بو يازي‌دا ايسته‌مه‌ييرم ايران‌دا كي آزربايجانليلارين دورومونو ايسپانياداكي كاتالانلار، و يا باشقا اؤلكه‌لرده كي كيمليكلريني قوروماغي بيرينجي اولويت‌ده قويان آزليقدا اولمايان آدي آزليق اولان توپلوملار ايله، موقايسه ائدم. چونكو هم كولتورلر و هم‌ده سياسي سيستئم‌لر اولدوقجا فرقلي‌دير. بو دا قالسين كي بوتون سيخينتيلار و محدوديتلره باخماياراق، مدنيتلي و باريش سئون خالقلارين سئچديگي يوللاري تصادوف ايله تايسيز بنزرليكلر تاپيرلار؛ اؤرنك ايچين تيراختور ياريشلاري‌ني دئمك اولار.
بيزيم دونيادا اؤزوموزه اوخشار خالقلاري تانييب، ياخشي يا پيس يوللاريني اله‌شديريب، و يا اونلار ايله ايليشگي قورماساق‌دا هر حالدا اونلاردان بيلگي الده ائتمك ماراقلي نظره گلير. آنجاق بوگون "فارسجا علمی اؤيره‌ديليمير(واوئیلا؛ گرچک موصیبت‌دیر!)/ ايران-ايسپانيانين كولتورل ائتکیله‌شیملری*" باشليقيلي يازي‌ني گؤره‌ندن سونرا بيلديم، بئله ايش بيزيم كيمليگميزه سالديرانلار ايچين‌ده اؤنملي ايميش!
فرض ائدين يئر گزه‌نه‌يينده (سياره زمين) كي اينسانلار، اوزاي‌دا (فضا دا) كي ذكالي مخلوقلاري آختارسا، ائله بير مخلوقلار دا، كسينليكله اؤزلرينه تاي موجودلارين اولوب اولماغينا گؤره ماراقلي‌ديرلار. دئمك اولابيلر نئجه بيز ايسته‌ييريك اؤزوموزه تاي خالقلاري تانيياق اونلار دا حتمن بو فيكيرده اولابيلرلر. ياني بو اونلاريندا آغيللارينا چاتير؛ البته بيزدن دونيادا سس-خبر اولماسادا، كاتالانلار بئله دئييللر و بونون نه‌ده‌ني اونلارين اؤز ديللرينده ساوادلي اولماقلاري‌دير؛ اؤز آزربايجانيميز‌دا خالقين ان آزي يوزده دوخساني، اؤز ديللرينده اوخويوب يازابيلميرلر! بو آرادا، ايراني تك ديللي و تك كولتورلو اولماغي‌ني تبليغ ائدنلر، بو دونياليق "تانيشما"لاردان قورخورلار. ايران‌دا، ايرانين قونشو اؤلكه‌لرينده، آوروپادا، آفريقادا، اوزاق آسيادا، و گونئي و قوزئي آمئريكانين هر بير بوجاغيندا فارسجا اؤيره‌تيمي گليشمه‌سينده خرج ائتمك يئته‌رلي اولدوغونا اينانماييب، و حتي گئديرلر ايسپانيانين كيمليك‌چي كاتالانلارينا دا عؤمر خيامين روباعياتيني كاتالانجايا چئويريرلر؛ چونكو بونو دا بيليرلر كاتالانلار، ايسپانيا ديلينه چئويريلميش فارسجا شاهكاري‌ني اوخوماياجاقلار! و بورادا دير كي بيلينير ايسپانيالي شوونيستلرين الي دال‌دان باغلانير!
سون‌دا بونو دئمك ايسته‌ييرم من "پاخيل" و "حسود" دئييلم. منه نه فارس ديللي‌لر ايسته‌ييرلر كاتالانلارا اؤز گؤره‌ك‌سؤزلريني (ادبياتلاري‌ني) تانيتديرسينلار؟ فقط بئيت المال‌دان خرج ائله‌مه‌سينلر! بيز ده گرك بوندان سونرا اؤزوموزو كاتالانلارا اوخشاتماياق. تكجه ایندی کی اؤیره‌تدی -اؤیره‌تدی‌دیر، ايسپانيا ديللي‌لره (كاتالانلاري دئميرم)، بير اؤنری و پیشنهادیم واردير:
نئجه ايراندان گليب سيزين اؤلكه‌نيزده، کاتالانلارا كاتالان ديلينده، فارس ديللي شاعيرلر و اديبلري تانيتديريرلار، سيزده گلين بيزيم آزربايجان توركجه‌سينده، "فئدئریکو قارسیا لورکا"، و "لوپئه دو وئقا"، و باشقالاری کیمی، ايسپانيا دیللی چاغداش یا اسکی شاعيرلر و ادیبلري‌نيزی تانيتديريب، و حتي ايسپانيا ديلي‌ني اؤيره‌دين!
بيزيم كولتوروموزده، نئچه ديل بيله‌نه نئچه آدام دئيه‌رلر، اولسون كي ايسپانيا ديلي يانيندا اؤز آناديليميزي ايسه اؤيره‌نديك!
تكجه آرادا بير سورون(مسأله) واردیر! او دا، بودور كي ايسپانيالي‌لارين ديلي، لاتين آمئريكادا نئچه يوز ميليون بير دامارلي، يوخسا ايكي و نئچه دامارلي‌نين ديلي اولوبدور! اونلار اوزون سوره‌دير، اؤز ديللريني، زور ايله باشقالارا تانيتديرماق عؤقده‌لري‌ني اه‌ريتميشلر؛ يوخسا بيزدن قاباق، اؤز قولاقلاري ديبينده‌كي كاتالانلار، باسك‌لار، و گاليسيالارين ديللريني كؤكدن چيخاردابيلرديلر!
-----
* - زبان فارسی به صورت علمی آموزش داده نمی‌شود/ نگاهی به تعاملات فرهنگی ایران و اسپانیا (باغلانتی)
1 comment:
یاشاسین ذوباهن
ذوباهن -میس ین اویونون تیکرار ائله دیلر
ذوب بو یول بیریسینین وریندن ایکی سین ووردو
قول تفاضولوندا دا تراختور میس ایه برابر اولدو
Post a Comment