Tuesday, July 15, 2008

از قاف تا گاف

شابد معدود ترکی باشد، آنچه را که فارس زبانها در مورد تلفظ صحیح ق، البته به زعم خودشان، انتظار دارند، ادا کنند. و خیلی ها حتی اینگونه می گویند که ترکها کلا ق را غلط تلفظ می کنند و خیلی از بی خبرهای آذربایجانی که فرصت تحصیل علمی زبان مادری خود را نداشته‫اند برای اینکه تا حدودی رنگ و لعاب درجه یک شهروندی(!) را به خود بمالند، سعی وافری دارند  مورد استهزاي سخيف ، بی‫معنی و loath شده تلفظ ق واقع نشوند، احتمالا حتي حاضر شوند جهت تفریس ق، تارهاي صوتي خود را عمل كنند!

من هم در دوران دانشگاه و بعد از آن، از قاب و قاشق و قالی ترکی گرفته تا قلم و قدرت و قاضی عربی، مثال و ادله می آوردم که اگر فقط حرف آغازین عبارات و کلمات را در نظر بگیریم، کلماتی که با ق شروع می شوند، یا مأخوذ از ترکی‫‌اند يا ریشه عربی دارند؛ بنابراین اگر اشتباه و لغزشی در تلفظ وجود دارد، واضح است از جانب کیست و البته اینها دلیل خندیدن و دست انداختن زبانها نمی شود، چه برسد به زبان باقاعده و با حساب و كتابي چون ترکی!

ق ترکی از ابتدای حلق و ق عربی از انتهای خلق تلفظ می شود و اینکه فارسها این فاصله را تقسیم بر دو کرده‫اند، نباید باعث شود که ترکها کلمات منتسب به زبان مادری خود را، به گونه‫ای دیگر بگویند. البته این حرفها را حداکثر به ده-دوازده نفر گفته‫ام که نمی دانم قانع شده‫اند یا نه! ولی از موقعی که در فرهنگ معاصر فارسی به انگلیسی حییم دیدم که جلوی کلمات شروع شده با ق یا /ت./(ترکی) نوشته و یا /ع./(عربی)، و گهگداری هم /ت. فا./ (کلمات ترکیبی ترکی با فارسی) و یا /ع. فا./ (کلمات ترکیبی عربی با فارسی)، مصمم شدم، در این مورد مطلبی مستند در وبلاگ منتشر کنم و امروز پس از دریافت ایمیل فورواد شده توهین‫آمیز در مورد زبان ترکی، از سوی یکی از دوستان فارس زبان که مثلا می خواست مزاحی کرده باشد، دیگر نخواستم زیاد بحث کرده، و دلیل و مدرک شفاهی بیاورم؛ و امشب مستقیما می روم سراغ فرهگ معاصر فارسی-انگلیسی سلیمان حییم غیر ترک(چاپ پانزدهم، سال 1382) تا کلمات غیر مرکب شروع شده با حرف ق، در اینجا یک مقایسه کمی بسیار ساده شود. در این لیست کلمات ترکیبی حذف شده‫اند، اما مشتقات و جمعهای مکسر عربی به علت کثرت استفاده، حذف نشده‫اند. همانگونه خواهید دید در این لیست برگزیده، به ترتیب 79 (21.4درصد) و 263(71.3درصد) کلمه از ترکی و عربی اخذ شده‫اند و در این میان تنها 16(4.3درصد) کلمه فارسی ذکر شده و البته 11 (3درصد)عبارت دیگر متفرقه وجود دارند:

10 comments:

Anonymous said...

سلام

کاش ما هم مثل اروپاییها یاد میگرفتیم که کنار هم زندگی کنیم و به هم احترام بگذاریم. 32 کشور اروپایی دارای پول واحد مجلس واحد و مرزهای واحد شدن و ما جهان سومی ها را انگلک می کنند که تو سر هم بزنیم. کردهای ترکیه را شیر می کنند که مستقل بشن. عربهای ایران رو تحریک می کنن. بلوچهای پاکستان را هم و .....

حق یارت

Anonymous said...

ناشناس عزيز
اگر قرار باشد از اروپايي ها ياد بگيريم كه بايد چند تا جنگ جهاني راه بندازيم
ثانيا در اتحاديه اروپا هر ملتي فرهنگ و زبان خود را حفظ كرده و مي تواند آن را تحصيل كند و اين يك نوع اينتگراسيون است و نه آسيميلاسيون
ثالثا شما با مطرح شدن چنين حرفهايي، به جاي قبول اشتباهات خود، چرا حرفهاي بي ربط خارجي را به وسط مي اندازيد ؟ اين قياس مع الفارق است كه تركهاي ايران را كه همواره يكي از اركان تشكيل دهنده ايران بوده اند، با سلاح به دستان ديگر كشورهاي همسايه مقايسه مي كنيد

Anonymous said...

مطلب بسیار جالبی است
البته تایید یا رد نمیکنم چون اطلاعاتی ندارم ولی مطمئنا بررسی خواهم کرد

Anonymous said...

من قبول دارم که در هر ولایتی باید زبان خودش هم تدریس بشه. اما یک زبان ملی هم داریم. که آذری و بلوچ و کرد و عرب و ... همه در اون سهیم بودند. حالا اسمش پارسی هست. اگر دوست ندارید بگید ایرانی.
زبان ملی رو هم همه باید در کنار زبان ولایتی خودشون به خوبی بلد باشند. مثل اسپانیایی های آمریکا یا فرانسوی های کانادا.
ولی چقدر خوب بود که یک کم دل برای زبان آذری (نه ترکی) می سوزوندیم. یکی از ریشه هایش تاتی هست که شیخ صفی الدین اردبیلی هم به همین زبان دیوان داره و الان داره نابود میشه. اردبیلی ها کجایید؟

Unknown said...

قابل توجه آقاي ناشناخته امروزي

مشكل اصلي ما اين است كه مردم ايران زبان مادريشان را به طور علمي فرانگرفته اند تا در كنار آن زبان رسمي فارسي را هم بلد باشند / البته اين برعكس كشورهايي است كه گفتي

در ضمن آن زباني كه مي گويي وجود خارجي ندارد كه كسي برايش دل بسوزاند ، اگر منظورت زبان تاتي است كه در مناطق كوچكي از آذربايجان به آنها تكلم مي شود، مثل تاكستان و كلور خلخال، بله آنها هم بايد زبان مادريشان را به صورت علمي ياد بگيرند
ضمنا آثار شيخ صفي الدين اردبيلي در كتابي به نام قارا مجموعه انتشار يافته كه آنها هم به زبان تركي اند و نه زبان مجهول الهويه اي كه مي گويي:
http://www.hbayat.azerblog.com/1386_04_13_Say=228.ay
http://anayurdumla.blogspot.com/2007/07/blog-post_05.html

Anonymous said...

همچنان متاسفم برای کسانی که هوچی گریهای دیگران را به راحتی پذیرفته و نوشتارهای جهانی ثبت شده را نادیده می گیرند. از شما برادرانه می خواهم که نوشتارهای احمد کسروی تبریزی را در مورد زبان آذری مطالعه کنید. و در ضمن:

Sheikh Safi al-Din's has poems in the Iranian dialect of old Tati which is very close to Kurdish. He was a seventh-generation descendant of Firuz Shah Zarrin Kolah, a local Iranian dignitary
این نیز همان قضیه است که وزیر فرهنگ ترکیه گفته بود مثنوی معنوی به فارسی ترجمه شده!
به ما می گویید که شما برای ما احترام قائل نیستید. ما قائل نیستیم یا شما؟ ما زور می زنیم بگوییم برادر من طبق تاریخ یعقوبی و ... شما از ایرانیان اصیل و طلایه داران تمدن ایرانی هستید. آذری هستید با پیشینه ای چندی هزار ساله. ترک نیستید با حضور 800 ساله در منطقه. شما فرزندان بابک خرمدین و دیگر بزرگان عرصه ی تمدن هستید. نه چنگیز خونخوار. بعد باز به ما می گویند شما ما را مسخره می کنید.
شما اگر می خواهید فرهنگ خود را حفظ کنید چرا زیر مشت آهنین حمله ی مغول و عثمانی زبان خود را فراموش کردید؟
در ضمن نقل بالا از ویکیپدیا بود . از تاریخ جهان آرا و کتاب تاریخ نانوشته ی شاه اسماعیل از بری د. وود.
در پناه حق

Anonymous said...

باسلام
میگویند محمد رضاشاه آریامهر بزرگ ارتش داران آن چنان از نام مصدق وحشت داشت که اگر کسی برای خوش خدمتی بانام به مصدق بدو بی راه میگفت ایشان با شنیدن نام او رعشه بجانش میافتاد
این*دوستان* نیز از شنیدن لغت تورک
و ملت تورک رعشه بجانشان میافتد
ایشان اجازه میدهند هر ولایت توجه
کنید هر ولایت زبان خودش را داشته باشد زبان فارسی نیز زبان ملی و رسمی که تحت همین عنوان کور های فرهنگ سوزی را بیش از 85 سال است که دایر کرده اند و تازه خود را با اروپاییان آنهم بغلط مقایسه میکند مگر با هیتلر که این را ازایشان می توان قبول کرد .
فرمودند اردبیلی ها کجایند
یکی جهت نمونه عباس لسانی است که برای دفاع اززبان مادریش زندانش را در یزد میگذراند و فراوانند
من نیز از اردبیل فعلا با نام مستعار زندگی میکنم
عظمت ساوالان و ادب بابک به مااجازه نمی دهد عفت کلاممان را حفظ نکنیم رها کن حرف هندو را ببین نرکان معنی را
من آن تورکم که هندو را نمی دانم نمی دانم
شاجین
http://shajin.blogspot.com
shajin.myway.com

Anonymous said...

شعر چلنگی (یوللار) آدی بیر شعرایله یئنی لندی . باخیشلاریزا قوناق ائتسز سئویندیرمیسیز .

منجوق said...

سلام
به نظرمن خيلي خوب نيست يك بحث دقيق علمي زبانشناسي را با گله گذاري درمورد رفتار ناپسند يك عده كه از سر ناداني كاري را مي كنند مخلوط كنيم.اين كار دو نتيجه ي منفي دارد: 1) آنان كه به دنبال آگاهي هستند متن را زياد جدي نمي گيرند چون فكر مي كنند از سر احساسات و دلشكستگي نوشته شده نه از سر تحقيق عالمانه.
2) نادانان بيشتري جري مي شوند كه تمسخركنند..

نظرمن اين بود تا چه مقبول افتد و چه در نظر آيد.

Unknown said...

با سلام به منجوق
البته من عالم نيستم، مشغله‌هاي ديگري دارم و در نوشته‌هاي وبلاگي هم بايد به نوعي سر صحبت را غير آكادميك آغاز كرد! و در اين زمينه هم متاسفانه به دلايل فراوان در قياس با زبان فارسي ميزان تحقيقات آكادميك در ايران به صفر ميل مي كند.
و از سوي ديگر فكر نمي كنم افرادي كه به دنبال آگاهي باشند آمار و ارقام را قبول نداشته باشند. افراد نادان هم كه اصولا اهل استناد و ارجاع و ... نيستند آنها نهضت خود را به هر حال ارائه خواهند داد.
روي سخن مطالب بنده افرادي است كه خود را به جهالت نزنند و خود نيز بتوانند حدیث مفصل بخوانند از این مجمل

با تشكر از كامنتتان

Yazıları Latin əlifbasında görmək için, mətni kopi eləyib gedin Köçürgə`yə:

köçürgə yazılımı