤره بو سؤزلري دئمك ايسته ييرديم:

1- آتالار سؤزو: «اه يري اوتوراق و دوز دانيشاق». يئرسيز دوشمان تؤره مك ائله او ايشلردن دير! ائله بو وئبلاقين لينكلرينه باخين! چوخو و لاپ يئيين گئدنلري «بلاگفا» دان قوللانيرلار؛ نئچه سي بلوكه اولوب و باغلانيب؟!

2- من اؤزوم چوخ دئميشم ايران دا كي فارسجا سئرويس وئرنلردن قوولانماياق و بونون ايكي عيللتي واردير:
بيري بو كي دونيانين ان آدليم و مؤعتبر (هم كيفيت ده و هم كميت ده) قوللوق وئرن سئرويس وئرنلرين يانيندا(بلاگئر، ووردپرئس و ...)، ضعيف سئرويس وئرنلر ايله ايش گؤرمك تكجه «ايچ محصوللارا سايقي گؤسترمك» دن سونرا باشقا بير آنلامي يوخدور! و ايكينجي و اؤنملي سي بودور كي ، «منفي» موباريزه يولوندان آزماماق ايچين، توركجه يازيلاري بير «پئرژين» و «فا» لي يئرده يايماق، اؤز گيجه لمه ييميزي گؤسترر.

3- انتظار به يين سؤزونون عونوانيندا «تورك اولمايان» سئرويسلردن آد آپاريلميش! توركييه و قوزئي آذربايجان دان سونرا، ايران و يا گونئي آذربايجان دا، هوشلو-باشلي توركجه اينتئرنت سئرويسي وئرن تانيميرام. ثانيا اون-اون بئش نفر توركجه وئبلاق يازان ايچين، كيم ايچين صرف ائدر بلاگفا كيمي بير سايت قورار!
و البته بير سؤز ده بودور كي، بير ياندان دئييليب لاتين اليفباسيندا يازماق ياخشي ايش دئييل و باشقا طرفدن تورك اولمايان سرئرويسلردن قوللانمايين دئييليب، توركييه و قوزئي آذربايجانين سئرويسلري قيراغا قويولمالي ديرلار، چونكو لاتين اليفباسينداديرلار! و بوندان علاوه، گونازين باشينا گلن ده بونلاريم باشينا گلر و البته ساتيلايت يوخ، بلكه اينتئرنت دئنياسيندا!!
آهان! بويورون خبر يئتيشدي فئردوسي نين «باكي»ـدا دوزه لميش عظمتلي هئيكلي(مجسمه سي) بوگون ايرانا گلدي و ميللي كيتابخاناسينين قاباغيندا بئله قورولاجاق كي هيممت اوتوبانينين هر يئريندن گؤرسنسين!
منجه «اولوسلار آراسي و نئچه ديللي اولمايان سئرويسلردن» دن آد آپاريلميش اولسايدي داها اويغون اولاردي.

4- دوغرودان «اينتئرنئت» ياني نه؟ كي احمدي نيژادين دؤؤلتي كيمي اولوسال اينتئرنئت دن دانيشيرسينيز: «برای اینترنت چاره ای بیاندیشیم و آنرا ملی کنیم». بين المللي ولي ملي شبكه! اولوسلار آراسي ولي اولوسال نئت! اولماز آخي!! بئله يانليش سؤزلري يايماق(اؤزوده فارسجا!) كسينليكله اينتئرنئت ساحه سينده چاليشان توركلري ساوادسيز و يئرسيز تعصصوبه صاحيب اولانلار تانيتديراجاقدير!

5- نئچه قونو دا چاليشماق داها ياخشي ايش دير!
آنجاق گاه دامين بو باشيندان دوشن و گاهدا اوباشيندان دوشن يازار انتظار به ي، ائله بيل، «تظاهرات» و گؤستري مسله سيني شوخولوق بيلميشدير: «فعالان ملي ما در هر برهه اي به يک مورد چسبيده و آن را ول نميکنند. اگر امروز روز صحبت از تظاهرات است تا چندين ماه تمام فکر و ذکرشان ميشود مسائل مربوط به تظاهرات».
آي كيشي سن هانسي سمالاردا سئر ائديرسن؟! هئچ بيليرسن، اؤتن ايلين گؤستري سي آذربايجان و ايرانين چاغداش تاريخينده كسينليك ايله تايسيز دير! تاريخين هانسي بوجاغيندا آذربايجانين بوتون كندلر و اوبالارينين آراسيندا بئله عظمتلي بيرليك گؤروبسن؟ مگر نئچه دنه بئله اولاي اوز وئريب تاريخيميزده؟
حيجابسيز بير قاديني هفت تير مئيدانيندا ووردولار، بوتون فارس ياييني قان آغلايير! سوچسوزلوقلاري بللي اولمايان آمئريكالي-ايرانلي هاله و يولداشلارينين توتوقلانماسينين خبري، دونيانين بوتون مئدياسيندا سسله نير. تئهران دؤرد-بئش دنه لاتين وورولوب دؤيولمه لري، وامصيبتا خبري اولوبدور و ... و ... !
هئچ بير دنه ده توركجه گونده ليك ياييلمايان اؤلكه ده ، آذربايجانليلارين باريشا دولو و مدني بؤيوك توپلومسال قالخيشلارينين خبرلريني ائشيديب آلقيشلاماييب و يارديم اولمادان، « يئته ر داي! بس دير! دويدوق؛ اؤتورون!» سسله ييرسن؛ سونرا انتظار واردير، انتظار پان ايرانيست تانينماسين! ميليونلار توركون قالخيشينين خبري ، ميليونلار تيراژيندا ياييلماييب و كسينليك ايله 10-15 دنه آذربايجانلي سايت ، بو خبرلري يئترلي اولاراق دونيانين قولاغينا يئتيره بيلمه ميشلر و بونلاري بيز گرك هاي تيكرار ائدك و هاي تحليل ائدك تا اوز وئرميش يانليشلاري دا تانيياق. بو قالخيشلار هم اونودولماز ديرلار و هم اينانيلماز.

6- فیکر ائلیرم یوخاری دا ، سؤزومو یاخشی دئیه بیلمه میشم؛ دئییرلر: "ائل قاپی سی گئج آچیلار، آنجاق گوجلو آچیلار". آذربایجان خالقی دا، بونو گؤستریب کی ان مدنیتلی خالقلاردان دیر و بونا گؤره دقیقه باشی چول، خیاوان و ائشیگه چیخمایاجاقدیر و بو، "قورخو" نو گؤسترمز. قورخو اونلارین دیر کی گئجه - گوندوز خالقین قورخوسوندان ائشیکلری قورویورلار و بو دا ثابیت اولونوب کی بو تکجه ائشیکلری گودنلردیرلر کی، "باریشا قاتیشیق گؤستریلری"ـلره، خارابلیق، قان و توستو قاریشدیرمیشلار و آذربایجان کیمی مدنیت سئون خالق، هئچ زامان اؤز الی ایله آباد ائتمیش یئرلری خارابایا چئویرمک، ایسته مه ییب و ایسته مه یه جک. بیزیم ده گؤره ویمیز بودور ایللردن سونرا گوج ایله آچیلمیش قاپی نی، همیشه آچیق ساخلاییب و قورویاق.
---
*) سيامك به ي ده يه لري بير آچيقلاما دا دئدي بو ناغيل ماللانصرالدين(هووجا) ناغيلي و بونا گؤره تورك ناغيلي دير(البته من ده بو ناغيلين انيمئيشين فيلميني گؤرندن اؤنجه ماللانصرالدين ناغيلي بيليرديم؛ آنجاق او زامان تيلويزيوندان هر نه يي گؤرسه يديم، دوغرو بيلرديم! هر حالدا بوتون اولوسلارين آراسيندا هميشه كولتورل آل-وئرلر و فولكولور بنزرليكلر واردير):
Bu nagil (molla nesreddi/nasreddin) hovca nagilidir, turk nagilidir, hind nagili degildir:

No comments:

Yazıları Latin əlifbasında görmək için, mətni kopi eləyib gedin Köçürgə`yə:

köçürgə yazılımı